Mẹo giúp trẻ vượt qua nỗi sợ bóng tối trước giờ đi ngủ

Một chiếc bóng trên tường hay những đồ vật mờ ảo đều có thể trở thành hình ảnh khiến trẻ lo lắng.

Thừa nhận cảm xúc của trẻ

Nhiều bậc phụ huynh chắc hẳn đã quen thuộc với câu nói: "con sợ bóng tối; có quái vật dưới gầm giường; con sợ ngủ một mình" của trẻ khi vừa tắt đèn phòng ngủ. Theo các nhà tâm lý, nỗi sợ này thường xuất hiện ở trẻ từ 2 đến 6 tuổi, thời điểm trí tưởng tượng bắt đầu bùng nổ, và việc tách khỏi cha mẹ lúc đi ngủ càng khiến cảm giác bất an gia tăng.

Theo các chuyên gia, khi đối mặt với tình huống này, cha mẹ đừng vội gạt bỏ nỗi sợ của con bằng câu “Chẳng có gì phải sợ cả”. Với trẻ, cảm giác ấy là thật. Thay vào đó, hãy công nhận cảm xúc và đồng hành cùng con: “Mẹ hiểu bóng tối đôi khi khiến con thấy lo lắng.”; “Sợ hãi cũng là cảm xúc bình thường. Bố ở đây với con.”. Sự thừa nhận này không làm nỗi sợ tăng lên mà giúp trẻ học cách gọi tên và kiểm soát cảm xúc lành mạnh.

Đôi khi, điều trẻ sợ thường không hẳn là bóng tối, mà là những gì ẩn trong đó. Vì vậy, cha mẹ có thể cùng trẻ “khám phá” nỗi sợ và biến sự mơ hồ thành trải nghiệm an toàn, ví dụ: Cùng con đi quanh phòng với một chiếc đèn pin. Chỉ cho con thấy đồ vật trong tối trông khác đi nhưng vẫn không thay đổi bản chất. Hoặc hỏi con: “Điều gì trong bóng tối khiến con thấy sợ nhất?”. Khi được khám phá, trí tò mò có thể thay thế nỗi lo âu.

Những vật dụng nhỏ mang lại an toàn

Một món đồ quen thuộc như gấu bông hoặc chiếc chăn yêu thích của trẻ, có thể trở thành “người bạn đồng hành” giúp trẻ yên tâm hơn. Cha mẹ có thể nói: “Đêm nay gấu bông sẽ ở cạnh con suốt.” Những vật dụng này đóng vai trò như chiếc cầu nối giữa sự hiện diện của cha mẹ và khả năng tự lập đang dần hình thành ở trẻ.

Đèn ngủ và tập dần sự tự tin

Ánh sáng nhẹ nhàng từ đèn ngủ cũng giúp giảm bớt lo sợ. Cha mẹ nên chọn ánh sáng ấm, dịu thay vì loại sáng chói hoặc nhấp nháy. Khi trẻ đã quen, cha mẹ có thể giảm độ sáng hoặc đặt đèn xa hơn. Nếu nỗi sợ của trẻ quá lớn, hãy thử giúp con tiếp xúc dần dần với bóng tối, mà vẫn có sự hiện diện của cha mẹ để trẻ cảm thấy an toàn hơn trong quá trình làm quen: Ban đầu ngồi cạnh giường cho đến khi trẻ ngủ. Sau vài ngày, chuyển ra ngồi ở cửa phòng. Dần dần, để trẻ tự ngủ với sự yên tâm rằng cha mẹ vẫn ở gần.

Khuyến khích sự tự lập từng bước

Quá trình này không thể diễn ra trong một đêm. Điều quan trọng là kiên nhẫn, vừa trấn an vừa khuyến khích. Đừng quên khen ngợi mỗi khi trẻ tiến bộ: “Hôm nay con đã rất dũng cảm khi tự ngủ với đèn ngủ.” Những lời khen nhỏ bé này góp phần nuôi dưỡng sự tự tin và biến giờ đi ngủ thành trải nghiệm tích cực.

Ngoài những điều kể trên, phụ huynh nên nhớ rằng việc giúp trẻ vượt qua nỗi sợ bóng tối đòi hỏi sự kiên nhẫn và bình tĩnh rất lớn từ cha mẹ. Sẽ có những đêm dễ dàng, và cũng có đêm như trở lại vạch xuất phát, đó là một phần tất yếu của quá trình trưởng thành. Nếu cha mẹ giữ được sự nhất quán, thấu hiểu cảm xúc và duy trì thói quen ổn định, bóng tối dần mất đi sự đáng sợ. Quan trọng hơn, trẻ học được lòng dũng cảm, sự kiên cường và niềm tin vào bản thân, những bài học theo con suốt hành trình trưởng thành, vượt xa nhu cầu về một chiếc đèn ngủ.

 

Giúp trẻ chinh phục sợ hãi của những cơn ác mộng

Làm thế nào để giúp trẻ bình tĩnh sau cơn ác mộng?

Tại sao chúng ta thường gặp ác mộng?

Tạo cơ hội cho con tự lập