Phát hiện nhiều người mắc bệnh nấm đen Mucormycosis sau dịch COVID-19

PGS.TS Đỗ Duy Cường thăm khám cho bệnh nhân nhiễm nấm đen điều trị tại Trung tâm bệnh nhiệt đới (BV Bạch Mai) - Ảnh: BVCC.

Căn bệnh truyền nhiễm mới nổi, xuất hiện trên nhiều người từng mắc COVID-19

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, BV Bạch Mai vừa cho biết: “Từ đầu năm 2020 đến nay, đặc biệt sau khi xuất hiện làn sóng COVID-19, số lượng bệnh nhân bị bệnh nấm đen tăng nhanh. Tại Bệnh viện Bạch Mai, đến nay đã có khoảng hơn 20 trường hợp nấm đen phải nhập viện điều trị; chủ yếu tại các khoa: Tai mũi họng, Hồi sức tích cực, Thần kinh, Mắt, Nội tiết - Đái tháo đường… Đa số các bệnh nhân này đều có bệnh nền khi nhập viện và trong tình trạng nhiễm trùng nặng, có các tổn thương nhiễm nấm ăn từ xoang lan lên xương hàm, ổ mắt, hệ thần kinh…”

Đây là dạng nấm xâm nhập đã được y văn thế giới nhắc đến, đặc biệt là tại Ấn Độ trong giai đoạn vừa qua với số lượng bệnh nhân tăng đột biến, là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao sau khi nhiễm COVID -19.

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, nấm đen là một bệnh nhiễm trùng mới nổi nghiêm trọng do bào tử nấm có tên gọi là Mucormycetes gây ra. Nhóm nấm Mucor tạo ra hàng triệu bào tử lơ lửng trong không khí và thường phát triển vào mùa hè và mùa thu, những bào tử này khi tiếp xúc với bề mặt ẩm ướt, có các chất hữu cơ thối rữa: lá cây, gỗ mục nát, phân động vật hoặc đất, chúng bắt đầu nảy mầm và tạo ra sợi nấm. Nấm xâm nhập vào cơ thể chúng ta qua 2 con đường: Hít phải bào tử nấm từ không khí, gây nhiễm trùng phổi, não hoặc xoang; Xâm nhập qua da bởi vết cắt, vết xước, vết cào, vết bỏng và một số tổn thương da khác.

Những nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh là: Người từng mắc COVID-19; Người mắc bệnh đái tháo đường type 2 đặc biệt là có tình trạng nhiễm toan ceton; Người mắc bệnh ung thư, cấy ghép tạng, cấy ghép tế bào, sử dụng Corticosteroid kéo dài, người có tình trạng suy giảm miễn dịch, nhiễm HIV, người bị chấn thương da do phẫu thuật, bỏng, trẻ sinh non, nhẹ cân và suy dinh dưỡng,…

Dấu hiệu đặc trưng của bệnh nấm đen Mucormycosis

Theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, bệnh nhiễm nấm đen có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan và bộ phận cơ thể. Các triệu chứng phụ thuộc vào tình trạng nhiễm trùng nơi nấm phát triển. Nó có thể dẫn đến mũi bị hoại tử thâm đen hoặc đổi màu, đau mặt, đau vùng xoang lan lên mắt, đau đầu, đau ngực, khó thở và ho ra máu,... Nấm đen gây ra 5 dạng bệnh cảnh như sau:

- Nhiễm trùng xoang và não: Nhóm nguy cơ cao dễ nhiễm nấm nhất là bệnh nhân đái tháo đường không kiểm soát, người ghép thận. Các dấu hiệu của dạng bệnh này gồm sốt, đau đầu, đau xoang hoặc nghẹt mũi; sưng mặt một bên; tổn thương màu đen ở phía trên bên trong miệng hoặc trên sống mũi.

- Viêm phổi: Với các dấu hiệu là khó thở hoặc thở gấp; tức ngực; sốt cao trên 38 độ C, ho ra máu.

- Nhiễm trùng da và niêm mạc: Thường gặp ở người không bị suy giảm miễn dịch với các dấu hiệu như đau vùng mặt sau đó xuất hiện một nốt phỏng trên da, dần dẫn tới loét da hoặc nhiễm trùng da, rồi xâm lấn vào mũi xoang, quanh gò má, giữa mắt và môi, lâu dần tổn thương da bị nhiễm bệnh chuyển sang màu đen, sưng tấy, hoại tử.

- Nhiễm trùng đường tiêu hóa: Thường gặp ở trẻ em, đặc biệt trẻ sinh non và nhẹ cân dưới một tháng tuổi với các dấu hiệu gồm buồn nôn và nôn, đau bụng hoặc đau dạ dày, xuất huyết dạ dày.

- Nhiễm nấm đen mucormycosis lan tỏa: Bệnh thường xảy ra ở những bệnh nhân đã mắc bệnh mạn tính. Do vậy, các dấu hiệu bệnh khó phân biệt với các bệnh đang có sẵn.

"Nhiễm trùng lan tỏa thường ảnh hưởng nhất đến não, hệ thần kinh trung ương gây các tình trạng như hôn mê hoặc rối loạn ý thức. Các dấu hiệu có thể gặp là sưng mí mắt dưới hoặc trên (thậm chí cả hai), chảy mủ ra khỏi mắt; tê liệt các cơ mí mắt, bệnh diễn tiến nặng hoặc kéo dài, toàn thân suy sụp", PGS Cường cho biết.

Theo PGS Cường, chẩn đoán bệnh nấm đen hiện nay dựa vào bệnh cảnh lâm sàng kết hợp với xét nghiệm nuôi cấy hoặc giải phẫu bệnh có ý nghĩa trong việc xác định chẩn đoán. Tuy vậy việc chẩn đoán cũng còn khó khăn vì triệu chứng lâm sàng đa dạng, phức tạp, bệnh phẩm nuôi cấy khó mọc cũng như cần có các nhà giải phẫu bệnh học có kinh nghiệm để đọc tiêu bản.

Phòng bệnh nấm đen thế nào?

PGS.TS Đỗ Duy Cường khuyến cáo: Hiện tại, chưa có thuốc hay vacine chủng ngừa để ngăn chặn bệnh nấm đen. Những bệnh nhân có bệnh nền như: Đái tháo đường, ung thư, suy giảm miễn dịch, hậu COVID-19… cần chú ý phòng bệnh. Người dân có thể phòng bệnh bằng các biện pháp như:

- Tránh đến khu vực có nhiều khói bụi, công trường; đeo khẩu trang hiệu suất lọc trên 95% có than hoạt tính khi phải đến khu vực có nhiều khói bụi.

- Tránh các hoạt động tiếp xúc trực tiếp với bụi hoặc đất; mang găng tay, ủng nếu thực hiện bất kỳ hoạt động nào liên quan đến đất.

- Vệ sinh vùng da bị thương bằng nước ấm và dung dịch sát khuẩn để tránh nhiễm trùng da.

- Với người đã cấy ghép tế bào gốc hoặc cấy ghép nội tạng, hãy nói chuyện với bác sỹ của bạn để được dùng thuốc kháng nấm để ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng do nấm.

- Tại các bệnh viện, các cơ sở y tế lưu ý đảm bảo khử trùng các thiết bị được sử dụng bởi nhiều bệnh nhân (ống khí quản, máy thở, mặt nạ phun khí dung…); hệ thống thông gió; xử lý vết thương đúng cách…

- Những người có bệnh nền cần điều trị và kiểm soát tốt bệnh nền. Khi có triệu chứng nghi ngờ nhiễm nấm đen cần đến các cơ sở chuyên khoa để khám và phát hiện, điều trị thuốc chống nấm sớm, đúng phác đồ để hạn chế tỷ lệ tử vong.

 

CEO của Pfizer tái mắc COVID-19 lần 2, không có triệu chứng

Siêu bão Noru liên tục mạnh lên, dự báo sẽ đổ bộ vào Trung bộ

Y tế tuần: Ra mắt Sổ mẹ và bé phiên bản điện tử, cứu sống bệnh nhân bị sốc phản vệ nặng

Chuẩn bị kế hoạch tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi