Nghiên cứu: Hướng đi mới trong điều trị đái tháo đường type 2

Các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu hướng đi mới trong điều trị đái tháo đường

Theo bác sỹ Andrew Stewart (người Mỹ), cho tới gần đây, chúng ta vẫn chưa thực sự hiểu rõ về bệnh đái tháo đường type 2. Trong khoảng từ 20 năm trở lại đây, các chuyên gia vẫn cho rằng đái tháo đường type 2 xảy ra do tình trạng kháng insulin - một hormone do tuyến tụy sản sinh ra, giúp đưa đường glucose trong máu đi vào các tế bào tại cơ, mỡ, gan, nơi chúng được sử dụng để tạo ra năng lượng.

Khi bị kháng insulin, các tế bào sẽ không phản ứng tốt với hormone này, từ đó tuyến tụy phải tiếp tục sản sinh ra nhiều insulin để bù đắp cho nhu cầu của cơ thể. Theo thời gian, điều này có thể dẫn tới bệnh đái tháo đường type 2.

Thông tin mới về bệnh đái tháo đường type 2

Mãi tới gần đây, các chuyên gia mới nhận ra một phần của vấn đề cũng nằm ở các tế bào beta trong cơ thể. Đây là các tế bào trong tuyến tụy, có nhiệm vụ sản sinh ra hormone insulin.

Đái tháo đường type 2 có liên quan tới số lượng tế bào beta trong tuyến tụy

Theo đó, các nhà khoa học chỉ ra rằng, cơ thể tạo ra hầu hết các tế bào beta trong vòng vài năm đầu đời. Nhưng một số người có thể tạo ra nhiều tế bào beta hơn so với những người khác. Do đó, nếu những người này bị kháng insulin khi trưởng thành, cơ thể vẫn có đủ tế bào beta để duy trì sản sinh insulin.

Tuy nhiên, với những người có ít tế bào beta hơn, các tế bào beta có thể bị tổn thương, suy yếu, chết đi. Cuối cùng, họ sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường type 2.

Để khắc phục tình trạng này, các nhà khoa học tại Bệnh viện Mount Sinai (Mỹ) đang nhắm mục tiêu tìm ra các loại thuốc có thể tái tạo tế bào beta trong cơ thể. Nếu thành công, đây hứa hẹn sẽ là loại thuốc có thể thực sự chữa khỏi đái tháo đường type 2.

Ngược trở lại năm 2015, các nhà khoa học đã tìm ra một chất có thể làm được điều này. Theo đó, chất harmine trong một số loại thực vật có thể ức chế enzyme DYRK1A trong tế bào beta. Điều này sẽ giúp các tế bào beta có thể nhân lên. Nghiên cứu trên chuột cho thấy, việc dùng harmine đã có thể làm tăng gấp 3 lần số lượng tế bào beta ở những con chuột mắc đái tháo đường, dần dần giúp khôi phục lượng đường huyết về mức bình thường.

Nhưng chỉ dùng một hoạt chất vẫn là chưa đủ

Nước ép mướp đắng giúp khắc phục tình trạng đường huyết tăng cao

Bảo vệ mắt cho trẻ trong mùa dịch COVID-19

Tác dụng tuyệt vời của đạp xe đối với tinh thần

Ngâm mình trong bồn tắm: Cách đơn giản để thư giãn, giảm căng thẳng

Nên đọc

Dù harmine cho thấy có hiệu quả trong việc điều trị đái tháo đường trên chuột, các nhà khoa học nhận định chúng vẫn chưa đủ để mang lại kết quả tương tự ở người. Do đó, các nhà khoa học Mỹ đã thử kết hợp harmine với một nhóm thuốc điều trị đái tháo đường type 2, có tên gọi chất đồng vận thụ thể GLP-1R (ví dụ như exenatide, liraglutide và lixisenatide). Nhóm thuốc này có thể nhắm vào một loại protein cụ thể trong tế bào beta, kích thích chúng sản sinh insulin.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, việc sử dụng riêng harmine có thể khiến tế bào beta tăng trưởng khoảng 2% trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, khi dùng cùng GLP-1R, con số này sẽ tăng lên 8%. Trong một số trường hợp, các nhà khoa học nhận thấy số lượng tế bào beta tăng lên tới 40% chỉ trong 4 ngày.

Hy vọng vào một loại thuốc điều trị tiềm năng

Hiện nhóm chuyên gia từ Bệnh viện Mount Sinai đang cố gắng tìm cách đảm bảo loại thuốc mới có thể được đưa thẳng tới các tế bào beta trong tuyến tụy. Họ đang thử nghiệm việc sử dụng các kháng thể đơn dòng, các phân tử có thể giúp “phân phối” thuốc tới thẳng tế bào beta.

Các loại thuốc điều trị đái tháo đường type 2 hiện nay hầu hết tập trung vào mục tiêu giảm sự hấp thụ glucose, hoặc thúc đẩy quá trình sản sinh insulin trong tuyến tụy. Tuy nhiên, một khi ngừng dùng thuốc, người bệnh sẽ không thể tự mình kiểm soát đường huyết tốt.

Phẫu thuật giảm cân có thể giúp làm thuyên giảm tình trạng bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, đây không phải một lựa chọn điều trị tốt vì phương pháp này có thể giúp “đảo ngược” tình trạng đường huyết cao, nhưng không thể ngăn ngừa các biến chứng đái tháo đường. Phẫu thuật giảm cân cũng khá tốn kém, cần nhiều thời gian phục hồi cũng như có những rủi ro nhất định.

Do đó, các nhà khoa học đang rất mong đợi vào việc nghiên cứu loại thuốc mới này. Nếu thành công, đây được đánh giá là loại thuốc có thể chữa khỏi bệnh đái tháo đường cho hàng triệu người trên thế giới.