Sữa: Bổ dưỡng nhưng không lý tưởng cho tất cả mọi người

Sữa bò thơm ngon bổ dưỡng nhưng không lý tưởng cho tất cả mọi người

Bổ dưỡng như sữa

Sữa rất giàu protein và chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như chất béo, chất xơ, carbohydrate,... Đồng thời, sữa cũng là nguồn cung cấp nhiều vitamin, acid amin và khoáng chất thiết yếu, bao gồm: calci, phospho, kali, selen, thiamin, vitamin B12, vitamin D, kẽm,... Do vậy, thức uống này thường được khuyên dùng như một phần của chế độ ăn uống cân bằng. Uống sữa mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe như:

Kiểm soát sự thèm ăn: Các nghiên cứu cho thấy hàm lượng protein, lactose và chất béo cao trong sữa giúp bạn no lâu hơn và có thể kiểm soát sự thèm ăn. Trong một nghiên cứu về trẻ em mắc bệnh béo phì, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng sữa nguyên chất có tác dụng ngăn chặn cơn đói tới 4 giờ. Ngoài ra, casein - một loại protein có trong sữa - khi đến dạ dày sẽ hình thành dạng vón cục, làm chậm tiêu hóa từ đó hỗ trợ kiểm soát cơn đói.

Phát triển xương: Sữa chứa nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự hình thành và phát triển xương, bao gồm calci, phospho, magne, mangan, kẽm, vitamin D, vitamin K... Ở trẻ em, thanh thiếu niên và cả người lớn, các nghiên cứu đã liên kết việc uống sữa với sự phát triển xương chắc khỏe hơn. 

Giàu đạm, hay còn gọi là protein, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm:

- Tăng mật độ xương: Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng protein tương tác với các khoáng chất trong sữa hỗ trợ tăng mật độ xương, giảm nguy cơ loãng xương.

- Bảo vệ răng chắc khỏe: Protein casein có trong sữa cản trở quá trình nhuộm màu, giúp thu nạp calci để cải thiện các lỗ sâu răng và ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám.

- Phát triển cơ bắp: Protein trong sữa cũng có thể giúp xây dựng và duy trì cơ bắp. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng uống sữa sau khi tập luyện sẽ thúc đẩy quá trình sửa chữa và xây dựng các mô cơ.

Sức khỏe tim mạch: Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu rút ra kết luận uống sữa ít béo và giàu calci mỗi ngày với liều lượng điều độ, vừa phải có tác dụng làm giảm nguy cơ tăng huyết áp, bảo vệ cơ thể khỏi các vấn đề về tim mạch và đột quỵ.

Phòng ngừa và kiểm soát bệnh đái tháo đường: Uống sữa có thể giúp cơ thể phòng chống bệnh đái tháo đường theo nhiều cách khác nhau. Các nghiên cứu khoa học đã phát hiện ra rằng uống sữa làm giảm nguy cơ phát triển bệnh béo phì hay thừa cân ở trẻ em - một yếu tố nguy cơ đáng kể gây ra bệnh đái tháo đường. Hơn nữa, các nhà nghiên cứu gợi ý rằng uống sữa kết hợp với chế độ ăn hạn chế calorie có thể giúp giảm cân và kiểm soát bệnh đái tháo đường.

Tác dụng phụ không có lợi của sữa

Mặc dù uống sữa có thể mang lại nhiều tác dụng tích cực cho sức khỏe nhưng nó cũng có thể gây ra những tác hại tiềm ẩn. Uống sữa được cho là có liên quan đến một số tình trạng và bệnh lý như:

Nổi mụn

Không phải tất cả các chuyên gia đều đồng tình rằng sữa có liên quan đến mụn trứng cá và tất nhiên không phải ai uống nhiều sữa cũng nổi mụn. Tuy nhiên, có nhiều nghiên cứu cho thấy những người uống sữa nổi mụn trứng cá nặng hơn những người không uống sữa.

Trong một cuộc xem xét dữ liệu trên phạm vi rộng từ hơn 78.000 trẻ em và người lớn từ 7-30 tuổi, việc uống sữa và ăn phô mai làm tăng nguy cơ nổi mụn. Các nhà nghiên cứu dù không chắc chắn nhưng họ tin rằng nguyên nhân có thể là do phản ứng viêm (miễn dịch) với sữa (inflammatory (immune) response to dairy).

Một vài nghiên cứu khác đã xem xét mối liên hệ giữa mụn trứng cá với sữa tách béo và sữa ít béo. Điều này có thể là do ảnh hưởng của sữa với một số hormone, bao gồm insulin và yếu tố tăng trưởng IGF-1.

Bên cạnh đó, theo các nghiên cứu được trích dẫn bởi Học viện Da liễu Hoa Kỳ (American Academy of Dermatology - AAD):

- Trong số hơn 47.000 phụ nữ ở Mỹ, những người uống ít nhất hai ly sữa tách béo mỗi ngày khi còn là thanh thiếu niên có nguy cơ bị mụn trứng cá cao hơn 44%.

- Trong số hơn 6.000 bé gái trong độ tuổi từ 9 đến 15, những người uống nhiều sữa bò có nguy cơ bị mụn trứng cá hơn, không có sự khác biệt nào dựa trên hàm lượng chất béo trong sữa.

- Trong số hơn 4.000 bé trai trong độ tuổi từ 9 đến 15, những em uống sữa tách béo có nguy cơ bị mụn trứng cá cao hơn.

Tuy nhiên, lưu ý rằng cần nhiều nghiên cứu hơn nữa để làm rõ ràng hơn mối liên hệ giữa uống sữa và mụn trứng cá.

Các bệnh lý về da khác

Uống nhiều sữa cũng có liên quan đến tình trạng viêm da. Ở một số người, uống sữa có thể gây bệnh chàm (da ngứa, bong tróc, đỏ, khô và kích ứng) và bệnh rosacea (tình trạng da mẩn đỏ kèm theo mụn mủ, mụn trứng cá). 

Dị ứng sữa

Chứng bệnh này có liên quan đến hoạt động bất thường của hệ miễn dịch khiến cơ thể nhạy cảm với thành phần đạm trong sữa bò. Dị ứng đạm sữa bò khá phổ biến và thường gặp ở trẻ nhỏ. Các nhà nghiên cứu ước tính rằng có tới 3% trẻ dưới 3 tuổi bị dị ứng sữa. Tình trạng này giảm dần theo thời gian và 80% trẻ em sẽ hết bệnh khi lớn lên. Những dị ứng này phát sinh khi sữa gây ra phản ứng viêm. Phản ứng dị ứng sữa có thể gây ra: Nổi mề đay hoặc vết sưng tấy trên da, đau bụng, nôn mửa, phân có máu, sốc phản vệ,... 

Không dung nạp lactose

Không dung nạp lactose là một tình trạng mà cơ thể không thể tiêu hóa lactose - một loại đường có trong sữa và các chế phẩm từ sữa. Nguyên nhân chính của tình trạng này là do thiếu hoặc không có enzyme lactase cần thiết để phân giải lactose thành đường đơn glucose và galactose trong ruột non. Theo nhiều nghiên cứu khoa học, số người mắc hội chứng không dung nạp lactose chiếm khoảng từ 65-75%. Không dung nạp lactose có thể gây những vấn đề về tiêu hóa như đầy hơi, buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng, nôn mửa,...

Ung thư

Trong một số nghiên cứu, việc uống sữa làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới và ung thư buồng trứng và ung thư vú ở phụ nữ. Tuy nhiên vẫn cần phải có những nghiên cứu sâu hơn để xác nhận điều này.

 

Thiếu máu cơ tim kèm bệnh mạch vành, cần làm gì để giảm nguy cơ đặt stent?

Vì sao giới trẻ hiện giờ kém hạnh phúc?

Vì sao phụ nữ độ tuổi 30 cần tăng cường ăn thực phẩm giàu kẽm?

Tim đập nhanh kèm tăng huyết áp nên xử trí thế nào?