Thu hồi đất để xây dựng Trung tâm Tài chính và Thương mại Tập đoàn điện lực: Một việc làm cần cân nhắc !

Trên cơ sở đó, cơ quan EVN, PC1, PCHN, ĐLHK đang triển khai phương án thuê trụ sở làm việc; hoàn thành thủ tục giao nhận đất, các thủ tục đầu tư để sớm xây dựng trụ sở làm việc của Ao, tại khu đô thị Cầu Giấy (dự kiến đưa vào sử dụng năm 2008).Tuy nhiên, xung quanh việc thu hồi hơn 14.000m2 đất tại 69 Đinh Tiên Hoàng còn có nhiều vấn đề phải bàn...

Cần giữ gìn những giá trị tinh thần

Ngày 21-12-1954 là một ngày lịch sử đáng ghi nhớ của CBCNV ngành Điện. Đó là ngày Bác Hồ đến thăm nhà máy Đèn Bờ Hồ (69 Đinh Tiên Hoàng bây giờ). Bác đã dặn: “Vì muốn thoát khỏi còng nô lệ mà chúng ta kháng chiến. Trước chúng ta làm việc cho thực dân Pháp, nay chúng ta làm cho nhân dân. Nhà máy này bây giờ là của nhân dân, của chính phủ, của các cô, các chú. Các cô, các chú là chủ thì phải giữ gìn nhà máy làm cho nó phát triển hơn nữa”. Ghi sâu lời dạy của Bác, lớp lớp CBCNV ngành Điện đã không quản khó khăn gian khổ, xây dựng ngành ngày càng lớn mạnh. Và khi đã trở thành một tập đoàn kinh tế mạnh, ngành Điện đã lấy ngày 21-12 làm ngày truyền thống của toàn ngành.

Hơn 56 năm qua, CBCNV ngành Điện đã coi khu nhà 69 Đinh Tiên Hoàng là “rốn Tổ” của ngành. Tượng đài Bác đã được xây dựng ở chính nơi Bác đã đứng nói chuyện với CBCNV nhà máy Đèn Bờ Hồ, thuộc khuôn viên của PCHN, như một sự nhắc nhở lời của Bác trong ký ức mỗi CBCNV.

Mảnh đất nơi đây đã trở thành nơi gìn giữ những giá trị linh thiêng, không chỉ là lời dạy của Bác Hồ mà còn là nơi để ngành Điện cảm nhận được nguồn gốc của mình. Những giá trị tinh thần đó là mồ hôi, nước mắt và cả xương máu của các thế hệ CBCNV toàn ngành.

Để xây dựng TT TCTMĐL có cần thiết phải phá bỏ đi một giá trị tinh thần như vậy không? Xin để nhường lời cho những người có trách nhiệm trong quyết định trên.

Phù phép biến đất công thành đất tư?

Để quản lý TT TCTMĐL, EVN đang xúc tiến thành lập Cty cổ phần Đầu tư và Kinh doanh Trung tâm Tài chính Thương mại Điện lực (tên viết tắt là EVN-Land Hanoi). Cty này có vốn điều lệ 800 tỷ đồng với cơ cấu góp vốn gồm: Cty mẹ-EVN 80% (640 tỷ đồng); PC1 10% (80 tỷ đồng) và PCHN 10% (80 tỷ đồng).

EVN không phải là trường hợp “xưa nay hiếm” trong việc dùng hình thức này. Còn nhớ, vào những năm 90 thế kỷ trước, khi ở nhiều thành phố lớn liên tục có những cơn sốt đất, người ta đã dùng hình thức liên doanh, liên kết “tôi có đất, anh có tiền”, hai bên cùng phối hợp. Giấy tờ ký kết có vẻ rất quang minh chính đại, nhưng nếu nhìn sâu vào bản chất sự việc thì đó vẫn là một hình thức biến đất của Nhà nước thành đất của cá nhân. Trên thực tế, đã có một cơ quan có 6.000m2 đất bỏ không, đang trong giai đoạn thiếu vốn, đã thỏa thuận với một cơ quan khác góp 10 tỷ đồng để liên doanh. Cơ quan có tiền đã dùng vốn tự có của mình cho xây dựng mấy chục biệt thự đánh tiếng là để cho thuê, nhưng sau một thời gian đem phân phối, bán rẻ cho cán bộ có tầm cỡ của đơn vị mình, dưới danh nghĩa cho thuê dài hạn 30 năm. Còn bên có đất cũng chẳng thiệt gì, đằng nào cũng là đất của Nhà nước chứ có phải là đất hương hỏa của nhà mình đâu mà giữ. Và tự nhiên lại có 10 tỷ đồng để chi tiêu (10 tỷ đồng của những năm đó rất lớn!).

Song, với trường hợp này vẫn còn sòng phẳng, vì dù sao cũng có mua, có bán. Còn trường hợp của EVN xây dựng TT TCTMĐL lại lấy danh nghĩa của mẹ (Cty mẹ-EVN ) để “thôn tính” các con (Cty con là PCHN, PC1, Ao), thậm chí cả “cháu” là ĐLHK (thuộc PCHN) và KSĐL (thuộc PC1).

Lấy đất của doanh nghiệp nhà nước chuyển sang cho Cty cổ phần hay dùng hình thức đầu tư vào bất động sản để biến tài sản của Nhà nước thành của riêng. Điều này đồng nghĩa với việc đồng tiền được chuyển lòng vòng, rồi từ đồng “tiền sạch” của Nhà nước, của tập thể sẽ bị “nhuộm đen”, chui vào túi cá nhân.

Lãng phí chồng lãng phí !

Theo văn bản số 835/QHKT-P2 của Sở Quy hoạch-Kiến trúc về việc thỏa thuận Quy hoạch kiến trúc xây dựng TT TCTMĐL tại số 69 Đinh Tiên Hoàng, phường Lý Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, khu nhà và đất EVN định xây dựng công trình có tổng diện tích hơn 14.000 m2. Dự kiến, EVN xây dựng tòa nhà phía mặt đường Đinh Tiên Hoàng 4 tầng; phía đường Trần Nguyên Hãn và đường nội bộ từ 6 đến 10 tầng; riêng chiều cao phía đường Lý Thái Tổ dự kiến cao 14 tầng; hệ số sử dụng đất khoảng 4,9 lần. Ngoài ra, một đường nội bộ từ phố Đinh Tiên Hoàng sang phố Lý Thái Tổ cũng sẽ được mở thêm để phục vụ giao thông thương mại, thoát hiểm và cứu hỏa (mặt cắt đường 10,5m) và mật độ xây dựng khoảng 75%.

Để xây dựng công trình như trên, toàn bộ các tòa nhà làm việc của PCHN, PC1, Ao, ĐLHK, KSĐL và cả trụ sở của cơ quan EVN sẽ bị phá dỡ. Được biết, để nâng cao độ tin cậy trong cung ứng điện trên địa bàn, PCHN mới xây dựng tòa nhà 7 tầng với tổng vốn đầu tư trên dưới 500 tỷ đồng. EVN cũng bỏ ra ngót nghét số tiền như vậy xây dựng 2 tầng hầm để xe ô tô và xe cho CBCNV ngay tại 69 Đinh Tiên Hoàng. Chỉ riêng phần phá dỡ những công trình này đã lãng phí hàng nghìn tỷ đồng.

Thêm nữa, sau khi thu hồi đất, các cơ quan trên phải đi thuê trụ sở làm việc. Chỉ tính riêng PCHN và PC1, mỗi   đơn   vị   ít   nhất   phải thuê diện tích khoảng 12.000m2 sử dụng. Thực tế, giá thuê mặt   bằng   nhà   làm việc hiện nay khoảng 30USD/m2/tháng. Như vậy, mỗi Cty trên sẽ phải tăng chi phí do thuê trụ sở làm việc khoảng 6 tỷ đồng/tháng. Theo thông báo của EVN, thời gian thuê trụ sở làm việc ít nhất là 3 năm. Như vậy, mỗi đơn vị tăng chi phí ít nhất 216 tỷ đồng. Chưa kể những chi phí để đào tạo lại hoặc tạo việc làm cho 200 CBCNV của KSĐL. Những chi phí tăng thêm trên đương nhiên không thể do CBCNV ngành Điện đóng góp mà phải tính vào giá điện và toàn dân phải chịu. Đó là chưa kể đến vốn đầu tư để xây dựng TT TCTMĐL có thể lên tới hàng nghìn tỷ đồng nữa.

Người dân phải gánh

Những người ngoài cuộc thì khó có thể tính toán những chi phí tăng thêm từ việc phá dỡ trụ sở và thuê nơi làm việc một cách chính xác nhưng cũng có thể ước tính lên đến vài nghìn tỷ đồng.

Việc xây dựng các công trình   điện    đáp    ứng   tăng trưởng nền kinh tế là việc không đừng được và những chi phí được tính vào giá điện cũng được xem là lẽ đương nhiên, không ai thắc mắc.

Để giải quyết một loạt cơ chế đang vướng mắc trong đầu tư   công trình điện, các chuyên gia kinh tế cho rằng phải giải quyết bằng giá điện. Ai cũng thừa nhận, có điện đời sống nhân dân được cải thiện thêm, song “cái khó bó cái khôn”, cũng chỉ tại đa số người dân và cán bộ công chức “làm công ăn lương” Nhà nước có thu nhập thấp nên cứ mỗi lần tăng giá điện là lại rúm ró cả người. Vì vậy, đợt điều chỉnh giá điện nào cũng bị lùi so với lộ trình đã được duyệt.

Theo Quyết định số 276/2006/QĐ-TTg, bắt đầu từ ngày 1-7-2008 sẽ lại áp dụng đợt điều chỉnh giá điện. Liệu việc EVN gây lãng phí nhiều nghìn tỷ đồng có phải đã đi ngược lại với chủ trương chống lãng phí của Đảng và Nhà nước không?