Viêm gan siêu vi C – “Kẻ giết người thầm lặng”

Dễ lây nhiễm

Ngày 28/7, tại Lễ Hưởng ứng Phòng chống viêm gan thế giới, TS.BS Nguyễn Vĩnh Châu, Giám đốc Bệnh viện nhiệt đới TP.HCM đã đưa ra những con số thống kê đáng báo động của Tổ chức Y tế thế giới về bệnh viêm gan siêu vi C. Năm 2014 trên thế giới ước tính có 185 triệu người nhiễm siêu vi viêm gan C, mỗi năm có khoảng 3-4 triệu ca nhiễm mới và khoảng 350.000 trường hợp tử vong do viêm gan siêu vi C. Một phần ba số trường hợp viêm gan C mãn tính có nguy cơ tiến triển thành xơ gan hoặc ung thư gan. Viêm gan C được mệnh danh là “sát thủ thầm lặng” vì dễ lây lan trong cộng đồng, khó phát hiện sớm và triệu chứng chỉ biểu hiện rõ sau nhiều năm mắc phải.

Theo TS.BS Lê Mạnh Hùng - phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, trong khi bệnh viêm gan siêu vi B chủ yếu lây nhiễm từ mẹ sang con thì viêm gan siêu vi C lại chủ yếu lây qua tiếp xúc với máu, dịch tiết nên dễ lây nhiễm trong cộng đồng.

Nhiều chuyên gia y tế nhận định rằng tỷ lệ bệnh viêm gan siêu vi C tại Việt Nam có chiều hướng gia tăng do phần lớn người dân chưa chủ động phòng ngừa, khám phát hiện bệnh, bệnh nhân không tuân thủ phác đồ điều trị làm lây lan trong cộng đồng.

Hiện viêm gan siêu vi C có thể điều trị khỏi hoàn toàn không để lại di chứng nếu phát hiện sớm và tuân thủ phác đồ điều trị. Việc điều trị sớm là phương pháp tối ưu để giảm nguồn lây siêu vi viêm gan C khi chưa có thuốc chủng ngừa.

Những đối tượng có nguy cơ lây nhiễm cao là những người có tiếp xúc với máu: nhóm có tiếp xúc với bơm kim tiêm (dùng chung bơm kim tiêm, tiếp xúc với bơm kim tiêm có virus); nhóm từng trải qua các thủ thuật y tế (truyền máu, lọc máu, châm cứu, xăm da, …)

Tầm soát kháng thể virút viêm gan C tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM ngày 28-7 - Ảnh: T.H.

Phát hiện trễ

Nhiều người mới chỉ quan tâm đến xét nghiệm viêm gan siêu vi B mà bỏ quên viêm gan siêu vi C, TS.BS Lê Mạnh Hùng nhận xét. Trong khi viêm gan siêu vi C lại dễ bị lây trong cộng đồng và tỉ lệ tự khỏi bệnh cũng thấp hơn viêm gan siêu vi B. Có đến 90% người mắc bệnh viêm gan B có thể tự khỏi thì ở viêm gan siêu vi C, con số này chỉ là 15-45%. Vậy khi nào cần điều trị bệnh viêm gan siêu vi C?

Bác sĩ Hùng cho biết sau khi xác định bệnh nhân dương tính với siêu vi C, các bác sĩ đề nghị người bệnh làm thêm một xét nghiệm nữa để định lượng siêu vi. Dựa vào kết quả định lượng siêu vi này, bác sĩ sẽ biết người bệnh từng bị nhiễm và tự khỏi hay đang nhiễm bệnh. Những người từng bị nhiễm và tự khỏi sẽ không cần điều trị nhưng vẫn phải theo dõi định kỳ vì có một số trường hợp có thể tiến triển trở lại. Còn những người đang nhiễm viêm gan siêu vi C cần điều trị vì điều trị càng sớm càng hiệu quả.

Bác sĩ Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh bệnh viêm gan siêu vi C không có triệu chứng trong những giai đoạn đầu nên cách tốt nhất để phát hiện bệnh là nên được tầm soát và phòng bệnh bằng cách hạn chế những yếu tố lây bệnh như đã kể trên.