Căn bệnh dễ chết, nhiều di chứng, ai cũng phải đề phòng

Đột quỵ não có thể để lại những di chứng nặng nề

Động mạch cảnh là động mạch đóng vai trò chủ yếu trong việc đưa máu giàu oxy lên não. Do đó, nếu động mạch cảnh bị hẹp hay tắc thì sẽ rất nguy hiểm vì có thể khiến cho lưu lượng máu đến não giảm đi. Nếu lưu lượng máu lên não bị gián đoạn, cơn đột quỵ có thể xảy ra.

Nguyên nhân gây hẹp động mạch cảnh

Nguyên nhân thông thường nhất của hẹp động mạch cảnh là xơ vữa động mạch. Ngoài ra, hẹp động mạch cảnh thường xuất hiện ở những bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh tim mạch như hút thuốc lá, uống rượu, tăng mỡ máu, tăng huyết áp, bệnh đái tháo đường. Những yếu tố này làm tăng tình trạng lắng đọng mảng xơ vữa trong lòng mạch, đặc biệt là động mạch cảnh ở vùng cổ.

Nguy hiểm khi bị hẹp động mạch cảnh

Hẹp hoặc tắc các động mạch cảnh dẫn máu đi nuôi não có thể gây thiểu năng tuần hoàn não. Biểu hiện khi người bệnh bị thiểu năng tuần hoàn não: Mù tạm thời, rối loạn vận động (đang cầm đồ vật đột ngột để rơi), rối loạn cảm giác (cảm giác tê chân tay, cảm giác kiến bò trong da), rối loạn ngôn ngữ (nói thiếu từ) hoặc liệt nhẹ nửa người. Sau khi bị nhồi máu não, các mảng xơ mữa ở động mạch cảnh vẫn là nguyên nhân gây tiến triển bệnh. 

Hẹp động mạch cảnh gây thiểu năng tuần hoàn não

Vì sao hẹp động mạch cảnh gây đột quỵ?

Động mạch cảnh có kích thước khá lớn, nằm ở cổ. Động mạch cảnh có chức năng đưa máu từ tim lên nuôi dưỡng não. Hẹp động mạch cảnh là do các mảng xơ vữa bám lên thành động mạch. Tại chỗ động mạch cảnh bị hẹp, các mảng xơ vữa và máu đông có thể gây tắc tại chỗ, hoặc tự vỡ ra tạo thành các mảnh nhỏ trôi theo dòng máu đến lấp một nhánh động mạch nào đó trong não, gây nên hoại tử một vùng não tương ứng do nhánh động mạch đó nuôi dưỡng. 

Đối tượng nào có thể sử dụng Vương Tâm Thống?

Sau khi đặt stent có được dùng TPCN Vương Tâm Thống?

Nên đọc

Chẩn đoán hẹp động mạch cảnh

- Siêu âm Doppler hệ động mạch cảnh: Đây là phương pháp đơn giản với độ an toàn và chính xác cao, phát hiện nhanh bệnh. Tại một số quốc gia, siêu âm Doppler động mạch cảnh là xét nghiệm thường quy đối với những người cao tuổi và những người mắc một hoặc các bệnh sau: Tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, nghiện thuốc lá, béo phì, suy mạch vành hoặc thiểu năng tuần hoàn não.

Siêu âm Doppler giúp phát hiện sớm bệnh động mạch cảnh

 - Chụp cắt lớp vi tính xoắn ốc: Phương pháp này khắc phục được hầu hết các nhược điểm của siêu âm Doppler, cho chất lượng chẩn đoán cao với các ưu điểm như: Tái dựng các lớp cắt ngang liên tục với độ dày tùy ý, mạch máu có độ cản quang cao, có thể đo chính xác kích thước các động mạch, tái tạo dễ dàng hình nhiều mặt phẳng, đánh giá lòng mạch, tình trạng huyết khối, mức độ tổn thương của mảng xơ vữa...

- Chụp cộng hưởng từ: Giúp chẩn đoán khu trú rõ hơn với độ chính xác tương đương chụp mạch.

Điều trị xơ vữa động mạch cảnh thế nào?

Để điều trị hẹp động mạch cảnh, bệnh nhân uống thuốc nhằm làm tan và co mảnh xơ vữa làm giảm mức độ hẹp động mạch cảnh, đồng thời, làm mảng xơ vữa bám chặt vào thành mạch máu hạn chế tối đa tai biến mạch máu não. Hoặc luồn ống vào trong lòng mạch đặt stent ngay vị trí hẹp. Đây phương pháp cho kết quả rất tốt nhưng cũng có rủi ro như phù não, xuất huyết não hay nhồi máu não do mảng xơ vữa di chuyển lên do can thiệp (chiếm tỷ lệ 5%). 

Việc phát hiện sớm mảng xơ vữa động mạch cảnh từ khi chưa bị biến chứng là một yêu cầu cần thiết, góp phần làm giảm tai biến mạch máu não, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và tuổi thọ.

Phát hiện sớm xơ vữa động mạch cảnh giúp phòng các biến chứng

Phòng ngừa xơ vữa động mạch cảnh

Để phòng ngừa bệnh hẹp động mạch cảnh phải cố gắng giảm và loại bỏ các yếu tố nguy cơ nếu có, đó là: Điều trị tốt bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, bỏ thuốc lá, tránh béo phì. Đồng thời cũng nên sống gần gũi thiên nhiên, vận động nhiều, tập thể dục đều đặn…

Đối với những người đã bị hẹp động mạch cảnh thì những biện pháp này giúp cho bệnh nhân không nặng thêm, còn đối với người chưa mắc bệnh sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh.

Để phòng ngừa xơ vữa động mạch cảnh, người bệnh cần tăng cường hệ miễn dịch, giảm stress oxy hóa, giảm cholesterol, kháng viêm. Một số thực phẩm chức năng dành cho người bệnh xơ vữa động mạch cảnh hiện nay cũng được các chuyên gia tim mạch đánh giá cao khi có sự phối hợp thêm của những hoạt chất sinh học tự nhiên có tính kháng viêm, kháng khuẩn như Hoàng bá; Chống oxy hóa như cây đỏ ngọn; Giúp giãn mạch, tăng lưu thông tuần hoàn máu như Đan sâm,... để giúp ngăn chặn nguy cơ của bệnh xơ vữa động mạch hình thành và tiến triển.

 Thùy Trang H+