Điểm tin

Liệu XBB.1.5 có trở thành mối đe dọa toàn cầu?

SUCKHOE+ | Biến thể phụ XBB.1.5 của Omicron đang dần tăng nhanh tại Mỹ, được dự báo sớm chiếm ưu thế. Tuy nhiên, chưa có kết luận chắc chắn về mức độ nghiêm trọng của XBB.1.5 cũng như nguy cơ biến thể này bùng phát toàn cầu.

10/01/2023 16:55

Giới chuyên gia cảnh báo biến thể XBB.1.5 của Omicron rất dễ lây lan

Dòng chảy Sức khỏe+: Tăng cường kiểm dịch y tế biên giới trong dịp Tết và mùa lễ hội

2023: Giải quyết dứt điểm những tồn tại của ngành Y tế

Anh và UNICEF gửi tặng Việt Nam trang thiết bị y tế

Nhìn lại 2022 qua 10 sự kiện y tế đáng chú ý trong nước

Theo số liệu ước tính của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Mỹ, biến thể phụ XBB.1.5 của Omicron chiếm tới 28% số ca nhiễm mới ở quốc gia này. Trên toàn thế giới, biến thể phụ này cũng ngày càng trở nên phổ biến, được dự đoán sẽ sớm áp đảo những "người họ hàng" đang lưu hành.

Tờ Nature dẫn lời chuyên gia dịch tễ Yunlong Cao – Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc): "Khả năng rất cao XBB.1.5 sẽ chiếm ưu thế trên toàn cầu. Tôi không tìm thấy một đối thủ nào có thể so được với biến thể này". Đội ngũ của ông tại Bắc Kinh đang nghiên cứu đặc điểm của XBB.1.5 trong phòng thí nghiệm.

XBB.1.5 là "họ hàng" của biến thể Omicron XBB. Dòng phụ này có nguồn gốc từ BA.2 – biến thể phổ biến khoảng đầu năm 2022. Cấu trúc protein gai của XBB cho phép biến thể né tránh kháng thể của hệ miễn dịch. Đây là lý do khiến XBB nhanh chóng trở thành biến thể áp đảo toàn cầu, gây ra đợt bùng phát mới đây tại Singapore.

Kết quả thí nghiệm của các nhà khoa học Bắc Kinh phát hiện, đột biến ở XBB.1.5 khiến nó có ưu thế hơn "tiền nhiệm" ở khả năng liên kết chặt chẽ với các thụ thể ACE-2 trong tế bào. Nhờ đó, nó bám dính và xâm nhập vào cơ thể người tốt hơn. Đồng thời, cấu trúc protein gai của XBB.1.5 có thể vô hiệu hóa các kháng thể tạo ra bởi vaccine và các đợt nhiễm trùng trước đó – bao gồm cả chủng Omicron.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo rằng có nhiều điểm chưa rõ ràng về tác động của biến thể này tại nước Mỹ và trên toàn thế giới. Khả năng dịch bùng phát mạnh với số ca nhập viện tăng cao có thể sẽ không xảy ra, nhất là ở những quốc gia có miễn dịch cộng đồng cao. Đặc biệt, ngành y tế Mỹ đã triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19 tăng cường cho đối tượng có nguy cơ mắc bệnh nặng như người cao tuổi, người bị suy giảm miễn dịch.

Tuy nhiên, ngay cả khi XBB.1.5 không gây ra một làn sóng dịch mới, các nhà khoa học tin rằng cần theo dõi sát sao dòng phụ này. Đột biến hiếm gặp trên sẽ là mối nguy, nếu virus SARS-CoV-2 tiếp tục tiến hóa.

Trong cuộc họp báo mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bà Maria Van Kerkhove - trưởng nhóm kỹ thuật phụ trách đại dịch COVID-19 khẳng định, đây là dòng phụ lây lan nhanh nhất từng được phát hiện. Đến nay, đã có ít nhất 28 quốc gia trên thế giới phát hiện các ca mắc do nhiễm XBB.1.5.