Dinh dưỡng

Bật mí lợi ích của 5 loại gia vị quen thuộc

SUCKHOE+ | Không chỉ giúp món ăn thêm phần hấp dẫn, các loại gia vị như quế, tiêu, nghệ, gừng và tỏi còn có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe.

27/10/2025 11:40

Một số loại gia vị quen thuộc trong căn bếp Việt

Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà đúng cách

Đường huyết tăng vọt từ thói quen ăn uống sai thứ tự

Recombinant exosome - Hướng đi mới trong nghiên cứu, hỗ trợ điều trị các bệnh mạn tính

Tặng bằng khen cho 4 điều dưỡng xả thân cứu người ở Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An

Theo Thạc sĩ Nichole Dandrea - chuyên gia dinh dưỡng tại Mỹ, gia vị nên được coi là một phần thiết yếu trong chế độ ăn uống lành mạnh. Bà cho rằng, việc bổ sung các loại gia vị có nguồn gốc thực vật vào bữa ăn không chỉ giúp kích thích vị giác, mà còn tăng giá trị dinh dưỡng.

Dưới đây là 5 loại gia vị phổ biến, mang lại nhiều lợi ích đáng chú ý cho sức khỏe:

1. Quế

Quế giàu polyphenol - một nhóm chất chống oxy hóa có thể giúp ổn định đường huyết và hỗ trợ tim mạch. Một nghiên cứu công bố trên trang web của nhà xuất bản khoa học Springer Nature (năm 2019) cho thấy, quế có khả năng ức chế enzym alpha-glucosidase, từ đó làm chậm quá trình hấp thu đường vào máu.

Bạn có thể sử dụng quế cho các món như cháo yến mạch, sữa chua, hoặc thêm vào các món mặn như món hầm và món kho.

2. Tiêu đen

Không chỉ là gia vị quen thuộc, tiêu đen còn chứa piperine - một chất chống oxy hóa có khả năng giảm viêm. Piperine có thể hỗ trợ điều trị một số bệnh như hen suyễn, viêm khớp và Alzheimer.

Theo ThS. Dandrea, piperine còn giúp kích thích sản sinh acid clohydric (HCl) trong dạ dày, từ đó hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Ở một số người, tiêu đen cũng có thể giúp giảm tình trạng đầy hơi và khó tiêu.

Tiêu đen thường được dùng để ướp thịt, cá hoặc rắc lên các món như canh, trứng rán…

Tiêu đen rất dễ kết hợp trong các món ăn Việt Nam

3. Nghệ

Nghệ là nguồn tự nhiên chứa curcumin - hoạt chất có khả năng chống viêm, làm giảm cholesterol và hỗ trợ điều hòa đường huyết.

Tuy nhiên, những người đang sử dụng một số loại thuốc điều trị (như thuốc chống đông máu, thuốc điều trị đái tháo đường,...) hoặc có các vấn đề sức khỏe nhất định (như bệnh gan, dị ứng,...) nên thận trọng khi dùng các loại gia vị này với liều lượng lớn, vì một số hợp chất tự nhiên trong gia vị có thể tương tác với thuốc hoặc gây phản ứng không mong muốn.

Nghệ có thể được dùng trong nhiều món ăn như cá kho, thịt xào nghệ hoặc pha sữa nghệ…

4. Gừng

Gừng nổi tiếng với khả năng giảm cảm giác buồn nôn. Ngoài ra, nó còn giúp giảm đau và chống viêm. Hai hoạt chất chính trong gừng là gingerol và shogaol được cho là có tác dụng giảm đau cơ và hỗ trợ người mắc viêm khớp.

Gừng có thể dùng ở dạng tươi hoặc khô. Bạn có thể pha trà gừng, thêm vào nước chấm, ướp thực phẩm hoặc dùng trong các món xào. Gừng cũng rất hợp với cá hấp, canh chua hay gà hầm trong các món Việt.

5. Tỏi

Tỏi là loại gia vị quen thuộc, có nhiều lợi ích với tim mạch. Khi tỏi được băm hoặc nghiền, các tế bào của nó bị phá vỡ, giải phóng hợp chất alliin và enzyme alliinase để tạo ra allicin, tạo nên vị cay và mùi hăng đặc trưng của tỏi. Hợp chất này cũng giúp giảm cholesterol, điều hòa huyết áp và có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm.

Bạn nên để tỏi nghỉ vài phút sau khi băm để allicin phát huy tối đa hiệu quả trước khi nấu. Tỏi có thể được thêm vào các món xào, nước chấm, salad hoặc nước sốt. Tuy nhiên, một số người có thể bị kích ứng dạ dày nếu ăn quá nhiều tỏi.

Tỏi mang đến nhiều lợi ích đáng chú ý cho sức khỏe

Lưu ý:

Mặc dù các loại gia vị kể trên đều có nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng việc sử dụng cần hợp lý và vừa phải. Không nên lạm dụng hoặc sử dụng thay thế cho thuốc điều trị bệnh. Đặc biệt, những người đang điều trị bằng thuốc, phụ nữ mang thai, người có bệnh nền nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng với liều lượng lớn hoặc dưới dạng thực phẩm chức năng.

Gia vị chỉ là một phần hỗ trợ trong chế độ ăn uống lành mạnh và không thay thế cho một lối sống khoa học, bao gồm ăn uống cân đối, vận động đều đặn và kiểm soát căng thẳng.