Yêu trẻ

Cấp cứu trẻ đuối nước đúng cách để tránh di chứng thần kinh nặng nề!

SUCKHOE+ | Mùa Hè là thời điểm trẻ em thường xuyên tham gia vào hoạt động bơi lội. Tuy nhiên, điều này cũng tiềm ẩn nguy cơ số trẻ gặp tai nạn do đuối nước tăng cao. Nguy hiểm là vẫn còn không ít người chưa nắm được kỹ năng cấp cứu đúng cách khi gặp trẻ bị đuối nước, thậm chí cấp cứu sai cách dẫn tới những hậu quả nặng nề.

12/06/2023 15:06

Cấp cứu trẻ đuối nước sai cách có thể gây nguy hiểm tới tính mạng của trẻ

5 môn thể thao mùa Hè giúp trẻ tăng chiều cao

Cách chăm sóc và phòng ngừa rôm sảy cho trẻ

Mùa Hè cẩn trọng viêm tai giữa khi cho trẻ đi bơi

Cách hạn chế thời gian trẻ dùng thiết bị điện tử trong mùa Hè

Theo thông tin từ Bệnh viện Nhi Trung ương, chỉ tính riêng trong 6 ngày từ 30/5 - 4/6/2023, bệnh viện đã tiếp nhận 7 trẻ nhập viện trong tình trạng rất nặng và nguy kịch do đuối nước tại bể bơi và ao hồ. Tuy nhiên, trong số 7 trẻ, chỉ có duy nhất 1 trẻ được sơ - cấp cứu ban đầu đúng cách. Các trường hợp còn lại đều cấp cứu ngừng tuần hoàn sai cách, khiến trẻ nguy kịch hơn, thậm chí có cứu được cũng phải đối mặt với các di chứng thần kinh nặng nề về lâu dài.

Tại sao cấp cứu trẻ đuối nước sai cách có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng?

Thay vì thực hiện cấp cứu hồi sức tim phổi (CPR) để cấp cứu trẻ đuối nước đúng cách, nhiều người lại truyền tai nhau cách bế dốc ngược trẻ lên rồi chạy để nước chảy ra. Đây là một quan niệm sai lầm, vừa làm chậm trễ cấp cứu, vừa tăng nguy cơ trào ngược và khiến trẻ hít phải các chất dịch từ dạ dày vào phổi.

Theo TS.BS. Lê Ngọc Duy, Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương: “Vài phút đầu là thời gian vàng để cấp cứu trẻ đuối nước. Việc cấp cứu đúng cách cực kỳ quan trọng, quyết định sự sống còn của trẻ. Nếu sơ cấp cứu không đúng, trẻ có thể tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh nặng nề. dù sau đó có được áp dụng các biện pháp hồi sức tích cực do quá trình thiếu oxy não kéo dài”.

Theo đó, quá trình sơ - cấp cứu ban đầu cho trẻ đuối nước rất quan trọng vì nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ đuối nước là tổn thương não do thiếu oxy. Thời gian chịu đựng thiếu oxy của não tối đa chỉ khoảng từ 3 - 5 phút. Quá thời gian này, não sẽ bị tổn thương và không thể hồi phục được, từ đó dẫn tới các di chứng thần kinh hoặc thậm chí là tử vong.

Do đó, khi thấy một trẻ bị đuối nước không tỉnh, không thở, ngừng tim, mọi người cần bình tĩnh tiến hành hồi sức tim phổi (thổi ngạt, ép tim) ngay vì đây là thời gian “vàng” để cứu sống trẻ.

5 bước cấp cứu trẻ đuối nước đúng cách

Dưới đây là các bước cấp cứu đuối nước ở trẻ em, được các chuyên gia tại Bệnh viện Nhi Trung ương đưa ra:

Liên tiếp xảy ra các vụ đuối nước thương tâm, phòng tránh cho trẻ thế nào?

Cách ăn uống lành mạnh khi đối mặt với stress

Bước 1: Gọi trợ giúp

Cần nhanh chóng tìm sự trợ giúp của những người xung quanh khi thấy trẻ bị đuối nước bằng cách gọi to, gọi cấp cứu 115.

Bước 2. Nhanh chóng đưa trẻ ra khỏi nước bằng mọi cách

Đây là bước rất quan trọng, có 2 phương pháp là cứu đuối gián tiếp và cứu đuối trực tiếp.

- Cứu đuối gián tiếp: Sử dụng các dụng cụ cứu đuối sẵn có (phao, dây, gậy, quần áo, các vật có thể nổi trên nước…) để cứu trẻ đuối nước khi vẫn còn đang tỉnh. Tùy theo tình hình, tính chất của mỗi trường hợp cụ thể mà người cứu đuối lựa chọn phương án cứu để phù hợp, an toàn và hiệu quả.

- Cứu đuối trực tiếp: Người cứu đuối xuống nước, bơi đến cứu nạn nhân. Cứu đuối trực tiếp nên dành cho đối tượng cứu hộ chuyên nghiệp, được đào tạo, có đủ sức khỏe và năng lực ở thời điểm thực hiện, hoặc đối tượng không chuyên nhưng có kỹ năng bơi và cứu đuối.

Bước 3. Kiểm tra xem trẻ có thở không và có tỉnh không

Khi trẻ được đưa lên bờ, ngay lập tức xem trẻ có thở không bằng cách nhìn lồng ngực của trẻ có di động không? Đặt tai của bạn gần miệng và mũi trẻ có cảm thấy không khí thở ra của trẻ ở trên má của bạn không? Lưu ý, thở ngáp được xem là không thở. Trong khi kiểm tra hơi thở, bạn cũng có thể lay gọi trẻ để xem trẻ có phản ứng không.

Bước 4. Nếu trẻ không thở, hãy bắt đầu hồi sức tim phổi (CPR) ngay

- Cẩn thận đặt trẻ nằm ngửa trên nền cứng.

- Nếu nghi ngờ chấn thương cổ, hãy di chuyển trẻ bằng cách di chuyển toàn bộ cơ thể (đầu, cổ, cột sống và hông) với nhau, giữ cho toàn bộ cơ thể thẳng hàng; Không ngửa đầu nâng cằm, chỉ cần ấn góc hàm.

Kỹ thuật ấn góc hàm - Ảnh: Bệnh viện Nhi Trung ương

- Nếu không nghi ngờ chấn thương cổ, bạn có thể giữ đầu trẻ ngửa ra sau và nâng cằm để thông đường thở (kỹ thuật ngửa đầu - nâng cằm).

Kỹ thuật ngửa đầu - nâng cằm - Ảnh: Bệnh viện Nhi Trung ương

- Tiến hành hồi sức tim phổi (CPR) cho trẻ bằng cách:

+ Thổi ngạt: Với trẻ nhỏ, đặt miệng của bạn trên cả mũi và miệng của trẻ để thổi ngạt được kín. Với trẻ lớn hơn, một tay ép cánh mũi và đưa miệng của bạn thổi vào miệng của trẻ. Thổi chậm, đều trong 1 - 2 giây và ngực của trẻ sẽ phồng lên, thổi ngạt 5 nhịp thở đầu tiên.

+ Ép tim ngoài lồng ngực: Ngay sau thổi ngạt 5 nhịp đầu tiên, tiến hành ép tim ngoài lồng ngực. Sử dụng một tay đặt vuông góc với lồng ngực, (trẻ lớn/người lớn có thể dùng 2 tay). Vị trí ép tim ở 1/2 dưới xương ức, ấn xuống ngực sâu khoảng 1/3 - 1/2 lồng ngực theo đường kính trước sau. Tốc độ ép tim 100 - 120 lần/phút. Những lần tiếp theo tiếp tục thực hiện theo chu kỳ 30 lần ép tim/2 lần thổi ngạt. Khi ép tim ngoài lồng ngực, tránh ấn ngực quá mạnh sẽ gây gãy xương sườn, đụng dập phổi.

Tiếp tục ép tim và thổi ngạt liên tục (cả trong quá trình vận chuyển cấp cứu) cho tới khi trẻ tự thở lại được, hồng hào trở lại. Không được ngừng hồi sức tim phổi nếu trẻ chưa có nhịp thở trở lại.

Bước 5: Sau khi nạn nhân tỉnh cần đặt nạn nhân ở tư thế an toàn

Cụ thể, nên đặt trẻ nằm nghiêng, kê cao gối 2 bên vai, nới rộng quần áo để phòng tránh trẻ bị ngạt thở trở lại. Lau khô người, thay quần áo và ủ ấm trẻ, sau đó nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất. Trên đường đi người nhà cần chú ý theo dõi hô hấp, tuần hoàn của trẻ. Tốt nhất là có sự trợ giúp vận chuyển của nhân viên y tế.

Vi Bùi (Tổng hợp)