Dự đoán mới cho tương lai nhân loại

Dân số thế giới có thể đạt đỉnh thấp hơn so với mức dự kiến

WHO cảnh báo về vấn đề răng miệng ảnh hưởng tới hơn một nửa dân số thế giới

Dân số chạm mốc 8 tỷ người: Thế giới đối mặt nhiều thách thức

Cần chuẩn bị những gì trước quá trình già hóa dân số?

Sơ cấp cứu đúng cách giúp người bệnh thoát “cửa tử”

10% dân số sẽ phát triển bệnh chàm trong cuộc đời

Nghiên cứu được công bố ngày 27/3 bởi tập thể Earth4All, gồm các tổ chức kinh tế và khoa học môi trường hàng đầu, dự báo dân số thế giới sẽ đạt đỉnh vào khoảng năm 2050.

Nghiên cứu này được thực hiện bởi các chuyên gia đến từ Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam, Trung tâm Khả năng phục hồi Stockholm và Trường Thương mại Na Uy. Họ được tổ chức phi lợi nhuận The Club of Rome ủy quyền để theo dõi nghiên cứu về "quả bom dân số", kết quả vốn được dự đoán từ năm 1972.

Với xu hướng hiện nay, dân số thế giới, hiện là 7,96 tỷ người sẽ đạt 8,6 tỷ người vào giữa thế kỷ này. Sau đó, đến cuối thế kỷ, dân số sẽ giảm về 6 tỷ. Theo Live Science, đây chưa hoàn toàn là "viễn cảnh tươi sáng" cho tương lai của nhân loại.

Việc dân số đạt đỉnh sớm và thấp hơn dự kiến (Liên Hợp Quốc từng dự báo dân số toàn cầu có thể đạt đỉnh 11 tỷ người) giúp giảm nhẹ áp lực lên môi trường và hệ sinh thái của Trái Đất.

Nghiên cứu của Earth4All cho thấy quả bom dân số như những dự đoán trước đó có thể không xảy ra - Ảnh: People and Planet

Nghiên cứu của Earth4All cho thấy "quả bom dân số" như những dự đoán trước đó có thể không xảy ra - Ảnh: People and Planet

Dù vậy, các tác giả cảnh báo rằng chỉ riêng việc dân số giảm không phải yếu tố quan trọng nhất để giải quyết được các vấn đề môi trường của Trái Đất. Dân số giảm kéo theo cơ cấu dân số già, lực lượng lao động bị thu hẹp, đặt ra gánh nặng lớn về chăm sóc sức khỏe và chế độ nghỉ hưu lên vai người trẻ.

Ông Per Espen Stoknes – Giám đốc Trung tâm Phát triển Bền vững, Trường Thương mại Na Uy cho hay: "Chúng ta biết rằng tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh ở các nước có thu nhập thấp có ảnh hưởng lớn tới tỷ lệ sinh. Tỷ lệ sinh giảm khi phụ nữ được tiếp cận với giáo dục và y tế tốt hơn, đồng thời có thu nhập tốt hơn."

Mô hình dự đoán của  Earth4All dựa trên một phương pháp mới kết hợp các yếu tố xã hội và kinh tế phức tạp hơn như: Nguồn tài nguyên năng lượng, bất bình đẳng, mức thu nhập, ảnh hưởng của tình trạng nóng lên toàn cầu… Phân tích cũng phác thảo hai kịch bản về dân số trong tương lai.

Trong trường hợp thứ nhất, các chính sách hiện tại đủ để hạn chế mức tăng dân số toàn cầu xuống dưới 9 tỷ vào năm 2046 và sau đó giảm xuống còn 7,3 tỷ vào năm 2100.

Kịch bản còn lại đưa ra viễn cảnh lạc quan hơn: Các chính phủ trên khắp thế giới đầu tư vào giáo dục, cải thiện bình đẳng và chuyển đổi xanh. Ước tính dân số có thể đạt mức cao 8,5 tỷ vào đầu năm 2040 và sau đó còn khoảng 6 tỷ vào năm 2100.  

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, quy mô dân số thế giới không phải yếu tố then chốt thúc đẩy tình trạng biến đổi khí hậu. Thay vào đó, họ cho rằng, nguyên nhân nằm ở mức độ tiêu thụ lớn của những cá nhân giàu có nhất trên thế giới. Ông Jorgen Randers – một thành viên của nhóm Earth4All nhận định: "Vấn đề chính của loài người là sử dụng carbon và khai thác sinh quyển một cách hoang phí, chứ không phải dân số."

Ngày 15/11/2022, Liên Hợp Quốc tuyên bố dân số thế giới vượt qua cột mốc 8 tỷ người. Chúng ta đạt được cột mốc này chỉ 11 năm sau khi dân số loài người đạt 7 tỷ, ghi nhận vào năm 2011.

 
Quỳnh Trang (Theo Live Science)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Xã hội