Khỏe đẹp

Lưu ý quan trọng khi chọn dụng cụ làm bánh

SUCKHOE+ | Nghiên cứu phát hiện các hợp chất từ khuôn silicone có thể phát tán vào không khí trong quá trình nướng bánh. Người dùng nên tìm hiểu cách dùng dụng cụ làm bánh an toàn để hạn chế rủi ro.

07/11/2025 09:01

Dụng cụ nướng bánh làm từ silicone tiềm ẩn rủi ro sức khỏe

Sử dụng cụ nấu ăn bằng silicone liệu có an toàn?

Loại dầu ăn nào tốt cho sức khỏe nên dùng khi nấu ăn?

Cách nấu ăn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và tuổi thọ của bạn

Phương pháp nấu ăn này là bí quyết sống thọ

Nghiên cứu cảnh báo về đồ làm bánh chất liệu silicone

Các nhà khoa học đang bày tỏ lo ngại về tác động của một loại dụng cụ nướng phổ biến đối với sức khỏe con người. Cụ thể, Nghiên cứu mới cho thấy khuôn nướng bánh làm bằng chất liệu silicone có thể giải phóng các hóa chất tiềm ẩn độc tính vào thực phẩm, thậm chí là vào không khí trong quá trình nướng.

Trong nghiên cứu, nhóm chuyên gia đã phân tích 25 sản phẩm khuôn nướng để kiểm tra sự hiện diện của siloxane - hợp chất hóa học tạo nên cấu trúc của silicone. Đồng thời họ đo lượng chất này thấm vào hỗn hợp mô phỏng thực phẩm gồm cát và dầu sau khi nướng.

Hỗn hợp được nướng trong 60 phút ở nhiệt độ khoảng 175°C - mức nhiệt thường dùng khi làm bánh. Kết quả cho thấy nồng độ siloxane trong hỗn hợp mô phỏng thực phẩm tăng lên đáng kể sau khi nướng. Lượng siloxane trong không khí cũng tăng vọt trong quá trình nướng, rồi nhanh chóng giảm khi lò nguội.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, lượng siloxane thấm vào thực phẩm và phát tán ra không khí có xu hướng giảm khi khuôn silicone được sử dụng nhiều lần.

Siloxane ảnh hưởng đến sức khỏe ra sao?

Khuôn nướng silicone có thể phát tán hợp chất siloxane vào thực phẩm và không khí khi sử dụng ở nhiệt độ cao

Khuôn nướng bánh làm từ silicone hiện được sử dụng rộng rãi từ tiệm bánh chuyên nghiệp đến bếp gia đình. Nếu bạn thường xuyên dùng khuôn silicone, tâm lý lo lắng là điều dễ hiểu. Vậy mức độ rủi ro thực sự ra sao và có lựa chọn thay thế nào an toàn hơn?

Theo bác sĩ Kelly Johnson-Arbor, chuyên gia độc chất học tại Hệ thống Y tế MedStar (Mỹ), siloxane là nhóm hợp chất chứa silicone, có mặt trong nhiều sản phẩm tiêu dùng hằng ngày như kem dưỡng ẩm, dầu gội, dầu xả, lăn khử mùi và kem chống nắng. Chúng cũng hiện diện trong các dụng cụ nướng bằng silicone như khuôn bánh mì hoặc khay nướng bánh quy.

Dù dữ liệu về tác động của siloxane đối với sức khỏe con người còn hạn chế, một số bằng chứng cho thấy các hợp chất này có thể gây hại. Nghiên cứu đăng trên Tạp chí Độc chất học Ứng dụng (Journal of Applied Toxicology) năm 2024 chỉ ra rằng một số dạng siloxane có liên quan đến rối loạn nội tiết, gây độc cho gan và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Bác sĩ Johnson-Arbor cho biết thêm, các nghiên cứu trước đây trên chuột cho thấy phơi nhiễm siloxane ở nồng độ cao kéo dài có thể dẫn đến thay đổi sinh sản và ung thư tử cung. Tuy nhiên, những kết quả này được cho là không hoàn toàn tương đồng với con người do sự khác biệt về chuyển hóa.

Cơ quan Y tế Canada, đơn vị từng tiến hành đánh giá sâu về siloxane, cũng đưa ra quan điểm: Nhóm chất này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, song ở mức phơi nhiễm được đánh giá hiện nay chúng không gây hại cho con người hay môi trường.

Dụng cụ làm bánh nào an toàn nhất?

Nên sử dụng khuôn thủy tinh, gốm hoặc lót giấy nến để giảm nguy cơ tiếp xúc hóa chất từ silicone

Với dữ liệu hiện tại, các chuyên gia cho rằng chưa cần phải hoảng sợ. Cách tiến hành thí nghiệm và việc thiếu dữ liệu rõ ràng về độc tính của siloxane trên người cho thấy kết quả nghiên cứu trên nên được xem xét thận trọng.

Các thí nghiệm được tiến hành trong lò nướng nhỏ. Dùng hỗn hợp cát và dầu để mô phỏng thực phẩm cũng không phản ánh hoàn toàn thực tế khi nấu nướng.

Lượng siloxane phát tán giảm dần theo thời gian sử dụng, nên nếu bạn đã dùng khuôn silicone lâu năm, mức rủi ro có thể thấp hơn.

Bác sĩ Johnson-Arbor cho rằng chưa cần vứt bỏ toàn bộ khuôn silicone. Bạn có thể cân nhắc thay đổi dần dựa trên tình trạng và nhu cầu của gia đình.

Nhưng nếu muốn yên tâm hơn, hãy chọn khuôn làm bằng thủy tinh. Chất liệu này được xem là ít rủi ro nhất. Bạn cũng có thể lót giấy nến khi nướng để hạn chế tiếp xúc. Dù vậy thủy tinh có nhược điểm dễ nứt vỡ khi thay đổi nhiệt độ đột ngột.

Một lựa chọn khác là khuôn gốm hoặc đất nung phân bổ nhiệt tốt, thường được làm từ vật liệu tự nhiên. Lưu ý, các sản phẩm gốm tráng men cần đảm bảo không chứa chì, cadmium và đạt tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Đất nung không tráng men thường an toàn hơn, nhưng có thể thấm dầu và mùi, ảnh hưởng đến trải nghiệm sử dụng.

Để giảm nguy cơ nhiễm chất độc từ dụng cụ bếp, bác sĩ Johnson-Arbor khuyên nên rửa kỹ các sản phẩm mới trước khi sử dụng lần đầu. Loại bỏ các dụng cụ bị bong tróc, nứt hoặc hư hại vì chúng có thể giải phóng các hợp chất độc hại như kim loại nặng vào thực phẩm.