“Chiến lược” giải quyết tình trạng suy dinh dưỡng ở người cao tuổi

Suy dinh dưỡng ở người cao tuổi là vấn đề khá phổ biến.

Vì sao người thừa cân, béo phì nhưng suy dinh dưỡng?

Món ăn phổ biến làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng

Suy dinh dưỡng cấp tính nặng ở trẻ em: Cần khẩn trương giải quyết

Nhiều người cao tuổi Việt Nam suy dinh dưỡng, đói vi chất

Mặc dù nhu cầu calo hàng ngày ở người cao tuổi có xu hướng giảm so với người trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu như vitamin, khoáng chất, carbohydrate, chất béo và protein vẫn giữ nguyên, thậm chí có thể tăng lên do những thay đổi sinh lý liên quan đến tuổi tác. Theo đó, suy dinh dưỡng xảy ra khi cơ thể không được cung cấp đủ lượng hoặc chất lượng các chất dinh dưỡng cần thiết. Tình trạng này có thể làm suy giảm chức năng sinh lý, giảm khả năng thực hiện các hoạt động hằng ngày và ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Người bị suy dinh dưỡng có nguy cơ cao hơn gặp phải những vấn đề về thể chất và tinh thần, đồng thời dễ mắc các bệnh lý nghiêm trọng hơn.

Đáng lưu ý, suy dinh dưỡng không phải lúc nào cũng thể hiện rõ qua hình dáng bên ngoài. Một người có thể bị suy dinh dưỡng dù đang thiếu cân hoặc thừa cân. Ví dụ, người thừa cân hoặc béo phì vẫn có thể thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng quan

Tại sao người cao tuổi dễ mắc suy dinh dưỡng và dấu hiệu là gì?

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng này, bao gồm:

- Tác dụng phụ của thuốc.

- Khó nhai/nuốt.

- Suy giảm nhận thức.

- Trầm cảm.

- Vị giác thay đổi.

- Mất động lực khi vợ/chồng qua đời.

- Không thể tự nấu ăn.

- Không đủ khả năng để mua các loại thực phẩm lành mạnh.

Dấu hiệu nhận biết:

- Yếu cơ.

- Cảm thấy mệt mỏi.

- Cáu kỉnh hoặc luôn buồn chán.

- Giảm cân.

- Mắc các vấn đề về răng.

- Dễ bị bầm tím.

- Dễ ốm.

người cao tuổi dễ suy dinh dưỡng vì khẩu vị giảm, chán ăn.

Người cao tuổi dễ suy dinh dưỡng vì khẩu vị giảm, chán ăn.

Ở người cao tuổi, cảm giác khát nước có thể suy giảm theo thời gian. Tình trạng mất nước thường do không bổ sung đủ lượng nước cần thiết có mối liên hệ mật thiết với suy dinh dưỡng, và 2 vấn đề này có thể xuất hiện đồng thời. Việc duy trì lượng nước đầy đủ hằng ngày đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa mất nước, hạn chế táo bón và giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.

Giải pháp cho người cao tuổi suy dinh dưỡng

Điều trị suy dinh dưỡng ở người cao tuổi không chỉ đơn giản là ăn nhiều hơn mà quan trọng hơn là lựa chọn các thực phẩm giàu dinh dưỡng, phù hợp với thể trạng và nhu cầu sức khỏe. Theo khuyến nghị từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), người từ 60 tuổi trở lên cần tuân thủ chế độ ăn cân bằng, đồng thời vượt qua những trở ngại có thể ảnh hưởng đến việc ăn uống lành mạnh.

Một số giải pháp thực tiễn có thể áp dụng bao gồm: nấu một lượng lớn món ăn như món hầm hoặc súp rồi chia thành từng phần nhỏ để trữ đông, giúp tiết kiệm thời gian và công sức; nếu cảm thấy cô đơn khi nấu ăn, có thể mời bạn bè hoặc người thân cùng chuẩn bị bữa ăn để tạo thêm niềm vui và sự gắn kết. Trong trường hợp gặp khó khăn khi nhai, cần đến nha sĩ để kiểm tra răng miệng; nếu khứu giác hoặc vị giác suy giảm, việc thêm các loại gia vị và thảo mộc có thể giúp món ăn hấp dẫn hơn. Khi gặp vấn đề trong việc nuốt, nên tăng cường uống chất lỏng trong bữa ăn và tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và giải pháp phù hợp. Nếu không có cảm giác thèm ăn, hãy chia nhỏ các bữa ăn trong ngày và bổ sung thêm các món ăn nhẹ hoặc sinh tố giàu dinh dưỡng.

Ngoài ra, việc tham gia các bữa ăn cộng đồng tại trung tâm dành cho người cao tuổi hoặc cơ sở tôn giáo địa phương có thể giúp giảm cảm giác cô lập và tăng hứng thú trong ăn uống. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ có thể khuyến khích làm việc với chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia trị liệu nghề nghiệp để hỗ trợ xây dựng thói quen ăn uống hợp lý và tìm giải pháp cho các khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày. Cuối cùng, nếu có dấu hiệu trầm cảm, cần điều trị tâm lý kịp thời bởi việc làm này không chỉ giúp cải thiện tinh thần mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cảm giác thèm ăn và nâng cao chất lượng cuộc sống.

 
Hà Chi (Theo Harvard Health Publishing)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Chăm già