Nattokinase - cứu tinh của người bị cục máu đông

Không ai biết chính xác Natto (đọc theo âm Hán Việt là “Nạp đậu”) được làm lần đầu tiên như thế nào

Nhiều nhà nghiên cứu lịch sử và khoa học cho rằng Natto được tạo ra do một sự vô tình khi những hạt đậu tương/đậu nành đã nấu chín rơi vào trong bó rơm khô gặp độ ẩm và nhiệt độ thích hợp tạo nên món ăn có mùi kỳ lạ hấp dẫn từ thời Jomon (khoảng năm 10.000 cho tới 300 trước CN).

Siêu thực phẩm Nattokinase

Công dụng của Natto ban đầu vẫn chưa được nhiều người biết đến. Phải tới năm 1980, khi TS. Hyroyuki Sumi nghiên cứu và tách chiết thành công Natto từ một loại enzyme đặc biệt có tác dụng làm tan huyết khối hay còn gọi là tan cục máu đông (tiêu Fibrin) và Nattokinase ra đời.

Natto là thực phẩm truyền thống độc đáo của người Nhật Bản

Theo công nghệ hiện đại, Natto được làm từ những hạt đậu nành đã luộc chín, sau đó được ủ với ở môi trường 40 độ C trong vòng 14-18 giờ lên men để tạo thành Nattokinase - những hạt đậu có màu nâu, độ nhờn nhớt cao, có mùi nồng sánh ngang với mùi pho mát hạng nặng ở châu Âu hay nước mắm, mắm tôm của Việt Nam.

Theo TS. Nguyễn La Anh - Viện Công nghệ thực phẩm, Nattokinase được tách chiết và làm sạch từ Natto. Nattokinase là thành phần quan trọng, đắt giá và được giới nghiên cứu quan tâm nhất từ loại siêu thực phẩm - Natto. Rất nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh các công dụng khả quan ban đầu của Nattokinase trong phòng ngừa và điều trị đột quỵ, bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch …

Nattokinase ngăn ngừa huyết khối

Huyết khối hay cục máu đông là do xơ vữa ở động mạch, khiến lòng mạch bị hẹp, cản trở sự di chuyển của máu. Ngay khi đó các sợi huyết sẽ có cơ hội gắn kết các thành phần của máu tạo thành cục máu đông, cùng với mảng xơ vữa gây bít tắc mạch máu. Cục máu đông có thể làm nghẽn mạch máu não tại chỗ, hoặc chúng bong từ các mạch máu lớn và trôi theo tuần hoàn máu tới mạch máu não (mạch máu tận cùng nhỏ hẹp) làm tắc mạch máu não. Hình thành nên tai biến thể nhổi máu não (nhũn não). Theo chủ tịch Hội Phòng chống tai biến Việt Nam, mỗi năm Việt Nam có thêm tới 200.000 trường hợp tai biến, trong đó 85% các trường hợp có nguyên nhân do cục máu đông gây nên.

Từ năm 1990, các nhà nghiên cứu tại Nhật Bản và Mỹ đã khẳng định sử dụng Nattokinase qua đường uống có tác dụng lâu dài hơn các hoạt chất chống đông máu khác từ 8 - 12 giờ sau nghiên cứu trên các đối tượng bệnh nhân tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh Alzheimer…

Cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu

Theo TS. Nguyễn La Anh, Nattokinase có khả năng thuỷ phân fibrin, làm tan cục máu đông theo 2 cách. Thứ nhất, Nattokinase cản trở sự hình thành và làm tan các cục máu đông (bản chất là sợi huyết fibrin - chất sợi buộc các tiểu cầu vón kết lại với nhau hình thành cục máu đông) tồn tại trong máu, đồng thời ngăn không cho các sợi huyết bám vào các vị trí mạch bị xơ vữa (nguyên nhân gây hẹp lòng mạch, dẫn đến nguy cơ nghẽn hoặc vỡ mạch khi có cơn co mạch đột ngột). Thứ hai, nó kích thích một loạt các yếu tố khác trong máu (tPA, urokinase) dẫn đến tăng cường sản sinh ra plasmin (enzyme nội sinh trong cơ thể) làm tan fibrin.

Nghiên cứu của TS. Hyroyuki Sumi chỉ ra rằng, Nattokinase làm tan cục máu đông bằng cách làm tan sợi fibrin. Hơn nữa, Nattokinase hoạt động mạnh gấp 4 lần plasmin nội sinh (loại enzyme duy nhất trong cơ thể làm nhiệm vụ phá tan cục máu đông) với cơ chế tương tự như plasmin này. Do sức khỏe và tuổi tác, cơ thể giảm sản sinh plasmin càng làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông. Nattokinase cũng giúp tăng cường plasmin của cơ thể và các thành phần chống đông máu khác như urokinase.

Theo một nghiên cứu công bố trên các tạp chí Y tế Mỹ cuối năm 2015, những người khỏe mạnh sử dụng 2000FU Nattokinas có cục máu đông thấp hơn hẳn so với những người không sử dụng.

Nattokinase có an toàn?

Theo TS. Axe - bác sỹ chuyên khoa y học tự nhiên và dinh dưỡng lâm sàng nổi tiếng, hiện đang công tác tại Đại học Dinh dưỡng Mỹ, tiêu thụ Nattokinase qua chế độ ăn nhiều Natto mỗi ngày rất an toàn. Ngay cả khi sử dụng các thực phẩm chức năng chứa Nattokinase vẫn được giới chuyên gia đánh giá là an toàn và chưa từng ghi nhận tác dụng phụ đáng tiếc nào.

Tuy nhiên, nên thận trọng khi sử dụng Nattokinase cho: Phụ nữ mang thai và cho con bú; Rối loạn chảy máu; Ngay trước sau khi phẫu thuật vài ngày nên tạm ngừng sử dụng Nattokinase.

Hiện nay, loại enzyme này đã được các nhà khoa học Việt Nam chiết tách thành công và ứng dụng rộng rãi trên lâm sàng. Việt Nam hiện đã có một số sản phẩm thực phẩm chức năng chứa Nattokinase. Việc sử dụng Nattokinase dạng đóng viên nang mang lại thuận lợi cho người dùng bởi sự tiện dụng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Nattokinase là enzyme - chất xúc tác sinh học có bản chất protein, dễ mất hoạt lực ở nhiệt độ cao và khi bảo quản không đúng cách. Bên cạnh việc chọn sản phẩm có chất lượng từ nhà sản xuất uy tín, người dùng cần tuân thủ các tư vấn sử dụng để có thể đạt được hiệu quả tốt nhất.

Các chuyên gia khuyến cáo, nên lựa chọn các sản phẩm có chứa Nattokinase kết hợp với thảo dược khác như hoa hòe, hoàng liên, đan sâm để giải quyết xơ vữa động mạch, tăng sức bền thành mạch và tăng cường máu nuôi não. Bởi khi giảm xơ vữa động mạch là cách gián tiếp hạn chế cục máu đông mới hình thành, từ đó giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị tai biến (đột quỵ) hiệu quả.

Biết Tuốt H+