Phương pháp phẫu thuật xâm lấn tối thiểu điều trị xuất huyết não vùng sâu

BS. Tấn Sĩ báo cáo tại Hội nghị Đột quỵ TP.HCM 2025. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Thông tin được ThS.BS CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng khoa Phẫu thuật Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, chia sẻ trong báo cáo “Đánh giá hiệu quả và tính an toàn của phẫu thuật xâm lấn tối thiểu trên bệnh nhân xuất huyết não tự phát vùng sâu” tại Hội nghị Đột quỵ TP.HCM 2025 vừa qua. Nghiên cứu được đánh giá cao nhờ hiệu quả điều trị, độ chính xác và tính an toàn vượt trội, ứng dụng công nghệ hiện đại - mở ra hy vọng điều trị thành công cho nhóm bệnh nhân đột quỵ xuất huyết não có tiên lượng nặng.

Theo BS.Tấn Sĩ, xuất huyết não tự phát (intracerebral hemorrhage - ICH) là thể đột quỵ nguy hiểm nhất, xảy ra khi mạch máu trong nhu mô não bị vỡ, hình thành khối máu tụ chèn ép các cấu trúc thần kinh lân cận. Trường hợp tổn thương nằm sâu trong não gây khó khăn cho bác sĩ trong việc tiếp cận loại bỏ an toàn và hiệu quả. Tỷ lệ tử vong ở nhóm này thường từ 30 đến 50% do cấp cứu muộn hoặc không hiệu quả, chỉ khoảng 10 đến 25% người sống sót có thể phục hồi chức năng độc lập.

Nghiên cứu do BS. Chu Tấn Sĩ và cộng sự thực hiện là dự án hợp tác đa trung tâm với quy mô lớn, thu thập dữ liệu trên 300 bệnh nhân xuất huyết não vùng sâu trong 3 năm. Báo cáo lần này tập trung vào giai đoạn đầu, đánh giá cắt ngang ở ngày thứ 30 đối với các bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM. Theo đó, các bệnh nhân được phân nhóm theo thời gian can thiệp phẫu thuật (trong 24 giờ đầu và 24-72 giờ), so sánh với nhóm điều trị bảo tồn nội khoa. Các chỉ số theo dõi gồm tỷ lệ tử vong, mức độ hồi phục vận động và thần kinh, điểm NIHSS (thang đánh giá mức độ khiếm khuyết thần kinh) và thang điểm chức năng mRS (thang đo mức độ độc lập của bệnh nhân sau đột quỵ) sau 30 ngày.

Kết quả ghi nhận khả quan: nhóm bệnh nhân phẫu thuật MIS không có ca tử vong hay suy giảm chức năng nặng, 97% đạt điểm khiếm khuyết thần kinh ≤1, gần như không còn di chứng đáng kể. Nhiều người phục hồi vận động, giao tiếp bình thường chỉ sau vài ngày hậu phẫu. Trong khi, các phương pháp phẫu thuật mở sọ truyền thống tiềm ẩn nguy cơ tổn thương mô lành, kéo dài thời gian hồi phục và chưa cho kết quả thuyết phục.

Kỹ thuật MIS được xem là giải pháp đột phá nhờ đường mổ nhỏ, lối tiếp cận ngắn và chọn lọc, tận dụng rãnh vỏ não tự nhiên để tránh làm tổn thương các bó sợi thần kinh quan trọng. Theo BS.Tấn Sĩ, tổn thương trong đột quỵ xuất huyết não không chỉ do áp lực cơ học từ khối máu tụ mà còn do phản ứng viêm và độc tính từ quá trình phân hủy tế bào máu, gây phù não và mở rộng vùng tổn thương. Phẫu thuật hiệu quả vì vậy cần loại bỏ khối máu tụ, đồng thời chấm dứt vòng xoáy phản ứng viêm và bảo tồn tối đa tế bào não lành. Nhờ đó, người bệnh được cứu sống và hồi phục chức năng thần kinh tốt nhất.

 

Theo thống kê, mỗi năm Việt Nam có khoảng 200.000 ca đột quỵ, trong đó gần 40.000 ca là xuất huyết não, chiếm khoảng 20% - cao hơn tỷ lệ trung bình toàn cầu 10-15%. Hội nghị Đột quỵ TP.HCM 2025 với chủ đề “Dấu ấn 10 năm từ mạng lưới tiên phong đến diễn đàn quốc tế” quy tụ gần 1.000 đại biểu, gồm các chuyên gia trong và ngoài nước, đại diện hơn 124 trung tâm điều trị đột quỵ trên cả nước. Đây là diễn đàn cập nhật các tiến bộ mới về chẩn đoán, điều trị và phục hồi chức năng, đồng thời tôn vinh những đơn vị y tế đã góp phần thay đổi diện mạo điều trị căn bệnh được xem là gánh nặng y tế hàng đầu tại Việt Nam.

 

Bảo vệ sức khoẻ não bộ sau đột quỵ bằng đồng?

Podcast: Người có bệnh nền và nguy cơ đột quỵ khi nắng nóng

Tại sao đột quỵ gây suy giảm nhận thức?

Podcast: Thực hư việc dùng kim chích máu chữa đột quỵ?