Trầm cảm ảnh hưởng thế nào tới thể chất khi bạn già đi?

Khi mắc trầm cảm, người bệnh thường có xu hướng thu mình lại, ít vận động dẫn đến các vấn đề về thể chất

Theo đó, nghiên cứu được công bố vào tháng 2 năm 2025 trên tạp chí y khoa PLOS Medicine và được thực hiện dựa trên dữ liệu của hơn 170 nghìn người từ ngân hàng dữ liệu UK Biobank (Anh). Những người tham gia đều ở trong độ tuổi từ 40 đến 71, đã hoàn thành đánh giá sức khoẻ ban đầu và được theo dõi trong khoảng thời gian trung bình là 7 năm.

Kết quả, có hơn 30 nghìn người được chẩn đoán mắc trầm cảm có xu hướng đồng mắc trung bình 3 bệnh lý thể chất, so với 2 bệnh lý ở nhóm không trầm cảm. Tốc độ phát sinh bệnh lý mới ở nhóm trầm cảm là khoảng 5 năm/lần, nhanh hơn so với 6,25 năm ở nhóm đối chứng. Sau khi hiệu chỉnh các yếu tố như tuổi và giới tính, nhóm trầm cảm có tốc độ phát triển các vấn đề sức khỏe mạn tính nhanh hơn 30%. Các bệnh lý phổ biến được ghi nhận bao gồm tăng huyết áp, dị ứng, viêm xương khớp và bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Ngoài ra, các yếu tố như mất ngủ, đau mạn tính, béo phì, hút thuốc, cô đơn và căng thẳng trong cuộc sống cũng có tỷ lệ cao hơn ở nhóm trầm cảm.

Theo tác giả chính của nghiên cứu ThS. Kelly Fleetwood, nghiên cứu này làm rõ hơn mối quan hệ nhân quả giữa trầm cảm và các vấn đề sức khỏe thể chất, khẳng định rằng trầm cảm làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh lý thể chất theo thời gian.  Do trầm cảm ảnh hưởng đến khoảng 280 triệu người trên toàn cầu nên kết quả này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét trầm cảm như một tình trạng ảnh hưởng đến "toàn bộ cơ thể". Ngoài ra, các chuyên gia cũng đề xuất rằng cần có sự hỗ trợ toàn diện từ các nhà cung cấp dịch vụ y tế để giúp những người mắc trầm cảm cải thiện sức khỏe thể chất của họ.

Chia sẻ thêm về kết quả, GS. Bruce Guthie, đồng tác giả nghiên cứu cho biết, các biểu hiện thể chất như mệt mỏi, khó chịu và đau nhức thường đi kèm với chứng trầm cảm. Tuy nhiên, cơ chế sinh học đằng sau mối liên hệ này vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tương tự, nghiên cứu cũng chỉ ra những người mắc trầm cảm có xu hướng phát triển nhiều vấn đề sức khỏe thể chất hơn.

Trong đó, những thay đổi ở lối sống do trầm cảm gây ra có thể là một yếu tố quan trọng. Người bệnh trầm cảm thường giảm hoạt động thể chất, hạn chế giao tiếp xã hội và mất động lực tập luyện. Thói quen ăn uống và tiêu thụ rượu bia cũng có thể bị ảnh hưởng tiêu cực. Những thay đổi này sẽ khiến người bệnh trầm cảm khó duy trì các hành vi tự chăm sóc sức khỏe, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạn tính.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải đáp về việc liệu những thay đổi lối sống có hoàn toàn giải thích được mối liên hệ giữa trầm cảm và sức khỏe thể chất hay không. Các chuyên gia cũng chỉ ra, nhiều yếu tố sinh học như tình trạng viêm, vốn liên quan đến nhiều bệnh lý như trầm cảm, đái tháo đường và tim mạch, có thể là nguyên nhân chính.

Bên cạnh đó, yếu tố di truyền cũng cần được cân nhắc. Một số cá nhân có thể có khuynh hướng di truyền khiến họ dễ mắc cả trầm cảm lẫn các vấn đề sức khỏe thể chất có liên quan nhưng vẫn cần có thêm nghiên cứu để làm sáng tỏ vai trò của yếu tố di truyền trong mối liên hệ này.

Cuối cùng, tương tự như mọi nghiên cứu khoa học khác, nghiên cứu trên cũng tồn tại một số hạn chế nhất định. Điểm hạn chế chủ yếu nằm ở việc đối tượng tham gia nghiên cứu UK Biobank là một quần thể có xu hướng khỏe mạnh hơn so với dân số nói chung. Do đó, kết quả thu được có thể không phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe của toàn bộ dân số Vương quốc Anh.

 

Trầm cảm trước sinh, chớ nên chủ quan

Trầm cảm mùa lạnh - Làm thế nào để phòng tránh?

Dấu hiệu nhận biết bệnh trầm cảm ở chim cảnh

Vì sao cà chua và dưa hấu giúp ngăn ngừa trầm cảm?