Trẻ em có nên chơi thể thao muộn vào buổi tối?

Việc tập thể dục trước khi đi ngủ có thể làm cho trẻ khó chìm vào giấc ngủ sâu.

Một phụ huynh tại Mỹ đã đăng ký cho con học bóng rổ và nhận được thông báo lịch tập vào tối thứ 6 từ 20h-21h. Ngay lập tức, phụ huynh này cho rằng khung giờ này quá muộn với một học sinh lớp 3.

Trước khi phản ánh với huấn luyện viên và ban tổ chức, vị phụ huynh này đã tạo một khảo sát trực tuyến và nhận được kết quả bất ngờ: 97% trong số hơn 3.000 người tham gia đồng tình rằng giờ tập như vậy là quá muộn đối với trẻ em.

Đặc biệt, TS. Kristin C.M. Spoon, chuyên gia y học giấc ngủ tại Mỹ, cũng tham gia khảo sát và nhận định: "Lịch tập này không phù hợp với phần lớn trẻ ở độ tuổi đó. Khoa học hoàn toàn ủng hộ phản ứng của phụ huynh".

Nhịp sinh học tự nhiên của trẻ không phù hợp với lịch tập muộn

TS. Spoon giải thích, học sinh tiểu học thường có nhịp sinh học diễn ra sớm hơn người lớn hoặc trẻ tuổi dậy thì, dễ buồn ngủ sớm và tỉnh dậy sớm. Do đó, dù đi ngủ muộn vì luyện tập, trẻ vẫn thức dậy gần như đúng giờ sinh học và khó bù lại giấc ngủ.

Nhu cầu ngủ theo lứa tuổi:

• Trẻ tiểu học: 9-12 giờ/đêm (trẻ năng động hoặc luyện tập thể thao thường cần nhiều hơn)
• Học sinh THCS: 9-11 giờ/đêm
• Học sinh THPT: 8-10 giờ/đêm

Khi bước vào tuổi dậy thì, nhịp sinh học thay đổi khiến trẻ khó ngủ sớm và có xu hướng thức muộn hơn.

Công thức tính giờ kết thúc tập luyện hợp lý

TS. Spoon đưa ra công thức đơn giản để phụ huynh xác định giờ kết thúc buổi tập phù hợp. Đầu tiên cần xác định giờ trẻ cần thức dậy để đi học. Sau đó, trừ đi 8-10 giờ ngủ cần thiết; trừ thêm 1 giờ cho việc tắm rửa, ăn nhẹ, thư giãn sau tập; trừ tiếp thời gian di chuyển về nhà.

"Đó là giờ kết thúc muộn nhất nếu muốn ưu tiên sức khỏe giấc ngủ của trẻ", TS. Spoon khuyến cáo.

Hậu quả nghiêm trọng khi trẻ thiếu ngủ

Theo TS. Spoon, duy trì thói quen chơi thể thao muộn không chỉ gây mệt mỏi tức thời, mà còn gây ra tình trạng lệch múi giờ xã hội. Chỉ một giờ lệch nhịp cũng làm giảm động lực, khả năng phối hợp và sự linh hoạt cảm xúc của trẻ.

- Ảnh hưởng về thể chất: Giai đoạn đầu giấc ngủ là lúc diễn ra giấc ngủ sâu N3 - thời điểm cơ thể phục hồi, sửa chữa mô và tiết hormone tăng trưởng. "Bộ não không thể bù lại phần giấc ngủ sâu bị mất nếu trẻ ngủ muộn", TS. Spoon nhấn mạnh. Thiếu ngủ lâu dài còn ảnh hưởng chuyển hóa và hệ miễn dịch.

- Ảnh hưởng về nhận thức: Trẻ thiếu ngủ suy giảm khả năng tập trung, ghi nhớ và điều hòa cảm xúc.

Phụ huynh có thể làm gì?

Khi cân nhắc việc có nên cho con tập luyện vào khung giờ muộn hay không, TS. Spoon khuyên phụ huynh hãy tự đặt câu hỏi: "Con có thực sự yêu thích môn này, hay chỉ đang sợ thua kém bạn bè?"

Nếu lý do xuất phát từ đam mê thực sự và môi trường tập luyện tích cực, trẻ có thể đánh đổi một phần giấc ngủ. Tuy nhiên, nếu chỉ vì áp lực cạnh tranh, việc đánh đổi sức khỏe lâu dài của con có lẽ là không đáng.

Trong trường hợp bắt buộc phải tập luyện muộn, phụ huynh vẫn có thể chủ động duy trì thói quen ngủ nhất quán, giúp con bù đắp giấc ngủ trước những ngày phải thức khuya. Điều này sẽ giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực khi lịch trình sinh hoạt không lý tưởng.

 

Bảo vệ sức khỏe trẻ em trong giai đoạn chuyển mùa

Vì sao trẻ em dễ mất tập trung?

Vì sao trẻ em cận thị ngày càng sớm và nặng?

Podcast: Cảnh báo bệnh thận ở trẻ em