3 sai lầm khiến trẻ dễ gặp chấn thương khi chơi thể thao

Cho trẻ tập các môn thể thao đang là lựa chọn của nhiều gia đình, giúp trẻ giảm bớt thời gian tiếp xúc với các thiết bị điện tử và cải thiện thể chất lành mạnh.

1. Bắt trẻ tập quá sức hoặc lịch tập quá dày đặc

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến chấn thương là tập luyện quá nhiều. Theo TS. Elise Bixby, bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình đồng thời là chuyên gia y học thể thao nhi khoa tại Hệ thống Y tế NYU Langone thuộc Đại học New York (Mỹ), nguyên tắc an toàn là trẻ không nên tham gia số giờ tập luyện mỗi tuần vượt quá số tuổi của mình. Ví dụ, trẻ 10 tuổi chỉ nên tập tối đa 10 giờ/tuần cho tất cả các môn.

Nếu con vừa trải qua kỳ nghỉ dài, đừng bắt đầu ngay với lịch tập dày đặc. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ khởi động nhẹ bằng chạy bộ, chơi các trò vận động vui vẻ trước khi quay lại cường độ cao. Ngoài ra, giai đoạn trẻ phát triển nhanh về chiều cao khiến cơ và gân căng cứng hơn, dễ tổn thương. Việc thả lỏng trước và sau tập là cần thiết để giảm nguy cơ chấn thương.

2. Chuyên môn hóa quá sớm và bỏ quên nhóm cơ nhỏ

Chuyên môn hóa thể thao sớm (chơi duy nhất một môn trên 8 tháng/năm) có thể gây kiệt sức và chấn thương lặp đi lặp lại. Chơi nhiều môn thể thao khác nhau giúp trẻ vận động đa dạng, phát triển các nhóm cơ cân bằng hơn và giảm áp lực tâm lý.

Một lỗi khác là chỉ tập trung vào những cơ lớn quen thuộc như đùi, bắp tay. Các cơ nhỏ như cơ lưng, cơ liên sườn và cơ trung tâm thân mình lại đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tư thế, bảo vệ cột sống và tối ưu hiệu suất vận động. Tăng cường sức mạnh vùng lõi không chỉ giảm đau lưng mà còn giúp trẻ chạy nhanh, ném bóng mạnh hơn.

3. Bỏ qua khởi động, thả lỏng và phục hồi

Khởi động là bài tập không chỉ trẻ em mà ngay cả người lớn cũng thường xuyên bỏ qua khi chơi thể thao, nhưng chúng rất cần thiết để giảm chấn thương.

Tương tự, sau buổi tập trẻ cần thả lỏng và uống đủ nước. Mất nước không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất mà còn làm tăng nguy cơ kiệt sức và chuột rút. Dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng: trẻ cần được cung cấp carbohydrate phức hợp, đủ protein và hạn chế đồ ăn nhiều đường để hỗ trợ cơ bắp phục hồi.

Bên cạnh đó, nghỉ ngơi là chìa khóa. Trẻ nên có ít nhất 1–2 ngày nghỉ không tập thể thao mỗi tuần. Giấc ngủ cũng là thời điểm cơ thể tự sửa chữa các tổn thương vi mô. Trẻ 6–13 tuổi cần ngủ 9–11 giờ mỗi đêm, trong khi trẻ 14–17 tuổi nên ngủ 8–10 giờ.

Nếu trẻ không thể đi lại, không chịu được sức nặng ở hông, đầu gối hoặc mắt cá, hay khớp bị sưng to, cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay. Chơi thể thao khi đang đau không chỉ làm nặng thêm chấn thương hiện có mà còn khiến trẻ dễ gặp chấn thương mới nghiêm trọng hơn.

Như vậy, thể thao mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe thể chất, tinh thần và kỹ năng xã hội cho trẻ. Nhưng để trẻ được vui chơi an toàn, phụ huynh cần chủ động đồng hành: nếu cho trẻ theo tập tại một trung tâm/câu lạc bộ - cần hỏi kỹ và đầy đủ thông tin cần thiết, theo dõi lịch tập, khuyến khích dinh dưỡng hợp lý, khởi động và nghỉ ngơi đầy đủ. Khi chuẩn bị đúng cách, trẻ không chỉ tránh được chấn thương mà còn tận hưởng trọn vẹn niềm vui từ thể thao.

 

Những chấn thương thường gặp khi chơi cầu lông

Tại sao chấn thương gân Achilles ngày càng phổ biến ở những người chơi bóng rổ?

Chấn thương thường gặp ở người chơi pickleball

Bí quyết tránh chấn thương khi tập luyện ngoài trời