Viêm màng não do não mô cầu có thể tử vong trong 24 giờ

Bệnh lý gây ra do não mô cầu có thể rất nặng

Viêm màng não có lây truyền qua đường hô hấp?

Rơi nước mắt chuyện bố ung thư chăm con viêm màng não

Vaccine viêm màng não cho trẻ sơ sinh

Bé bị viêm màng não cấp cần cứu giúp

Vi khuẩn gây bệnh là Neisseria Menigitidis, có hơn 13 nhóm nhỏ trong đó 6 nhóm gây bệnh chính là A, B, C, W135, X và Y. Bệnh cảnh thể hiện dưới 3 dạng khác nhau: Viêm hầu họng đơn thuần, nhiễm khuẩn huyết và viêm màng não mủ.

Bệnh lây truyền trực tiếp qua đường hô hấp do hít phải những giọt nhỏ dịch tiết mũi họng của người nhiễm bệnh và có thể bùng phát thành dịch. Bệnh cũng có thể lây gián qua tiếp xúc da hay qua các đồ dùng, dụng cụ hàng ngày. Các môi trường tiếp xúc gần gũi như các khu tập thể, khu cắm trại, trường học có nguy cơ gây lây truyền cao.

Trong điều kiện bình thường, có khoảng 5 – 10% dân số có mang vi khuẩn Neisseria Meningitidis ở vùng hầu họng nhưng không có biểu hiện bệnh lý. Trong số này, có thể có chủng gây bệnh hoặc chủng lành tính. Tuy người mang khuẩn không có biểu hiện bệnh lý nhưng trong một số trường hợp, việc lây nhiễm vi khuẩn này sang người khác có thể là nguyên nhân khởi phát bệnh. Có khoảng 3 – 4% người sống chung nhà với bệnh nhân nhiễm não mô cầu bị nhiễm thứ phát. Tuy nhiên, nếu ca bệnh đã được khẳng định thì việc phòng ngừa bằng thuốc cần được tiến hành ngay trên các đối tượng có tiếp xúc với bệnh nhân trong vòng vài ngày đầu sau khi phát bệnh.

Bệnh lý gây ra do não mô cầu diễn tiến nhanh và nặng. Do đó, việc chờ đợi những triệu chứng điển hình như ban xuất huyết hay cứng cổ có thể là quá muộn. Khi có các biểu hiện sốt, nhức đầu, việc điều trị bằng các thuốc cảm sốt không ghi toa (OTC) là hợp lý. Nếu các triệu chứng không thuyên giảm sau 48 – 72 giờ, cần đi khám bác sỹ ngay.

Bệnh lý gây ra do não mô cầu diễn tiến nhanh và nặng

Trong trường hợp nhiễm não mô cầu, đây có thể là khoảng thời gian vàng trong điều trị để ngăn ngừa các biến chứng nặng. Vì thế, không nên chần chừ khi có nghi vấn, đặc biệt khi có yếu tố nguy cơ tiếp xúc với bệnh nhân trước đó.

Phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu thế nào?

Cho đến nay, chưa có vaccine nào đảm bảo gây miễn dịch đủ cùng lúc cho cả 6 loại vi khuẩn não mô cầu A, B, C, X, Y và W135. Vaccine nhóm nào chỉ có thể phòng ngừa nhóm đó và không có tác dụng phòng ngừa chéo cho các nhóm khác.

Phòng ngừa bằng kháng sinh chỉ có hiệu quả trong những ngày đầu tiên bị phơi nhiễm, có thể dùng ciprofloxacin 500mg liều duy nhất hoặc Azithromycin 10mg/kg (tối đa 500mg) liều duy nhất. Sau 14 ngày, việc phòng ngừa bằng kháng sinh trở nên vô hiệu hoặc vô ích.

Tuy nhiên, các loại vaccine chỉ giúp phòng ngừa khoảng 85 – 90% các trường hợp. Trong khi đang có dịch, cần chú ý đến các biện pháp vệ sinh cá để phòng ngừa lây lan gián tiếp:

- Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sát khuẩn;
- Súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường;
- Tránh chạm tay vào miệng, mũi, mắt;
- Tránh các tiếp xúc gần gũi với người khác, nếu có thể;
- Tránh ăn uống chung và sử dụng chung đồ dùng;
- Nếu có triệu chứng nhiễm bệnh hãy đến ngay các cơ sở y tế. 

TS.BS Võ Xuân Quang (Phòng khám Đa khoa Quốc tế Yersin)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Thần kinh