70% bệnh nhân đái tháo đường tử vong đều liên quan đến tim mạch

Bệnh đái tháo đường và tim mạch có mối liên quan mật thiết với nhau

Bệnh đái tháo đường và tim mạch có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, đường huyết càng cao thì thời gian mắc bệnh đái tháo đường càng lâu, rủi ro mắc các biến chứng tim mạch càng lớn và một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở bệnh nhân đái tháo đường chính là bệnh tim và đột quỵ.

12 biến chứng đái tháo đường mà có thể bạn không hay biết

Sút cân không rõ nguyên nhân, bệnh nhi 9 tuổi nguy kịch vì đái tháo đường

Nên đọc

Bệnh viện Nội tiết Trung ương đang điều trị cho bệnh nhân N.T.N (77 tuổi, Hưng Yên) phát hiện đái tháo đường type 2 và tăng huyết áp cách đây 8 năm, tai biến mạch máu não 7 lần.

Cách đây 5 tháng, bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng đau nhức, giảm vận động bàn chân 2 bên. Tuy nhiên gần đây dấu hiệu đau nhức, giảm vận động bàn chân 2 bên tăng lên. Sau khi được người nhà đưa tới khám tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, bà N được yêu cầu nhập viện vào khoa Tim mạch.

Sau khi thăm khám và chỉ định làm các xét nghiệm, chụp chiếu cho kết quả: Đường máu 10,11 mmol/l; HbA1c 9,9%; Creatinine 64 mol/l; Mức lọc cầu thận 34,3. Siêu âm mạch chi dưới xơ vữa rải rác nội mạc, đo ABI để tầm soát bệnh động mạch chi dưới. Bà N được chẩn đoán: PAD/ĐTĐ type 2, rối loạn chuyển hóa lipid, bệnh thận mạn giai đoạn 3, biến chứng thần kinh ngoại vi.

Bệnh nhân được theo dõi và điều trị thông qua việc kiểm soát đường huyết, kiểm soát huyết áp, điều trị rối loạn mỡ máu, chống ngưng tập tiểu cầu kép, tăng tuần hoàn ngoại vi.

Hiện tại, sau 10 ngày điều trị, đường huyết của bệnh nhân đã được kiểm soát tốt, chân hết sưng, hết nóng đỏ, mạch mu chân và mạc chầy sau bắt rõ, bệnh nhân đã tự đi lại (lúc vào viện bệnh nhân phải ngồi xe lăn).

Bệnh nhân đái tháo đường đang điều trị tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương

Theo các bác sỹ, bệnh đái tháo đường là nguyên nhân gây nên tổn thương sớm ở tế bào nội mạc, làm rối loạn chức năng nội mạc mạch máu. Khi chức năng nội mạc bị rối loạn các phân tử mỡ dễ dàng chui qua lớp nội mạc vào trong, kết hợp với tăng khả năng kết dính và xuyên thành của tế bào bạch cầu vào trong lớp nội mạc hình thành mảng xơ vữa gây hẹp lòng mạch.

Ngoài ra, khi lớp nội mạc mạch máu bị tổn thương sẽ tạo cơ hội thuận lợi cho sự co mạch kết hợp với sự kết dính của tiểu cầu, hình thành nên cục huyết khối trong lòng mạch gây tắc mạch cấp tính gây nên các cơn đau thắt ngực không ổn định, nhồi máu cơ tim, nhồi máu não... đe doạ nghiêm trọng tính mạng người bệnh, tổn thương mạch máu não sẽ dẫn đến tai biến mạch máu não, nhồi máu não... tổn thương ở động mạch chi sẽ dẫn đến biểu hiện viêm tắc động mạch chi (đi cà nhắc cách hồi), hoại tử chi, cắt cụt chi...

Có nhiều yếu tố làm nặng nề thêm biến chứng tim mạch ở bệnh nhân đái tháo đường như: Tuổi cao; Tăng huyết áp; Rối loạn lipid máu; Béo phì; Hút thuốc lá; Ít vận động; Tiền sử gia đình có người bị nhồi máu cơ tim... Khi các yếu tố này kết hợp với đái tháo đường sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch lên nhiều lần.

Trong số các yếu tố làm tăng mức độ nặng nề của biến chứng tim mạch thì có 2 yếu tố không thể tác động được đó là tuổi cao và tiền sử gia đình. Các yếu tố còn lại đều có thể tác động làm thay đổi được. Chính vì vậy, khi điều trị bệnh đái tháo đường không bao giờ được bỏ quên tác động vào các yếu tố nguy cơ này, đặc biệt là thói quen hút thuốc lá, ít vận động.

Việc kiểm soát tốt đái tháo đường có thể làm giảm các biến chứng tim mạch. Cụ thể, để giảm các biến chứng tim mạch thì người bệnh đái tháo đường phải kiểm soát tốt đường huyết theo khuyến cáo, điều trị các bệnh lý kèm theo như tăng huyết áp, điều trị các rối loạn chuyển hóa mỡ, hạn chế những thói quen không có lợi cho sức khỏe như hút thuốc lá, uống rượu, lười vận động, kiểm soát tốt cân nặng và có chế độ sinh hoạt hợp lý, khám định kỳ hàng tháng.

Trần Lưu H+