Giải mã cơn ho - tín hiệu từ cơ thể

Các kiểu ho khác nhau phản ánh tình trạng sức khỏe hô hấp

Cơn ho tiết lộ điều gì về sức khỏe?

Bác sĩ Nisa Aslam, Giám đốc y khoa của công ty cung cấp dịch vụ y tế Inuvi (Vương quốc Anh) cho biết, nhiều người lầm tưởng tiếp xúc với khí lạnh, để tóc ướt đi ngủ sẽ gây ra ho và đau họng. Thực tế, nghiên cứu đã chứng minh rằng việc tiếp xúc với thời tiết lạnh không tự gây ra những bệnh này.

Thay vào đó, nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh lý hô hấp thường là virus (như cảm lạnh, cúm, COVID-19), vi khuẩn (như liên cầu khuẩn). Mầm bệnh có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt hoặc dịch tiết của người bệnh. Ngoài ra còn có nguyên nhân do chất gây dị ứng, ô nhiễm không khí, thậm chí là trào ngược acid dạ dày.

Trong thời kỳ đại dịch, chỉ cần một tiếng hắng giọng cũng đủ khiến mọi người lập tức tìm bộ kit test. Nhưng ho không phải lúc nào cũng là dấu hiệu xấu. Về bản chất, ho là một phản xạ bảo vệ cho thấy phổi và hệ miễn dịch đang hoạt động đúng chức năng.

Bác sĩ Aslam giải thích, khi các dây thần kinh trong đường hô hấp phát hiện vấn đề, não sẽ kích hoạt phản xạ tống hơi mạnh ra ngoài để loại bỏ các tác nhân kích thích như dịch nhầy, bụi, khói hoặc vi sinh vật. Đây chính là cơn ho.

Ý nghĩa đằng sau triệu chứng ho

Ho khan

Cảm giác ngứa hoặc kích thích sâu trong cổ họng, hay thôi thúc ho đột ngột, là dấu hiệu điển hình của ho khan. Ho khan thường nặng hơn về đêm. Dạng ho này không có đờm và thường do nhiễm virus.

Tuy nhiên, ho khan kéo dài có thể liên quan đến hít phải khói thuốc, bụi, ô nhiễm hoặc bệnh hen suyễn.

Ho ngứa họng

Đây là một dạng cụ thể của ho khan, khi người bệnh cảm thấy ngứa hoặc kích thích dai dẳng ở cổ họng nên phải ho liên tục. Nguyên nhân thường là viêm đường thở, dị ứng hoặc không khí quá khô.

Ho có chất nhầy trong đường hô hấp

Trái với ho khan, người bị ho kiểu này sẽ có tiết dịch hoặc đờm, thường do nhiễm trùng đường hô hấp dưới hoặc dịch mũi chảy xuống họng.

Ho tức ngực có đờm 

Ho có đờm xảy ra khi cơ thể cần tống chất nhầy ra khỏi phổi và đường thở bị tắc nghẽn. Cơn ho gây tức ngực có thể liên quan đến nhiễm trùng đường hô hấp, viêm phế quản hoặc các bệnh về phổi.  

Ho gà

Ho gà là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn, gây ra những cơn ho dữ dội kèm âm thanh rít khi hít vào. Người có triệu chứng này cần được khám bác sĩ ngay, vì bệnh đặc biệt nguy hiểm với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Ho mạn tính

Bất kỳ cơn ho nào kéo dài hơn 8 tuần đều được xem là ho mạn tính. Khác với các dạng ho thông thường chỉ tồn tại vài ngày đến vài tuần, ho mạn tính có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng hơn.

Các biện pháp giảm ho an toàn

Dùng thuốc đúng chỉ định

Không phải cơn ho nào cũng giống nhau, vì vậy người bệnh nên thăm khám để bác sĩ làm các kiểm tra cần thiết, đưa ra phác đồ phù hợp.

Các loại thuốc ho có 3 nhóm chính là: Ức chế ho; Long đờm; Thuốc trị ho phối hợp (thường kết hợp thêm công dụng giảm nghẹt mũi, kháng histamine). Không tự ý uống kháng sinh khi bị ho, do nguyên nhân có thể do virus hoặc dị ứng.

Uống nước chanh mật ong

Theo bác sĩ Aslam, hỗn hợp chanh và mật ong pha với nước ấm có thể giúp giảm ho và đau họng tạm thời. Mật ong có tính kháng sinh tự nhiên, đồng thời làm dịu niêm mạc họng. Chanh giúp bổ sung nước, cung cấp vitamin C và làm loãng dịch nhầy. Một số nghiên cứu cho thấy mật ong có thể giúp giảm ho, đặc biệt về ban đêm.

Uống trà bạc hà

Bạc hà chứa menthol, một chất làm thông mũi tự nhiên, có thể giúp làm dịu triệu chứng ho mức độ nhẹ. Còn với những dạng ho nghiêm trọng và dai dẳng, người bệnh nên kết hợp thêm phương pháp điều trị bổ trợ.

Súc miệng bằng nước muối  

Dung dịch nước muối giúp rút bớt dịch khỏi các mô viêm trong cổ họng, từ đó giảm sưng và loại bỏ dịch nhầy. Lưu ý phương pháp này chỉ giúp giảm cảm giác khó chịu, hiệu quả không thể bằng bằng thuốc đặc hiệu.

Xông hơi  

Xông hơi giúp làm dịu đường thở bị kích ứng và làm loãng đờm, giúp dễ khạc ra ngoài. Hơi nước ấm và ẩm còn giúp làm thư giãn cổ họng và cải thiện hô hấp.

Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp hỗ trợ ngắn hạn, nên kết hợp cùng thuốc hoặc các phương pháp điều trị khác để đạt hiệu quả hồi phục toàn diện.

 

Dự phòng bệnh hô hấp do RSV ở trẻ sơ sinh: Vai trò của miễn dịch từ mẹ

Bé trai 15 tháng tuổi suy hô hấp nặng vì uống nhầm tinh dầu đuổi muỗi

Podcast: Không chủ quan với biến chứng cúm A

5 sai lầm thường gặp khiến bệnh cúm lâu khỏi