Đã đến lúc nói lời tạm biệt với chỉ số BMI?

Chỉ số BMI không thể nắm bắt được các nguy cơ sức khỏe mà nhiều bệnh nhân phải đối mặt.

Trẻ béo phì có nguy cơ mắc bệnh chàm và vảy nến cao hơn

Béo phì ảnh hưởng đến làn da thế nào?

Podcast: Tại sao trẻ bị béo phì vẫn suy dinh dưỡng?

Người béo phì tập thể dục sau 18h giảm 61% nguy cơ tử vong

Chỉ số khối cơ thể (BMI) là một công cụ sàng lọc y tế phổ biến, giúp bạn biết tình trạng cân nặng hiện tại của bạn so với chiều cao. Từ đó, bạn có thể xác định mình đang ở trong nhóm thiếu cân, bình thường, thừa cân hay béo phì. Tuy nhiên, chỉ số này đang đối mặt với nhiều chỉ trích vì sự không "hoàn hảo" của nó.

Theo các chuyên gia y tế, BMI đã được phát triển gần 200 năm trước và dựa hoàn toàn vào dữ liệu từ nam giới (hầu hết là người da trắng). Điều này dẫn đến việc nhiều người, bao gồm cả các vận động viên, bị "dán nhãn" không chính xác là thừa cân hoặc béo phì.

Câu chuyện của Ilona Maher, một VĐV bóng bầu dục của đội tuyển Mỹ là một ví dụ. Dù có chỉ số BMI là 30 và bị mọi người chê cười vì cân nặng của mình. Nhưng cô vẫn vượt qua các bài kiểm tra về tốc độ, sức mạnh, sức bền, sự nhanh nhẹn và kỹ năng bóng bầu dục để được thi đấu tại Olympic Paris 2024.

Vì vậy, một giải pháp thay thế đầy hứa hẹn đang nổi lên: Chỉ số tròn trịa cơ thể (Body Roundness Index - BRI). BRI là đứa con tinh thần của nhà toán học Diana Thomas, hiện là giáo sư tại Học viện Quân sự Hoa Kỳ ở West Point, New York (Mỹ). Cô lần đầu tiên mô tả nó trong một bài báo năm 2013 trên tạp chí Obesity.

BRI đo lường độ tròn của cơ thể dựa trên chiều cao và vòng eo, bỏ qua yếu tố cân nặng. Điều này giúp BRI ước tính tốt hơn về béo phì trung tâm và mỡ bụng, những yếu tố liên quan chặt chẽ đến các bệnh mạn tính như đái tháo đường loại 2, tăng huyết áp và bệnh tim.

Ba cá nhân được mô tả khác nhau về kiểu cơ thể nhưng có cùng BMI. A: đối tượng cao và gầy, B: đối tượng có cơ bắp, C: đối tượng có tỷ lệ mỡ cơ thể cao nhất. Mặc dù BMI của họ giống nhau, nhưng các giá trị BRI tương ứng của họ lại phân biệt được các kiểu cơ thể của họ. - Ảnh: Shutterstock

Ba cá nhân được mô tả khác nhau về kiểu cơ thể nhưng có cùng BMI. A: đối tượng cao và gầy, B: đối tượng có cơ bắp, C: đối tượng có tỷ lệ mỡ cơ thể cao nhất. Mặc dù BMI của họ giống nhau, nhưng các giá trị BRI tương ứng của họ lại phân biệt được các kiểu cơ thể của họ. - Ảnh: Shutterstock

 
 

(Tham khảo cách tính chỉ số BRI tại đây)

Nghiên cứu gần đây trên tạp chí y khoa JAMA Network Open (Mỹ) cho thấy BRI là một yếu tố dự đoán tử vong đáng tin cậy. Điểm BRI thường sẽ dao động từ 1 đến 15 và hầu hết mọi người xếp hạng từ 1 đến 10. Những người có BRI cao (từ 6,9 trở lên) có nguy cơ tử vong cao hơn do ung thư, bệnh tim và các bệnh khác. Tuy nhiên, những người có BRI quá thấp (dưới 3,41) cũng đối mặt với nguy cơ tử vong cao, có thể do suy dinh dưỡng hoặc thiếu hoạt động. 

Các chuyên gia y tế nhấn mạnh rằng BMI không thể phân biệt giữa mỡ và cơ, dẫn đến việc đánh giá quá cao nguy cơ đối với vận động viên và đánh giá thấp nguy cơ đối với người lớn tuổi có mỡ thay thế cơ. Thay vào đó BRI, bằng cách tập trung vào hình dạng cơ thể và phân bố mỡ, cung cấp một cái nhìn toàn diện hơn về sức khỏe.

Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải là một phép đo hoàn hảo, vì nó vẫn chưa thể tính toán được khối lượng cơ của một người. Bên cạnh đó, nó vẫn còn là một kỹ thuật mới và cần thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận tính hiệu quả. Mặc dù vậy, sự kết hợp giữa hai chỉ số (BMI và BRI) có thể đại diện cho một bước tiến quan trọng trong việc hiểu và quản lý sức khỏe của chúng ta.

 
Việt An (Theo The New York Times)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Khỏe đẹp