Đại dịch COVID-19: Cần chuẩn bị thay vì đổ lỗi

COVID-19 là đại dịch đáng lẽ đã không xảy ra

Debora MacKenzie là nhà báo với 30 năm kinh nghiệm, nhiều bài viết cho tạp chí New Scientist về khoa học và công nghệ. Bà chuyên viết về đề tài bệnh truyền nhiễm, cũng như đề tài về tính phức hợp và tổ chức xã hội. Đây là lợi thế giúp bà tiên phong đưa tin sớm về các đại dịch từ khi chúng mới manh nha hình thành, từ HIV/AIDS, SARS, Ebola và COVID-19.

Trong cuốn sách "COVID-19: Đại dịch đáng lẽ không bao giờ xảy ra và làm cách nào để ngăn chặn đại dịch kế tiếp", Debora MacKenzie không ngần ngại động chạm tới yếu tố thúc đẩy đại dịch bùng phát. Không phải lỗi của một con dơi, một phòng thí nghiệm, của một quốc gia nào đó, mà là do nhân loại.

Thứ nhất, "COVID-19, Ebola và những thứ sẽ còn tệ hơn nữa đến từ việc phá rừng". Dân số toàn cầu tăng nhanh, kéo theo áp lực lên hệ thống tự nhiên, khiến con người phải dấn thân vào môi trường hoang dã – vốn tiềm ẩn nhiều mầm bệnh – để tìm kiếm nguồn tài nguyên và lương thực.

Thứ hai, đại dịch bùng phát một phần do sự thờ ơ và thiếu chuẩn bị của hệ thống y tế và các chính phủ toàn cầu. Theo MacKenzie, từ những năm 90 của thế kỷ trước, giới khoa học đã nhiều lần đưa ra cảnh báo và dự đoán về sự xuất hiện của một đại dịch đe dọa ở mức toàn cầu. Nhưng chúng ta vẫn phần nào bị động trước COVID-19, khiến hàng triệu người tử vong.

Tuy có đưa ra sự phê bình về phản ứng chậm trễ của một số tổ chức, cơ quan, MacKenzie cũng thông tin rằng, ngân sách dành cho nghiên cứu và dự phòng các bệnh truyền nhiễm trên toàn cầu là không cao. Đến Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) còn "gặp khó" do tài trợ thất thường và chủ quyền về thông tin của các quốc gia.

Sau cùng, mục đích của nhà báo MacKenzie trong cuốn sách gần 380 trang này không phải nhằm chơi trò đổ lỗi. Bà đề xuất một số biện pháp để các chính phủ hành động trong một đại dịch kế tiếp, trong đó nổi bật là sự mở lòng và hiệp lực của các quốc gia.

Cũng lưu ý rằng, MacKenzie hoàn thiện cuốn sách vào năm 2020 - thời điểm đầu đại dịch, khi chúng ta còn chưa hiểu hết về cách thức lây nhiễm, cũng như các biện pháp ngăn chặn bằng vaccine và thuốc. 

Cuốn sách "COVID-19: Đại dịch đáng lẽ không bao giờ xảy ra và làm cách nào để ngăn chặn đại dịch kế tiếp" do Nhã Nam phát hành. 

 

WHO: Đại dịch COVID-19 đang ở "giai đoạn chuyển tiếp"

Người Mỹ sắp phải mua vaccine COVID-19 Moderna với giá 130 USD/liều

Moderna thu mua công ty của Nhật, ngày càng phát triển hậu COVID-19

Điều gì chờ chúng ta sau đại dịch COVID-19?