Hóa chất tạo mùi hương trong nhiều loại sản phẩm có thể khiến trẻ dậy thì sớm

Một số hóa chất hiện diện trong sản phẩm tẩy rửa, nước hoa và mỹ phẩm có thể là nguyên nhân khiến trẻ dậy thì sớm

Dậy thì sớm là tình trạng trẻ xuất hiện các dấu hiệu trưởng thành về mặt thể chất quá sớm, trước 8 tuổi ở bé gái và trước 9 tuổi ở bé trai. Tình trạng này có thể gây ra các vấn đề sức khỏe lâu dài như ung thư vú, đái tháo đường, bệnh tim và rút ngắn thời gian tăng trưởng.

Trước đây, các nhà khoa học đã đưa ra nhiều câu trả lời về nguyên nhân gây dậy thì sớm ở trẻ, bao gồm béo phì, chế độ ăn uống, điều kiện kinh tế xã hội và tiếp xúc nhiều với các chất như phthalates trong mỹ phẩm có thể gây rối loạn nội tiết tố giới tính. Tuy nhiên, sự thay đổi nhanh chóng về độ tuổi dậy thì trong những thập kỷ gần đây cho thấy còn nhiều yếu tố mà chúng ta đã bỏ qua, đặc biệt là những yếu tố liên quan đến môi trường.

Điều này đã thúc đẩy Tiến sĩ Natalie Shaw, chuyên gia nội tiết học thần kinh tại Viện Khoa học Sức khỏe Môi trường Quốc gia (Mỹ), cùng các đồng nghiệp nghiên cứu tìm kiếm một hợp chất mà trẻ em thường xuyên tiếp xúc. Từ đó khám phá ra cơ chế gốc rễ đằng sau sự thay đổi về thời điểm dậy thì, một điều mà các nghiên cứu trước đây chưa làm được.

Sau khi kiểm tra kỹ lưỡng hơn 10.000 hợp chất, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra hương liệu hạt vông vang (musk ambrette), có thể ảnh hưởng đến thời điểm dậy thì ở trẻ. Hợp chất này có thể tác động lên vùng dưới đồi (một vùng nhỏ ở trung tâm bộ não, nằm giữa tuyến yên và đồi thị), kích hoạt giải phóng hormone GnRH, một loại hormone tham gia vào quá trình trưởng thành của cơ quan sinh dục và sản xuất estrogen, testosterone và progesterone. 

Hương liệu hạt vông vang (musk ambrette) là một loại mùi hương được tạo ra trong phòng thí nghiệm bằng các phản ứng hóa học, thường để mô phỏng hương thơm tự nhiên hoặc tạo ra mùi hương mới. Trước đây, thành phần này thường được sử dụng để tạo hương thơm cho các sản phẩm chăm sóc cá nhân như nước hoa (đặc biệt là nước hoa rẻ tiền hoặc nước hoa giả), tinh dầu, sản phẩm vệ sinh, xà phòng chất tẩy rửa, dầu gội, sữa tắm, và thậm chí cả thực phẩm.

Tuy nhiên, hiện nay việc sử dụng hương liệu hạt vông vang (musk ambrette) không được coi là an toàn bởi Hiệp hội các nhà sản xuất hương liệu và chiết xuất Mỹ - một tổ chức thương mại hương liệu hàng đầu tại Mỹ, do những lo ngại về tác động tiềm ẩn đến sức khỏe. Liên minh Châu Âu và Canada cũng đã cấm hoặc hạn chế sử dụng chất này trong mỹ phẩm.

Kết quả của nghiên cứu mới về mối liên hệ giữa hương liệu hạt vông vang và dậy thì sớm được coi là một bước tiến quan trọng. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu trong việc tìm hiểu tác động đầy đủ của chất này. Do đó, các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục xem xét tác động của hợp chất này trên động vật có vú và nồng độ của nó trong máu người.

Tiến sĩ Apisadaporn Thambundit, bác sĩ nội tiết nhi khoa tại Hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng liên kết với Đại học California, Los Angeles (Mỹ), đánh giá cao nghiên cứu nhưng cho rằng chưa đủ cơ sở để đề xuất hành động cụ thể. Bà cũng ngạc nhiên khi phthalates, một chất đã được các nghiên cứu trước đó chỉ ra có thể làm tăng nguy cơ trẻ em dậy thì sớm, lại không được đề cập trong nghiên cứu.

Tiến sĩ Jasmine McDonald - Khoa Dịch tễ học thuộc Trường Y tế Công cộng Mailman thuộc Đại học Columbia (Mỹ), đánh giá cao cách tiếp cận của nghiên cứu, bắt đầu từ cơ chế sinh học thay vì một hợp chất cụ thể. Tuy nhiên, bà cho rằng còn quá sớm để cấm hoặc hạn chế bất kỳ hợp chất nào dựa trên nghiên cứu này.

TS. McDonald khuyến nghị các gia đình có thể hạn chế sử dụng các sản phẩm có mùi thơm mạnh, như kem dưỡng da không mùi, sữa tắm và dầu gội không mùi, trong khi chờ đợi thêm thông tin.

 

Mối liên hệ giữa dậy thì sớm và bệnh đái tháo đường type 2 ở nữ giới

5 lý do bất ngờ khiến trẻ dậy thì sớm

Những loại thực phẩm là “thủ phạm” gây ra dậy thì sớm ở trẻ em

Bệnh viện Nhi Trung ương cảnh báo tình trạng dậy thì sớm ở trẻ