Loại thực phẩm làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư

Các nhà khoa học cảnh báo thực phẩm chế biến sẵn có thể làm tăng nguy cơ phát triển nhiều loại ung thư - Ảnh: Getty Images.

Mới đây, các nhà nghiên cứu từ Trường Y tế Công cộng của Đại học Hoàng gia London (Imperial College London - Anh) đã đưa ra đánh giá toàn diện nhất cho đến nay về mối liên hệ giữa thực phẩm siêu chế biến và nguy cơ phát triển ung thư.

Thực phẩm siêu chế biến là những mặt hàng thực phẩm đã được chế biến nhiều trong quá trình sản xuất, chẳng hạn như đồ uống có ga, bánh mì đóng gói sản xuất hàng loạt, nhiều bữa ăn sẵn và hầu hết các loại ngũ cốc ăn sáng.

Thực phẩm siêu chế biến thường tương đối rẻ, tiện lợi và được bán rộng rãi trên thị trường, tuy nhiên, những thực phẩm này thường có hàm lượng muối, chất béo, đường cao hơn và chứa các chất phụ gia nhân tạo. Hiện đã có nhiều tài liệu chứng minh được rằng, những loại thực phẩm này có liên quan đến một loạt các nguy cơ xấu về sức khỏe bao gồm béo phì, đái tháo đường type 2 và bệnh tim mạch.

Nghiên cứu được công bố ngày 31/1 trên Tạp chí eClinicalMedicine của Lancet, đã xem xét mối liên quan giữa thực phẩm siêu chế biến và 34 loại ung thư khác nhau trong khoảng thời gian 10 năm.

Theo đó, các nhà nghiên cứu tại Trường Y tế Công cộng của Đại học Hoàng gia London đã đánh giá chế độ ăn uống của gần 200.000 người trung niên trong khoảng thời gian 10 năm ở Vương quốc Anh và nhận thấy “việc tiêu thụ nhiều thực phẩm siêu chế biến có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh ung thư nói chung cao hơn, và đặc biệt là ung thư buồng trứng và não.” Ngoài ra, nó cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ tử vong do ung thư, đáng chú ý nhất là ung thư buồng trứng và ung thư vú.

Kết quả cho thấy, trong số 197.426 người tham gia nghiên cứu, khoảng 15.921 người mắc bệnh ung thư và 4.009 trường hợp tử vong liên quan đến ung thư.

“Cứ tăng 10% lượng thực phẩm siêu chế biến trong chế độ ăn uống của một người, thì tỷ lệ mắc ung thư nói chung sẽ tăng thêm 2% và đặc biệt là tăng 19% đối với ung thư buồng trứng” - Báo cáo của Đại học Hoàng gia London cho biết. Nguy cơ tử vong do ung thư cũng tăng lên nếu giữ thói quen ăn uống như vậy. Cụ thể, tăng thêm 10% lượng thực phẩm siêu chế biến, nguy cơ tử vong do bất kỳ bệnh ung thư nào tăng 6%, trong khi nguy cơ tử vong do ung thư buồng trứng tăng 30%.

Mối liên hệ trên vẫn tồn tại sau khi nhóm nghiên cứu điều chỉnh một loạt các yếu tố nhân khẩu học xã hội, tình trạng hút thuốc, hoạt động thể chất, chỉ số khối cơ thể (BMI) và các yếu tố chính trong chế độ ăn uống.

“Thực phẩm siêu chế biến được sản xuất với các thành phần có nguồn gốc công nghiệp và thường sử dụng phụ gia để điều chỉnh màu sắc, hương vị, độ đặc, kết cấu hoặc kéo dài thời hạn sử dụng”, Tiến sĩ Kiara Chang, Đại học Hoàng gia London (Anh), giải thích.

Theo Imperial, TS Chang cũng cho biết: “Cơ thể chúng ta phản ứng với các thành phần và chất phụ gia trong thực phẩm siêu chế biến khác với thực phẩm tươi, bổ dưỡng ít chế biến. Tuy nhiên, thực phẩm siêu chế biến có ở khắp mọi nơi và được bán rộng rãi với giá rẻ cùng bao bì hấp dẫn để thúc đẩy tiêu dùng. Điều này cho thấy môi trường thực phẩm của chúng ta cần cải cách khẩn cấp để bảo vệ người dân khỏi thực phẩm siêu chế biến.”

Nhóm nghiên cứu vẫn chưa rõ tại sao tỷ lệ mắc bệnh ung thư buồng trứng lại tăng cao đặc biệt khi dùng các loại thực phẩm siêu chế biến, tuy nhiên, nghiên cứu riêng biệt đã tìm thấy mối liên quan giữa căn bệnh này và acrylamide, một hóa chất công nghiệp được hình thành trong quá trình nấu ở nhiệt độ cao.

“Một số tác nhân có khả năng gây ung thư như một số chất phụ gia thực phẩm và tác nhân hóa học được tạo ra trong quá trình chế biến có thể cản trở tác dụng của hormone, do đó có thể ảnh hưởng đến các bệnh ung thư liên quan đến hormone như ung thư buồng trứng" - TS Eszter Vamos, tác giả chính của nghiên cứu chia sẻ với Washington Post.

Theo TS Eszter Vamos, nghiên cứu này bổ sung thêm bằng chứng ngày càng tăng rằng thực phẩm chế biến sẵn có khả năng tác động tiêu cực đến sức khỏe của chúng ta bao gồm cả nguy cơ mắc bệnh ung thư.

"Nghiên cứu sâu hơn là cần thiết để xác nhận những phát hiện này và tìm hiểu các chiến lược sức khỏe cộng đồng tốt nhất để giảm sự hiện diện rộng rãi và tác hại của thực phẩm siêu chế biến trong chế độ ăn uống của chúng ta.” - TS Eszter Vamos nói thêm.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc trước đây cũng đã khuyến nghị hạn chế thực phẩm siêu chế biến như một phần của chế độ ăn uống bền vững lành mạnh.

Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, ung thư buồng trứng đứng thứ 5 trong các ca tử vong do ung thư ở phụ nữ tại Mỹ - chiếm tỷ lệ tử vong cao hơn bất kỳ bệnh ung thư nào khác của hệ thống sinh sản nữ. Ung thư chủ yếu phát triển ở phụ nữ lớn tuổi và phổ biến ở phụ nữ da trắng hơn phụ nữ da đen. Gần 60% lượng calo mà người trưởng thành ở Mỹ ăn là từ thực phẩm siêu chế biến, thường có giá trị dinh dưỡng kém. Chúng cũng chiếm từ 25 - 50% lượng calo tiêu thụ ở nhiều quốc gia khác, bao gồm Anh, Canada, Pháp, Lebanon và Nhật Bản.

 

Bổ nhiệm Vụ trưởng Kiểm toán Nhà nước giữ chức Thứ trưởng Bộ Y tế

Điểm mới trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh vừa được thông qua

Thuốc uống đầu tiên điều trị thiếu máu dành cho người chạy thận nhân tạo

WHO: Đại dịch COVID-19 đang ở "giai đoạn chuyển tiếp"