Mỗi năm thuốc lá gây ra 40.000 ca tử vong sớm

Thuốc lá là nguyên nhân của 40.000 ca tử vong sớm mỗi năm

Hút thuốc lá đang là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tật và tử vong lớn nhất trên thế giới mà chúng ta có thể phòng tránh được. Việt Nam đang phải đối mặt với gánh nặng to lớn về kinh tế và sức khỏe do sử dụng thuốc lá. Mỗi năm thuốc lá gây ra 40.000 ca tử vong sớm và chi phí điều trị và mất năng suất lao động do thuốc lá gây ra ước tính lên tới 1 tỷ USD/năm.

Các bệnh có nguyên nhân trực tiếp do sử dụng thuốc lá như: Đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở cả nam và nữ.

Gánh nặng bệnh tật các bệnh không truyền nhiễm mà nguyên nhân chính là thuốc lá đang gia tăng nhanh chóng: Tỷ lệ mắc bệnh truyền nhiễm giảm từ 55,5% năm 1976 xuống 19,8% năm 2010 thì tỷ lệ mắc bệnh không lây nhiễm tăng từ 42,6% năm 1976 lên 71,6% năm 2010.

Năm 2012, số trường hợp tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 75% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam. Một trong những nguyên nhân quan trọng  là do tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao. 

Việt Nam nằm trong top 15 nước hút thuốc lá cao nhất thế giới

Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), trên thế giới có khoảng 1,3 tỷ người hút thuốc lá. Dự báo đến năm 2020, con số này sẽ lên tới trên 1,6 tỷ người.

Thuốc lá là sản phẩm hợp pháp duy nhất làm chết một nửa số người sử dụng thường xuyên nó cùng hàng trăm nghìn người không hút thuốc lá khác. Trên thế giới, có khoảng 6 triệu người chết do hút thuốc lá hàng năm và 600.000 người chết do phơi nhiễm với khói thuốc lá thụ động. Theo Tổ chức Y tế thế giới, đến năm 2013, con số này sẽ tăng lên thành 8 triệu người, trong đó 70% các ca tử vong là ở các nước đang phát triển. 

Điều tra Toàn cầu năm 2010 về sử dụng thuốc lá cho thấy, Việt Nam là 1 trong 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới, tỷ lệ hút thuốc ở nam giới là 47,4% (trung bình hai nam giới có một người hút thuốc), ở nữ giới là 1,4%. Hai phần ba số phụ nữ và trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc ở nhà. 33 triệu người không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc trong nhà. 5 triệu người không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc tại nơi làm việc. Việc sử dụng thuốc lá phổ biến ở Việt Nam là một nguyên nhân làm gia tăng các bệnh không lây nhiễm một cách nhanh chóng trong thời gian qua. 

Theo nghiên cứu của Trường Đại học Y tế công cộng năm 2013, 28% số ca tử vong ở nam giới Việt Nam từ 35 tuổi trở lên có liên quan đến sử dụng thuốc lá. Tổng chi phí điều trị và tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm mới cho chỉ 5 nhóm bệnh gồm: ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa -  hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ trong số 25 bệnh do thuốc lá gây ra là hơn 23.000 tỷ đồng/năm.

Việt Nam nằm trong top 15 nước có tỷ lệ hút thuốc lá cao nhất thế giới

Theo điều tra năm 2014, tỷ lệ hút thuốc lá thanh thiếu niên Việt Nam trong độ tuổi từ 13 đến 15 giảm 3,3% so với năm 2007.

Ngày 11/11/2004, Việt Nam đã tham gia Công ước Khung của Tổ chức Y tế thế giới với cam kết thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại thuốc lá hiệu quả để bảo vệ các thế hệ hiện tại và tương lai khỏi các tổn thất do sử dụng thuốc lá. Tham gia công ước, Việt Nam đã cam kết thực thi các biện pháp giảm nhằm kiểm soát nguồn cung cấp và giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá như: xây dựng môi trường không khói thuốc, in cảnh báo sức khỏe bằng chữ và hình ảnh trên vỏ bao thuốc, tăng thuế thuốc lá, cấm quảng cáo, khuyến mại và tài trợ thuốc lá, tạo nguồn kinh phí bền vững cho công tác phòng chống tác hại thuốc lá.

Phòng ung thư vú di căn sang xương chỉ với… 20.000 đồng

10 cách hay chữa ngay cháy nắng

Nên đọc

Với vai trò là cơ quan đầu mối tổ chức triển khai Công ước, trong thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các Bộ, ngành, các cơ quan đoàn thể, các tỉnh, thành phố tích cực triển khai các hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá, xây dựng mạng lưới phòng chống tác hại của thuốc lá, đẩy mạnh thực hiện quy định về môi trường không khói thuốc trên toàn quốc.

Công ước đã đóng vai trò quyết định tác động đến khung pháp lý về kiểm soát thuốc lá của Việt Nam mà trong số đó Luật phòng chống tác hại của thuốc lá ban hành năm 2012 là điển hình tiêu biểu.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên - Phó Chủ nhiệm thường trực Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá Quốc gia nhấn mạnh: “Sau 10 năm thực hiện Công ước khung, đến nay việc thực hiện môi trường không khói thuốc tại Việt Nam đã được cải thiện nhiều so với trước đây và được nhiều tỉnh, thành phố, bộ, ngành và tổ chức xã hội hướng ứng như: Hải Phòng, Quảng Ninh, Hội An, Nha Trang, Huế, Tiền Giang, Đồng Tháp, Thái Bình, Hải Dương. Môi trường không khói thuốc được mở rộng và củng cố tại các cơ sở giáo dục, bệnh viện, cơ quan công sở như: Đại học Y tế công cộng, Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Việt - Đức Hà Nội,…”.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuyên cũng cho rằng, Việt Nam cũng đang gặp nhiều khó khăn trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá vì thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, giá thuốc lá còn rẻ, tỷ lệ hút thuốc trong nam giới còn rất cao, ý thức tuân thủ quy định cấm hút thuốc lá của người dân còn hạn chế. Do đó, để thực hiện thành công cam kết của Việt Nam khi tham gia công ước, triển khai hiệu quả Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá cần sự nỗ lực, sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa của các Bộ, ngành, các tỉnh, thành phố hoạt động phòng,chống tác hại của thuốc lá.