Australia: Giảm chi phí y tế nhờ nâng cao chất lượng nhà ở

Không chủ quan với nấm mốc trong nhà ở

Nhà ở và sức khỏe - mối liên hệ không thể bỏ qua

Một nhóm nghiên cứu tại Australia vừa công bố một báo cáo (chưa được phản biện khoa học), trong đó ước tính rằng nếu loại bỏ được nấm mốc và tình trạng ẩm ướt trong nhà, chi phí y tế có thể giảm tới 117 triệu đô la Australia (AUD) cho mỗi một triệu dân. Đồng thời, nền kinh tế có thể tăng thêm 174 triệu AUD. Những con số này tương đương với 0,5 - 2,1% tổng chi phí y tế hàng năm và 0,08 - 0,36% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

Không chỉ mang lại lợi ích kinh tế, việc cải thiện điều kiện nhà ở còn giúp nâng cao sức khỏe cộng đồng. Trong vòng 20 năm, mỗi một triệu người có thể có thêm khoảng 4.190 năm sống khỏe mạnh. Trung bình, mỗi người dân sẽ có thêm 1,5 ngày sống mà không gặp vấn đề về sức khỏe. Nhóm dân cư có thu nhập thấp sẽ là những người hưởng lợi nhiều nhất từ những cải thiện này.

Tại Australia và nhiều quốc gia khác, chất lượng và vị trí của nhà ở phụ thuộc phần lớn vào khả năng chi trả. Trong nhiều thập kỷ, nhà ở thường được xem như một kênh đầu tư tài chính, thay vì là một quyền cơ bản của con người. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy điều kiện sống xuống cấp đang tác động tiêu cực đến sức khỏe, buộc các nhà hoạch định chính sách phải cân nhắc ưu tiên cải thiện chất lượng nhà ở.

Nhà ẩm mốc: gia tăng bệnh hô hấp

Sống trong môi trường ẩm thấp, có nấm mốc và thiếu thông gió khiến nguy cơ mắc các bệnh như hen suyễn, dị ứng hay viêm đường hô hấp gia tăng. Trẻ em và người cao tuổi là những đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Những ngôi nhà thiếu lớp cách nhiệt, có tường và trần dễ ẩm, sàn nhà lạnh và ướt thường là môi trường lý tưởng cho nấm mốc phát triển. Điều này không chỉ gây khó chịu mà còn làm trầm trọng thêm các bệnh liên quan đến đường hô hấp.

Không gian sinh hoạt chật chội, nhiều người cùng sống trong một khu vực nhỏ cũng khiến các bệnh dễ dàng lây lan. Ngoài ra, vật liệu xây dựng không đảm bảo hoặc hệ thống sưởi và làm mát không đạt tiêu chuẩn cũng góp phần làm suy giảm chức năng phổi và làm tăng tỷ lệ mắc bệnh hô hấp.

Tuy nhiên, khi các ngôi nhà được cải tạo với biện pháp cách nhiệt tốt, xử lý ẩm thấp hiệu quả và thông gió hợp lý, sức khỏe hô hấp của người dân cải thiện rõ rệt. Một số nghiên cứu cho thấy việc cải tạo nhà ở với lớp cách nhiệt đạt chuẩn có thể giúp giảm đáng kể các triệu chứng hen suyễn và số ca nhập viện vì bệnh hô hấp.

Nhà quá lạnh: nguy cơ cho tim mạch

Không chỉ ảnh hưởng đến hô hấp, nhà ở xuống cấp còn có thể gây ra các vấn đề về tim mạch và bệnh chuyển hóa.

Sống trong môi trường ẩm ướt và lạnh kéo dài có thể làm tăng huyết áp - một trong những yếu tố nguy cơ dẫn tới bệnh tim, đột quỵ và đái tháo đường type 2.

Nguy cơ này đặc biệt cao ở những ngôi nhà cách nhiệt kém, phải tốn rất nhiều năng lượng và chi phí để sưởi ấm trong mùa Đông nhưng nhiệt độ trong nhà vẫn không ổn định. Các biện pháp giúp duy trì nhiệt độ trong nhà ổn định như lắp đặt hệ thống sưởi, làm mát hiệu quả hoặc bổ sung thêm lớp cách nhiệt đã được chứng minh có thể làm giảm huyết áp và giảm số ca phải nhập viện vì bệnh.

Vị trí nơi ở cũng đóng vai trò không nhỏ. Sống gần các khu vực ô nhiễm không khí khiến người dân tiếp xúc nhiều hơn với các chất độc hại. Ngược lại, sống gần công viên hoặc khu vực có điều kiện tập thể dục thuận lợi lại giúp giảm nguy cơ béo phì, đái tháo đường và bệnh tim mạch.

Nguy cơ tai nạn từ nhà ở xuống cấp

Những ngôi nhà kém chất lượng còn làm gia tăng nguy cơ tai nạn, đặc biệt với người cao tuổi và trẻ em.

Người lớn tuổi dễ bị té ngã nếu cầu thang bị hư hỏng, sàn nhà gồ ghề hoặc thiếu ánh sáng. Người khuyết tật gặp nguy hiểm nếu thiếu tay vịn hoặc thiết bị hỗ trợ phù hợp. Trẻ em cũng có nguy cơ bị điện giật nếu ổ cắm không có nắp che.

Bên cạnh đó, hệ thống điện không đảm bảo an toàn hoặc không có chuông báo cháy có thể dẫn đến các tai nạn nghiêm trọng như hỏa hoạn, bỏng hoặc tử vong.

Các nghiên cứu cho thấy những biện pháp đơn giản và ít tốn kém như lắp tay vịn, tăng cường ánh sáng, gắn nắp che ổ điện hay lắp chuông báo cháy có thể giúp giảm đáng kể rủi ro tai nạn trong nhà.

Bang New South Wales (Australia) là một ví dụ điển hình. Từ năm 2006, khi quy định bắt buộc lắp đặt chuông báo cháy trong tất cả các căn nhà được triển khai, số ca nhập viện vì cháy nổ đã giảm tới 36% mỗi năm. Tuy nhiên, quy định này chưa được áp dụng đồng bộ trên toàn quốc, và việc giám sát đảm bảo thiết bị hoạt động hiệu quả vẫn còn là một thách thức.

Nếu không hành động, gánh nặng sẽ ngày càng lớn

Người có thu nhập thấp, đặc biệt là người thuê nhà, là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ điều kiện sống kém chất lượng. Điều này góp phần làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng trong chăm sóc sức khỏe.

Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Y tế Công cộng The Lancet (Vương quốc Anh) nhấn mạnh rằng nhà ở là một yếu tố xã hội then chốt ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Trong đó, 3 yếu tố quan trọng nhất là: khả năng chi trả, độ an toàn và mức độ phù hợp với nhu cầu sống.

Nhiều nghiên cứu gần đây đều cho thấy việc xử lý các vấn đề về nấm mốc, ẩm ướt và nhiệt độ  trong nhà không chỉ cải thiện sức khỏe cộng đồng mà còn mang lại lợi ích kinh tế lâu dài. Đây được xem là một chiến lược y tế công cộng hiệu quả và tiết kiệm.

Bên cạnh việc cải tạo trực tiếp những ngôi nhà xuống cấp, các chuyên gia cho rằng cần có một cuộc cải cách toàn diện về chính sách nhà ở. Mục tiêu cuối cùng là đảm bảo mọi người dân đều có nơi ở an toàn, phù hợp và trong khả năng chi trả.

Với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam, kinh nghiệm từ Australia mang đến một thông điệp rõ ràng: đầu tư vào nhà ở an toàn, lành mạnh chính là đầu tư cho sức khỏe cộng đồng, giúp tiết kiệm chi phí y tế và nâng cao chất lượng cuộc sống bền vững cho toàn xã hội.

 

Đừng coi thường ảnh hưởng nhà ở đến sức khỏe "người nghèo"!

Tổng vệ sinh nhà ở, phòng muỗi vằn gây sốt xuất huyết

Nhà ở xanh - xu hướng sống thân thiện với môi trường và tiết kiệm chi phí

Phong thủy cơ bản để chọn nhà ở và đặt văn phòng