Phát động cuộc thi “Sáng tác bài hát về phòng, chống tác hại của thuốc lá”

Lễ phát động cuộc thi sáng tác bài hát về phòng chống tác hại thuốc lá - Ảnh: Hiệp Nguyễn/Sức Khỏe+.

Đây là chia sẻ của GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế tại lễ phát động cuộc thi “Sáng tác bài hát về phòng chống tác hại thuốc lá” do Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) phối hợp với Hội Nhạc sĩ Việt Nam tổ chức vào sáng 19/12.

Qua cuộc thi, Bộ Y tế kỳ vọng sẽ nhận được sự đồng hành, phối hợp và tham gia tích cực của các nhạc sĩ chuyên nghiệp và không chuyên trên cả nước, góp phần tạo nên nhiều tác phẩm âm nhạc giàu giá trị nghệ thuật. Những bài hát này không chỉ truyền tải mạnh mẽ thông điệp về "Cuộc sống không khói thuốc", mà còn lan tỏa sâu rộng, nâng cao nhận thức và ý thức hành động trong cộng đồng”.

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, bên cạnh các kênh truyền thông đại chúng và truyền thông trực tiếp, các hoạt động văn hóa nghệ thuật, âm nhạc là một phương pháp đặc biệt hiệu quả trong nâng cao nhận thức cộng đồng về tác hại của thuốc lá. Âm nhạc có khả năng truyền tải thông điệp, cảm xúc và tạo sự thay đổi trong suy nghĩ, hành động của mỗi người.

Trước đó, năm 2005, Bộ Y tế cũng đã tổ chức cuộc vận động sáng tác ca khúc về phòng, chống tác hại thuốc lá, thu hút 300 bài dự thi từ tác giả chuyên và không chuyên trên toàn quốc. Các ca khúc phản ánh tác hại của thuốc lá, kêu gọi bỏ thuốc, xây dựng cộng đồng không khói thuốc và đã được sử dụng rộng rãi trong truyền thông thời gian qua, góp phần thay đổi nhận thức và hành vi cộng đồng.

Theo Ban tổ chức, cuộc thi dành cho tất cả nhạc sĩ chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp đang sinh sống và làm việc trên lãnh thổ Việt Nam, không hạn chế độ tuổi. Mỗi tác giả, đồng tác giả được tham gia nhiều tác phẩm dự thi.

Các tác phẩm dự thi tập trung vào các nội dung như:

- Nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của hút thuốc và hút thuốc thụ động và các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá;

Nâng cao ý thức tuân thủ quy định cấm hút thuốc tại các địa điểm cấm hút thuốc theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá;

- Cổ vũ, nâng cao ý thức của người không hút thuốc về việc lên tiếng nhắc nhở người hút thuốc không hút tại các địa điểm có quy định cấm;

- Kêu gọi người dân bỏ thuốc, xây dựng cuộc sống văn minh, khỏe mạnh không khói thuốc;

- Phản ánh về các hoạt động, phong trào, tấm gương, mô hình tốt trong hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá… 

Về cơ cấu giải thưởng gồm: 1 giải nhất trị giá 50 triệu đồng, 2 giải nhì trị giá mỗi giải 30 triệu đồng, 4 giải ba mỗi giải 20 triệu đồng, 8 giải khuyến khích mỗi giải 10 triệu đồng. Ngoài ra, còn 5 giải dành cho tác giả, đồng tác giả có nhiều tác phẩm dự thi, mỗi giải trị giá 2 triệu đồng.

Hội đồng Giám khảo sẽ chấm 2 vòng: vòng sơ khảo chấm chọn 50 tác phẩm vào vòng chung khảo; vòng chung khảo chấm chọn 20 tác phẩm vào xếp giải thưởng.

Để thẩm định, xét chọn các tác phẩm đạt chất lượng, Ban Giám khảo cuộc thi gồm các nhạc sĩ có tên tuổi và uy tín thuộc Hội Nhạc sĩ Việt Nam, đại diện Bộ Y tế, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Thời hạn tiếp nhận bài dự thi bắt đầu từ ngày 20/12/2024 đến 0 giờ ngày 20/4/2025 (Nếu tác phẩm dự thi gửi qua đường bưu điện thì Ban tổ chức sẽ tính theo dấu bưu điện).

Dự kiến lễ trao giải và công diễn các tác phẩm đạt giải sẽ được tổ chức vào tháng 5/2025.

 

Thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý nguy hiểm như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ, cũng như nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thuốc lá đã cướp đi sinh mạng của 8 triệu người mỗi năm trên toàn cầu và Việt Nam không phải là ngoại lệ. Nghiên cứu về Gánh nặng bệnh tật toàn cầu năm 2021 của WHO cho biết, tại Việt Nam, ước tính có hơn 84.500 ca tử vong do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá và 18.800 ca tử vong vì các bệnh gây ra do hút thuốc thụ động. Đáng nói là sự xuất hiện tràn lan của thuốc lá mới trong khoảng thời gian gần đây tại Việt Nam đã gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là ở giới trẻ đang đặt ra vấn đề bảo vệ giới trẻ trước tác hại của thuốc lá mới.

Cũng theo báo cáo của WHO, thuốc lá còn là nguyên nhân làm cho rừng bị tàn phá và ô nhiễm môi trường. Hàng năm có khoảng 5% diện tích rừng bị phá để trồng cây thuốc lá cũng như lấy gỗ để sấy thuốc lá. Ước tính mỗi năm cần 18 tỷ cây xanh để làm củi sấy thuốc lá. Việc sử dụng thuốc lá thải ra môi trường mỗi năm khoảng từ 3.000 đến 6.000 tấn formaldehyde, từ 12.000 đến 47.000 tấn nicotine và từ 300 đến 600 triệu kg chất thải độc hại của các mẩu thuốc lá.