Thực phẩm chức năng tăng cân: Thị trường loạn

TPCN tăng cân muốn hiệu quả phải kết hợp với chế độ ăn uống và tập luyện đều đặn (Ảnh: Nguồn Internet)

Tại sao ăn nhiều mà không tăng cân?

4 thói quen ăn uống khiến bạn tăng cân

Tuyệt chiêu ăn sáng giúp tăng cân

7 loại rau quả có thể khiến bạn tăng cân

Tăng cân với những loại thực phẩm chức năng (TPCN) có ưu điểm nổi trội hơn hẳn việc tăng cân qua ăn uống đó là tăng cân nhanh. Nhưng liệu các cách tăng cân nhanh này có thực sự an toàn và hiệu quả lâu dài cho người gầy?

Tăng cân nhanh, giảm không kịp phanh

Tăng cân hiệu quả, đảm bảo sức khoẻ, ăn tốt, ngủ tốt, da dẻ hồng hào, không có tác dụng phụ... là những lời quảng cáo hấp dẫn đối với những người đang buồn rầu, mặc cảm với thân hình gầy gò.

Chính vì sự nôn nóng được tăng cân mà không ít người đã quá tin vào lời quảng cáo mời gọi. Hơn nữa, ban đầu, sau khi sử dụng sản phẩm, họ có xu hướng ăn ngon miệng và ăn nhiều hơn, thậm chí cân tăng vùn vụt.

Tuy nhiên, sự thật cuối cùng không phải lúc nào cũng "ngọt ngào" như vậy vì rất nhiều thực phẩm chức năng tăng cân trên thị trường là hàng xách tay thậm chí không rõ nguồn gốc.

Anh Nam (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cao 1m76 nhưng chỉ nặng có 52kg, đi đâu cũng bị chê là quá gầy, anh cũng cố gắng tẩm bổ đủ kiểu mà gần như không tăng được cân nào. Cơ quan anh có một chị tạp vụ tên Hoa trước đây trông rất gầy, vậy mà chỉ sau có hai tuần, chị đã tăng hẳn 4kg.

Lân la hỏi bí quyết, anh được chia sẻ rằng chị được một người bạn mách mua TPCN hỗ trợ tăng cân về uống. Uống ba lọ trong hai tuần chị thấy bữa nào cũng ăn nhiều hơn hẳn và tăng cân thấy rõ. Chị khen thuốc rẻ, dễ sử dụng và đặc biệt có tác dụng tăng cân ngay lập tức. 

Vốn mặc cảm với thân hình gầy còm, nghe thấy vậy anh Nam liền đưa ngay tiền cho chị Hoa nhờ mua hộ loại sản phẩm tăng cân như của chị và bắt đầu "vỗ béo". Bởi lọ thuốc toàn chữ nước ngoài, hơn nữa cứ học hỏi kinh nghiệm của chị Hoa, anh Nam làm theo lời dặn uống mỗi ngày một viên. 

Chỉ một tuần sau khi uống thuốc, anh Nam ăn khỏe và tăng cân nhanh chóng. Bình thường ăn 2 bát cơm, nhưng từ khi uống thuốc, ăn 5 bát anh Nam vẫn thòm thèm. Chỉ trong 10 ngày đầu đã tăng được 3kg.

Dù tăng cân, nhưng anh Nam lại có những biểu hiện bất thường, mặt bị tích nước, hai bàn chân phù nề kèm theo chứng táo bón. Sau khi uống hết số thuốc đã mua, anh Nam bỗng nhiên trở về thể trạng như lúc đầu, thậm chí da còn nhăn nheo đi vì cơ thể bị xuống nước. 

Anh Nam luôn có cảm giác thèm ăn sau khi dùng TPCN (Ảnh minh hoạ)

Vì đâu nên nỗi?

Thị trường TPCN hiện nay có rất nhiều loại được cho là có tác dụng giúp người gầy tăng cân nhanh. Nguồn gốc xuất xứ của các loại TPCN này cũng khá đa dạng, chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài. Tuy nhiên, những sản phẩm hỗ trợ tăng cân này có thực sự đảm bảo hay không, lại là một vấn đề nan giải?

Ví như sản phẩm Trùng Thảo Sâm Nhung chi chít chữ Trung Quốc, không rõ nguồn gốc được rao bán tràn lan trên mạng, với những lời quảng cáo trong thành phần gồm các dược liệu quý hiếm, đắt đỏ như: Đông Trùng Hạ Thảo, nhân sâm, nhung hươu... mà giá chỉ có 130.000 - 190.000 đồng/hộp!?

Ngoài ra còn có nhiều loại TPCN giúp tăng cân được sản xuất theo trào lưu thị trường, theo nhu cầu của người tiêu dùng mà không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Tăng cân không đều, chỗ béo chỗ gầy, buồn nôn, táo bón là những tác dụng phụ dễ nhận thấy khi sử dụng các loại TPCN hỗ trợ tăng cân trôi nổi trên thị trường. Hơn nữa, họ luôn có cảm giác đói, ăn nhiều gấp 2 - 3 lần bình thường, ngủ li bì, lúc nào cũng có cảm giác buồn ngủ… và kết quả, người gầy có thể tăng 4 - 8kg chỉ trong một tháng.

Theo các nhà chuyên môn, không phải thực phẩm chức năng nào cũng có tác dụng tốt, nhiều loại TPCN còn có những tác dụng phụ gây hại cho sức khỏe. Sản phẩm tăng cân nào có tác dụng càng nhanh thì nguy cơ tác dụng phụ của sản phẩm đó càng lớn.

Người dùng sản phẩm sẽ luôn cảm thấy thèm ngủ, thèm ăn từ đó tăng cân nhưng khi dừng thuốc có thể sẽ để lại nhiều biến chứng. Thuốc tăng cân có hai thành phần chính là corticoid, cyroheptadin, trong đó cyroheptadin có thể ảnh hưởng đến thần kinh, có thể làm giảm trí nhớ.

TPCN hỗ trợ tăng cân không rõ nguồn gốc trôi nổi trên thị trường rất nhiều (Ảnh: Internet)

Những tai biến thường gặp khi lạm dụng TPCN tăng cân như rối loạn điện giải, tích nước gây tăng huyết áp và tình trạng phù nề, teo tuyến thượng thận, gây loãng xương...

Để lựa chọn được sản phẩm tăng cân tốt nhất, trước tiên nên chọn những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cấp phép lưu hành. Đối với những sản phẩm xách tay thì nên tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến tư vấn của bác sỹ trước khi sử dụng.

Tăng cân an toàn không khó

Theo các chuyên gia dinh dưỡng: Gầy và nhẹ cân có rất nhiều nguyên nhân, trong đó phải kể đến những nguyên nhân chính như: Ăn ít, hoặc kén ăn trong một thời gian dài dẫn đến không đủ dưỡng chất cho cơ thể; Mệt mỏi, stress, mất ngủ kéo dài làm ảnh hưởng đến khả năng ăn uống và sự hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể.

Theo ThS.BS Nguyễn Thị Hải - Giám đốc Trung tâm khám, tư vấn dinh dưỡng, Viện dinh dưỡng Quốc gia: "Tăng cân phụ thuộc vào hai yếu tố, chế độ ăn uống và khả năng hấp thu. Vì vậy, một chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý và luyện tập đều đặn đóng vai trò quan trọng, quyết định việc tăng cân. Dựa vào nguyên tắc đó, đa số các loại thực phẩm chức năng tăng cân đều được tăng cường các chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể cần, đặc biệt là đạm để tăng cường hệ cơ. Tuy nhiên, để tăng cân an toàn khỏe mạnh và duy trì cân nặng bền vững, ngoài việc tăng cường các chất dinh dưỡng từ TPCN, người gầy cần cung cấp nguồn dinh dưỡng đầy đủ, cân đối từ các loại thực phẩm tự nhiên".

Một bữa ăn dành cho người cần tăng cân cần bổ sung thêm các loại thực phẩm chứa nhiều calo, đạm, chất béo (như các loại thịt, sữa không tách chất béo, bơ, pho mát) và thức ăn có chứa carbohydrate (như tinh bột và đường). Đặc biệt, việc ăn đúng giờ khá quan trọng, các bữa ăn vặt và bữa phụ nên ăn trước bữa chính một giờ. Nếu thường xuyên phải thức khuya, có thể ăn thêm một bữa nhẹ và chọn các thức ăn mềm, dễ tiêu hoá và hấp thu như: sữa, cháo và các loại hoa quả.

Để tăng cân hiệu quả nên tăng cường tập thể dục. Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tật Mỹ khuyến cáo người gầy nên tăng thời lượng hoạt động thể dục ít nhất 2,5 giờ mỗi tuần, và mỗi lần ít nhất 10 phút. Bạn có thể tập luyện các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ nhanh, đạp xe, tập aerobics, bơi lội… Những hoạt động thường xuyên sẽ giúp cơ thể sảng khoái, dễ chịu, tăng cường khả năng tiêu hoá và thèm ăn.

Đỗ Ngoan H+ (Tổng hợp)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Kinh doanh - Tiêu dùng