Bà bầu dùng Thực phẩm chức năng: Nên hay không?

Sử dụng TPCN đang trở thành xu hướng tất yếu của nhiều phụ nữ mang thai

Giải pháp an toàn tăng cường sức khỏe

Nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy, người mẹ bị thiếu dinh dưỡng trong thai kỳ, sẽ để lại những hậu quả rõ ràng đến đứa trẻ khi chào đời, gia tăng tỷ lệ chết non, dị dạng, suy dinh dưỡng và tăng sinh bệnh tật.

Tại Việt Nam, theo ghi nhận của Viện Dinh dưỡng quốc gia, 37% phụ nữ mang thai bị thiếu chất, tăng nguy cơ trẻ sinh ra nhẹ cân, mắc bệnh lý sơ sinh, tim mạch cao hơn so với những trẻ khác. Đặc biệt, thiếu máu, thiếu sắt được coi là nguyên nhân dẫn đến ¼ trường hợp tử vong ở thai phụ, làm gia tăng các tai biến sản khoa, nhất là tai biến do xuất huyết sau sinh. 

Bên cạnh đó, sức khỏe của người mẹ trong suốt thai kỳ ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện về thể lực và trí lực của trẻ. Nếu người mẹ mắc bệnh, các virus, vi khuẩn sẽ đi qua nhau thai vào máu và dễ gây ra những dị tật bẩm sinh cho con. Tuy nhiên, trong thời gian mang thai, người mẹ phải đối diện với nhiều thay đổi về nội tiết tố khiến hệ miễn dịch bị suy giảm trầm trọng và dễ mắc phải các căn bệnh như: mất ngủ, đau lưng, cảm cúm, bệnh truyền nhiễm, tăng giảm huyết áp đột ngột, thiếu máu...

Vì thế, giải pháp được nhiều thai phụ tin chọn là sử dụng thực phẩm chức năng (TPCN) để bổ sung các dưỡng chất thiếu hụt, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, phòng tránh bệnh tật.

Thế nhưng, phụ nữ mang thai có nên sử dụng thực phẩm chức năng hay không, và sử dụng như thế nào cho hợp lý, đang là vấn đề được nhiều người quan tâm nhưng chưa có lời giải đáp thỏa đáng.

Phụ nữ mang thai không nên tùy tiện sử dụng bất kỳ loại thuốc hay TPCN nào

Cần tham vấn ý kiến của bác sỹ chuyên khoa

Liên quan đến vấn đề này, người tiêu dùng hiện có 2 quan điểm trái chiều.

Quan điểm thứ nhất cho rằng không nên sử dụng bởi “Phụ nữ mang thai không nên dùng bất kỳ loại thuốc hay TPCN nào” (Phùng Hải Yến, 28 tuổi, nhân viên văn phòng), hay “không nên dùng TPCN, chỉ nên dùng thuốc bổ, vitamin tổng hợp hoặc viên đa vi chất” (Nguyễn Bích Ngọc, 31 tuổi, kế toán).

Quan điểm thứ hai là nên dùng vì “bữa ăn hàng ngày không cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết, cần phải bổ sung thêm các loại TPCN” (Thanh Nga, 29 tuổi, bán hàng) và “sử dụng TPCN để tăng cường thể lực, phòng tránh nhiễm bệnh cho mẹ bầu là việc cần thiết” (Hải Hà, 27 tuổi, biên tập viên).

Thực tế thì những quan điểm này không đúng hoàn toàn và cũng không sai hoàn toàn. Quan điểm thứ nhất xuất phát từ việc người tiêu dùng hiểu chưa đúng về TPCN. Nhiều người không hiểu rõ vitamin tổng hợp, viên đa vi chất hay “thuốc bổ” đều là TPCN (phân loại theo phương thức chế biến). Bên cạnh đó, một số mẹ bầu lại không thích dùng từ “thực phẩm chức năng” do còn nhiều định kiến. Trước đây, đã có một thời gian dài, TPCN gắn liền với tên tuổi của các tổ chức hoạt động theo mô hình đa cấp có dấu hiệu không lành mạnh khiến người tiêu dùng Việt ác cảm với dòng sản phẩm này. Tuy nhiên, hiện nay, TPCN đã được nhìn nhận đúng hơn.

Về quan điểm thứ hai, bổ sung TPCN trong thai kỳ là tốt, nhưng không nên dùng tùy tiện. “Nếu tự ý bổ sung khi không hiểu rõ về sản phẩm và cơ địa, sẽ không kiểm soát được cơ thể đang thừa hay thiếu chất gì, dễ dẫn đến một số rối loạn”, bác sỹ Lương Thanh Bình – Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết.

Cùng quan điểm này, PGS.TS Vương Tiến Hòa – Bệnh viện Phụ sản Trung ương khẳng định: “Việc sử dụng TPCN để bổ sung các dưỡng chất cần thiết có vai trò quan trọng trong giai đoạn trước khi mang thai 3 tháng, trong suốt thai kỳ và 3 tháng sau khi sinh. Mỗi loại TPCN dành cho phụ nữ mang thai có công năng riêng, nhằm bổ sung các dưỡng chất thiết yếu như acid folic, sắt, kẽm, iod, DHA…”.

Cần cẩn trọng khi sử dụng vitamin và khoáng chất khi mang thai

Riêng với vitamin, cần cẩn trọng trong khi sử dụng, bởi bổ sung quá nhiều có thể gây nguy hại cho sức khỏe của trẻ. Các loại vitamin tan trong dầu (vitamin A, D, E) nếu dùng quá mức sẽ được lưu giữ lại trong các tổ chức mỡ và có thể gây ngộ độc. Đặc biệt, thừa vitamin A trong 3 tháng đầu thai kỳ làm tăng nguy cơ sinh quái thai…

Vì thế, lưu ý với phụ nữ mang thai là: Nếu muốn sử dụng TPCN nên tham vấn ý kiến của bác sỹ, dược sỹ chuyên khoa, lựa chọn sản phẩm đã được Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế chứng nhận, chọn sản phẩm phù hợp và sử dụng với mức độ cho phép với liều lượng an toàn nhất.