Vì sao COVID-19 gây di chứng nặng nề trên tim và mạch máu?
SUCKHOE+ | Xin chào chuyên gia! Tôi được biết dù phổi là điểm đến đầu tiên của SARS-CoV-2, nhưng những tổn thương và di chứng nặng nề nhất của virus này lại ở trên tim và mạch máu. Mong chuyên gia giải đáp giúp tôi tại sao lại như vậy? (N.T.H., An Giang)
ThS.BS. Lê Đức Việt - chuyên khoa tim mạch từ Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn trả lời:
Chào bạn!
Đúng là trạm dừng chân đầu tiên của virus SARS-CoV-2 là ở phổi, nhưng di chứng mà chúng để lại trên tim mạch cũng nặng nề không hề kém phổi, thậm chí còn nghiêm trọng hơn.
Để lý giải được nguyên nhân này, bạn cần hiểu rõ cơ chế gây tổn hại của virus SARS-CoV-2 lên hệ thống tim mạch của chúng ta. Theo đó, trong cơ thể con người tập trung nhiều các thụ thể ACE2, cụ thể là tại các tế bào nội mạc, trên bề mặt tế bào phổi và hệ tim mạch.
Virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào cơ thể thông qua thụ thể ACE2, khi chúng coi thụ thể ACE2 như một “ổ khóa” để protein S (dạng protein gai có trên bề mặt của virus) có thể cắm vào “ổ khóa” tương thích này và “mở toang” cánh cửa xâm nhập vào tế bào.
Virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào cơ thể thông qua thụ thể ACE2
Sau khi xâm nhập được vào tế bào, virus sẽ đưa thông tin mRNA vào tế bào, từ đó dùng tất cả các vật chất di truyền của tế bào để mã hóa, nhân lên, phát triển thành vô số virus mới, sau đó phóng thích ra khỏi tế bào. Chu trình mới như vậy có thể tiếp diễn và do đó gây ra sự tàn phá lớn trong cơ thể.
Con đường thứ hai giải thích cho việc tại sao COVID-19 gây di chứng nặng nề trên tim và mạch máu phải kể tới cơ chế “cơn bão” cytokine. Thông thường, khi một loại virus xâm nhập vào cơ thể, chúng có thể gây ra các đáp ứng miễn dịch. Các đáp ứng miễn dịch này là một phản xạ có lợi, tốt. Tuy nhiên, chúng chỉ có lợi và tốt khi ở mức vừa phải và cơ thể có thể kiểm soát được.
Nhưng vì một lý do nào đó, có thể là tùy theo cơ địa của từng người, đặc biệt là với nhóm đối tượng bệnh nhân đã từng bị nhồi máu cơ tim trước đây, người có các bệnh lý nền về mạch vành, tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu… mà các đáp ứng miễn dịch có thể trở nên quá mức, dẫn tới hình thành “cơn bão” cytokine. Đây là chất gây viêm rất mạnh mẽ, có thể làm tổn hại trực tiếp tới các tế bào mô của hệ thống tim mạch.
Với các mạch máu, sự tổn hại này nằm ở chỗ cytokine có thể kích hoạt các yếu tố gây viêm, các yếu tố gây đông máu, dẫn đến hình thành cục máu đông và các mảng xơ vữa, gây thuyên tắc mạch máu phổi, thuyên tắc mạch máu chi dưới… Nếu cục máu đông di chuyển từ hệ tĩnh mạch lên trên động mạch máu phổi, chúng có thể gây ra tình trạng nhồi máu phổi.
Với cơ tim, tình trạng tổn thương thường gặp là viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, tràn dịch màng ngoài tim hay các bệnh rối loạn nhịp tim. Trong trường hợp rối loạn nhịp tim ác tính, người bệnh còn có thể đối mặt với nguy cơ đột tử. Đây là các tình trạng rất nặng nề mà người bệnh COVID-19 có thể gặp trên hệ thống tim mạch.
Để ngăn chặn di chứng trên tim mạch hậu COVID-19, chúng ta có rất nhiều giải pháp. Đầu tiên là luyện tập thể dục thường xuyên; Giữ cân nặng hợp lý; Giữ chế độ ăn lành mạnh; Tiếp theo đó bạn cũng cần lắng nghe cơ thể, đặc biệt là trái tim, khi thấy những dấu hiệu bất thường cần đi khám ngay.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn hậu COVID, người bệnh có thể tham khảo sử dụng thêm các sản phẩm chứa chiết xuất từ thông Dahurian. Chiết xuất Dihydroquercetin từ thông Dahurian đã được chứng minh có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa kết tập tiểu cầu, giúp ức chế tình trạng viêm do COVID-19 gây ra.
Ngoài ra, Dihydroquercetin còn giúp ức chế sự tiến triển của mảng xơ vữa, làm giãn mạch máu và giúp cải thiện sự lưu thông máu, đặc biệt là tại các vi mạch - mạch máu nhỏ chịu trách nhiệm cung cấp máu đến nuôi dưỡng từng tế bào cơ tim.
COVID-19 có thể gây ra các di chứng nguy hiểm cho hệ tim mạch 
Bình luận của bạn