3 liệu pháp điều trị suy tụy ngoại tiết (EPI)

Bổ sung enzyme tuyến tụy từ nguồn thực phẩm, vitamin và khoáng chất, thực phẩm hỗ trợ

Suy tụy ngoại tiết (EPI) là tình trạng tuyến tụy không thể thực hiện chức tiêu hóa thức ăn đúng quy trình. EPI gây khó chịu dạ dày, tiêu chảy và giảm cân, theo Tiến sỹ David C. Whitcomb - Trưởng Khoa Tiêu hóa, gan Trung tâm y tế Đại học Pittsburgh (Anh) và Tổ chức Tụy Quốc gia (NPF).

Tuyến tụy nằm sâu trong bụng của bạn, được bao quanh bởi các cơ quan khác, bao gồm ruột non, gan và lá lách. Một trong những chức năng của nó là giải phóng các enzyme giúp phá vỡ thức ăn giúp cơ thể hấp thu chất dinh dưỡng. Những bệnh về tụy như u tụy, viêm tụy mạn tính (viêm tụy), xơ nang và bệnh celiac... thường ảnh hưởng đến khả năng tuyến tụy giải phóng các enzyme tiêu hóa, theo đánh giá về các khái niệm chẩn đoán và điều trị EPI trên tạp chí Tiêu hóa Thế giới.

Các bác sỹ đôi khi có thể điều trị EPI từ nguyên nhân gốc rễ của nó, ví dụ như với bệnh celiac, theo Timothy B. Gardner, MD - một giáo sư y khoa tại Trường Y khoa Geisel tại Dartmouth ở Lebanon, New Hampshire (Mỹ), hoặc, EPI bằng chế độ ăn uống, bổ sung vitamin và khoáng chất và liệu pháp thay thế enzyme tụy (PERT). Mục tiêu của điều trị EPI là thay thế chức năng tiêu hóa của tuyến tụy, Tiến sỹ Gardner cho biết.

Suy giảm chức năng của tụy có thể dẫn đến ung thư tụy

Dưới đây là 3 liệu pháp điều trị EPI mà Tiến sỹ Gardner đã nhắc tới:

Chế độ ăn uống thân thiện với EPI

Tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh, bác sỹ sẽ có lời khuyên và kế hoạch dinh dưỡng phù hợp. Bệnh suy tụy ngoại tiết dẫn đến cơ thể khó hấp thu chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Vì vậy, chế độ ăn ít chất béo có thể giúp giảm thiểu cơn đau, đầy hơi và khó chịu ở dạ dày do khó tiêu, theo Tiến sỹ Gardner.

Tuy nhiên, khuyến nghị không áp dụng với những người bị xơ nang (CF). Chế độ ăn nhiều chất béo với lượng PERT tăng được chứng minh là cải thiện bệnh phổi ở những người bị CF, theo bài báo trên tạp chí Y khoa BMC. Chế độ ăn nhiều chất béo, protein và calo cũng có thể giúp trẻ mắc CF và EPI duy trì cân nặng khỏe mạnh, theo Tổ chức Xơ nang.

Những người bệnh EPI được khuyên nên ăn nhiều trái cây và rau quả bởi đó là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất tốt. Người bệnh nên chia nhỏ các bữa ăn giúp giảm đau dạ dày, Tiến sỹ Gardner cho biết thêm.

Bổ sung vitamin và khoáng chất cho EPI

Những vitamin tan trong chất béo như vitamin A, D, E và K cần được quan tâm nhiều hơn ở những bệnh nhân EPI, theo TS. Gardner. Các bác sỹ có thể khuyên bệnh nhân suy tụy ngoại tiết nên dùng các vitamin này hàng ngày kết hợp với các chất chống oxy hóa, vitamin C và selen để giúp điều trị tuyến tụy bị viêm hoặc rối loạn chuyển hóa. Nhưng những người bị EPI dùng 1 liều bổ sung enzyme tụy hiệu quả thì có thể không cần bổ sung vitamin.

Bạn nên loại bỏ thói quen hút thuốc lá và uống rượu khi điều trị tụy

Điều trị EPI bằng liệu pháp thay thế enzyme (PERT)

PERT có thể giúp bạn kiểm soát EPI và ngăn ngừa sự kém hấp thu và khó tiêu ở dạ dày. Tuy nhiên, bạn phải làm việc với bác sỹ để xác định mức độ thay thế enzyme phù hợp với tình trạng bệnh, theo Tổ chức Hành động vì bệnh nhân ung thư tụy (Anh). Bạn nên bắt đầu với liều lượng vừa phải và điều chỉnh tùy theo các triệu chứng của bệnh, đồng thời theo dõi và kiểm tra hiệu quả sau một vài tháng.

Điều quan trọng là bạn phải uống các enzyme trước và trong bữa ăn, tuyệt đối không uống sau khi ăn. Và uống loại thực phẩm bổ sung này với nước lạnh, không dùng nước nóng vì nhiệt có thể làm hỏng các enzyme, PCA lưu ý.

Theo PCA, viên nang bổ sung enzyme tụy có chứa hỗn hợp các enzyme tiêu hóa: Bao gồm lipase để phân hủy chất béo, protease để hỗ trợ tiêu hóa protein và amylase cho carbohydrate. Nếu bạn tiêu thụ càng nhiều chất béo trong bữa ăn thì liều lượng enzyme bạn cần sử dụng càng cao, Tiến sỹ Whitcomb nói.

PERT có thể gây tiêu chảy hoặc táo bón, buồn nôn và đau dạ dày. Bạn có thể cần thử nghiệm và tìm ra sản phẩm phù hợp với cơ thể bởi vì các nhà sản xuất khác nhau sử dụng các lớp phủ khác nhau, theo PCA. Nếu bạn dùng các enzyme có chất kháng acid, chúng có thể hoạt động không hiệu quả, theo Mạng lưới Hành động vì bệnh nhân ung thư tuyến tụy.

Ngoài việc thực hiện 3 liệu pháp điều trị EPI chính này, bạn nên kiêng rượu và hút thuốc bởi các thói quen này có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tuyến tụy, bao gồm ung thư và viêm tụy.

Xét nghiệm nước tiểu giúp phát hiện ung thư tuyến tụy từ giai đoạn sớm

6 nghề nghiệp có thể khiến bạn dễ bị ung thư tuyến tiền liệt

Béo phì và những bệnh lý nào cần cẩn trọng với Covid-19?

Bổ sung vitamin D hiệu quả, chọn vitamin D3 hay vitamin D2?

Nên đọc