Người chăm sóc bệnh nhân cũng cần quan tâm chính mình

Người chăm sóc bệnh nhân cần chăm sóc tốt bản thân mình

Người chăm sóc bệnh nhân lo từng bữa ăn, giấc ngủ, thuốc men cho người thân khi đau ốm, già yếu hoặc mất khả năng tự chăm sóc. Chính vì vậy, đây là công việc nhiều áp lực, dễ khiến họ rơi vào trạng thái căng thẳng, mệt mỏi và thậm chí là kiệt sức.

Hiểu rõ những thử thách đó, cô Jessica C. Guthrie - nhà sáng lập dự án When Career & Caregiving Collide (tạm dịch: Khi sự nghiệp song hành cùng trách nhiệm chăm sóc) - dự án hỗ trợ những người chăm sóc biết cách cân bằng cuộc sống.

Ở tuổi 26, khi sự nghiệp đang trên đà phát triển, cô phải tạm dừng công việc chính để chăm sóc mẹ mắc bệnh Alzheimer. Từ trải nghiệm cá nhân, kết hợp với việc tìm hiểu kiến thức, cô rút ra 5 nguyên tắc quan trọng để người chăm sóc - tự chăm sóc bản thân hiệu quả hơn:

1. Dành thời gian cho chính mình

Đối với người chăm sóc, quỹ thời gian nghỉ ngơi trong ngày thường rất hạn chế. Tuy nhiên, theo Jessica, nghỉ ngơi nên được xem là một phần thiết yếu trong nhịp sống hằng ngày: lên kế hoạch và duy trì đều đặn. Việc này không chỉ giúp giảm căng thẳng, mà còn ngăn ngừa tình trạng kiệt sức, giúp người chăm sóc duy trì năng lượng và tinh thần tích cực.

Gợi ý: Dành khoảng 15 phút mỗi ngày để làm điều mình yêu thích: nghe nhạc, thiền định, yoga, vài động tác giãn cơ đơn giản...

2. Đừng ngần ngại nhận sự giúp đỡ

Nhiều người có xu hướng tự mình lo liệu mọi việc, nhưng điều này dễ khiến họ bị quá tải. Thay vì ôm đồm, hãy xác định những công việc có thể nhờ người thân hoặc bạn bè hỗ trợ, chẳng hạn như nấu ăn, đưa đón, hoặc thay phiên chăm sóc người bệnh trong thời gian ngắn. Điều này giúp người chăm sóc giảm bớt áp lực, có thêm thời gian dành cho bản thân. 

Gợi ý: Hãy lập danh sách cụ thể những việc mà bạn có thể chia sẻ hoặc nhờ người khác giúp đỡ.

3. Chú ý ăn uống

Vì quá bận, người chăm sóc thường bỏ bữa hoặc ăn qua loa. Nhưng cơ thể cũng cần được "tiếp nhiên liệu" để tiếp tục chăm lo cho người khác. 

Gợi ý:  Bên cạnh bữa ăn chính, bạn nên chuẩn bị một “hộp năng lượng” gồm hạt, trái cây sấy, bánh ngũ cốc hay sữa chua - những món ăn vặt vừa tiện lợi, vừa bổ dưỡng, giúp duy trì năng lượng.

4. Chú ý giấc ngủ

Người chăm sóc thường xuyên rơi vào tình trạng thiếu ngủ do lịch sinh hoạt bị xáo trộn, giấc ngủ không liền mạch hoặc căng thẳng kéo dài.

Jessica cũng từng trải qua giai đoạn này. Trong hoàn cảnh không thể ngủ đủ giấc, cô nhận ra rằng những giấc ngủ ngắn nhưng chất lượng vẫn rất quan trọng. Chúng giúp cô hồi phục phần nào năng lượng, cải thiện tâm trạng và giữ được sự tỉnh táo trong suốt cả ngày.

Một trong những cách đơn giản để nâng cao chất lượng giấc ngủ là tạo ra một “khoảng đệm” thư giãn trước khi đi ngủ. Việc này giúp cơ thể và tâm trí dần chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi, giảm căng thẳng và dễ dàng đi vào giấc ngủ sâu hơn.

Gợi ý: Duy trì một thói quen thư giãn ngắn vào buổi tối, như tắt các thiết bị điện tử ít nhất 15 phút trước giờ ngủ, thực hiện bài hít thở sâu, nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc thực hiện vài động tác giãn cơ đơn giản.

5. Kết nối với những người hiểu và lắng nghe bạn

Cảm giác cô đơn thường xuyên xuất hiện ở những người chăm sóc. Khi không có cơ hội chia sẻ, cảm xúc tiêu cực dễ tích tụ, dẫn đến mệt mỏi, thậm chí nổi cáu với những người xung quanh. Jessica từng trải qua tình trạng này và nhận ra rằng, đôi khi chỉ cần nói ra một câu đơn giản, như: “Tôi đang quá tải, tôi cần được chia sẻ” cũng có thể giúp cô cảm thấy nhẹ lòng hơn.

Gợi ý: Hãy tìm đến một người bạn thân, đồng nghiệp hoặc các nhóm hỗ trợ - nơi bạn có thể thoải mái chia sẻ những gì đang chất chứa trong lòng. Việc được lắng nghe không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là cách để bạn trở nên mạnh mẽ hơn trên hành trình đầy tình yêu thương này.

 

Cách chăm sóc bệnh nhân suy tim giúp giảm nhẹ triệu chứng

Lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân tai biến liệt nửa người

Chăm sóc bệnh nhân Parkinson: Bài trí nhà cửa thế nào cho an toàn?

Hướng dẫn cách chăm sóc bệnh nhân Parkinson cho người nhà