Cục ATTP nói gì về sorbitol - chất tạo ngọt có trong kẹo rau củ Kera?

Sorbitol là chất tạo ngọt có nhiều ứng dụng trong công nghiệp và thực phẩm

Kết quả kiểm nghiệm mới nhất của Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia vừa công bố về kẹo rau củ Kera cho thấy sản phẩm này có chứa chất tạo ngọt Sorbitol với hàm lượng 33,4gr/100gr.  

Theo Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, bản chất sorbitol là một hợp chất hữu cơ thuộc loại rượu đường, có công thức hóa học C6H14O6. Sorbitol có dạng lỏng màu trắng, không mùi, với vị ngọt, và tan hoàn toàn trong nước, rượu. Sorbitol thuộc nhóm phụ gia tạo vị ngọt, tạo độ bóng và giữ độ ẩm được phép sử dụng trong thực phẩm. 

Trong công nghiệp, sorbitol được sản xuất từ glucose dưới tác dụng của nhiệt độ và áp suất cao hydro hóa với niken, có thể hiểu là đường glucose được hydro hóa với xúc tác niken sẽ tạo thành sorbitol.

Trong tự nhiên chất này thường được tách chiết trong các loại trái cây và rau như ngô, bí ngô, quả táo, quả lê, quả dâu rừng, đào, mận khô… Ngoài ra, sorbitol còn có tính khử, không thể lên men được, và rất bền trước sự tấn công của vi khuẩn. Sorbitol có khả năng tạo phức với kim loại nặng góp phần cải thiện việc bảo quản các sản phẩm béo.

Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) định nghĩa sorbitol là một loại rượu đường (polyol) có vị ngọt khoảng 60% so với đường sucrose nhưng lại chứa ít calo hơn, chỉ khoảng 2,6kcal mỗi gr so với 4kcal của đường thông thường. Sorbitol đã được ứng dụng trong ngành thực phẩm nước này từ năm 1929. 

Theo danh sách "Được công nhận là an toàn" (GRAS) của FDA, thực phẩm có thể chứa tối đa 7% sorbitol. Trên thực tế, việc sử dụng các chất tạo ngọt thay thế đường, bao gồm sorbitol, ngày càng phổ biến.

Chất tạo ngọt sorbitol trong ngành công nghiệp

Hóa chất sorbitol có vai trò quan trọng như chất ổn định, chất chống oxy hóa, chất giữ ẩm, chất tạo nhũ..., nên được sử dụng trong sản xuất các hợp chất sơn, polymer như các chất ổn định, chất dẻo dùng trong đúc, chất tẩy rửa, keo dán, da, vải, dệt may, điện hóa, giấy...

Chất tạo ngọt sorbitol dùng làm chất tạo bọt

Sorbitol là một dạng đường thay thế có thể hoạt động như chất tạo bọt trong thực phẩm như: Siro ho, kẹo cao su không đường.

Sorbitol được dùng để giữ ẩm cho da, giúp da mềm mại mịn màng và dùng như chất ổn định nên được dùng trong các loại gel, kem bôi da, và đặc biệt là kem đánh răng... 

Chất tạo ngọt sorbitol được ứng dụng trong thực phẩm

Sorbitol được xem là phụ gia thực phẩm phổ biến nhất hiện nay. Đây là chất thuộc nhóm phụ gia tạo vị ngọt, được phép sử dụng trong thực phẩm với liều lượng cho phép theo tiêu chuẩn.  

Với vị ngọt mát, sorbitol được thêm vào trong bánh kẹo, thực phẩm và bánh chocolate để thực phẩm không bị khô và cứng, giữ được hương thơm và không bị bay hơi. 

Một đặc điểm nổi bật của sorbitol là tạo vị ngọt nhưng hấp thu chậm, do đó nó không làm tăng lượng insulin như đường và sẽ không gây sâu răng, sử dụng trong bánh kẹo ít calo và trong rất nhiều thực phẩm khác và còn được dùng để giải độc gan, tẩy trắng thịt, cá trong chế biến...

Ngoài tác dụng làm chất tạo ngọt trong thực phẩm ít đường, sorbitol còn được sử dụng làm chất giữ ẩm trong bánh quy và thực phẩm có độ ẩm thấp như trái cây và bơ đậu phộng bảo quản.  

Chất tạo ngọt sorbitol được sử dụng trong y dược

Sorbitol có thể sử dụng như thuốc nhuận tràng thông qua một hỗn dịch ăn uống hoặc thuốc bổ, hoặc làm tá dược trong sản xuất thuốc chứa vitamin C và các loại thuốc uống viên. Chất này được chứng nhận là an toàn cho người già sử dụng, mặc dù không nên dùng khi không có lời khuyên của bác sĩ.

Ngoài ra sorbitol còn được ứng dụng trong lĩnh vực y tế để tạo nên môi trường nuôi cấy vi khuẩn, làm chất trung gian hóa học để sản xuất nhiên liệu sinh học.

Bên cạnh lợi ích, sorbitol cũng có tác dụng phụ nếu tiêu thụ quá mức. Khi ăn nhiều hơn 10gr sorbitol/ngày, một số người có thể tiêu chảy, đau bụng, dù tỷ lệ mắc phải không cao. Đặc biệt ở liều trên 50gr mỗi ngày, sorbitol có thể gây nhuận tràng, rối loạn tiêu hóa, dẫn đến tiêu chảy và mất cân bằng đường ruột. 

VIDEO Sản phẩm kẹo rau củ Kera chứa chất tạo ngọt Sorbitol nhưng không ghi trên nhãn theo quy định

Có thể thấy, dù được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm và dược phẩm, sorbitol không hoàn toàn vô hại nếu tiêu thụ quá mức.  

 

Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Mỹ (FDA) khuyến cáo người tiêu dùng cần đọc kỹ thành phần trên nhãn sản phẩm, kiểm soát lượng sorbitol nạp vào và tham khảo ý kiến chuyên gia y tế nếu có dấu hiệu bất thường. Tuy nhiên, với trường hợp của thực phẩm bổ sung kẹo rau củ Kera, nhà sản xuất lại không ghi thành phần này trên nhãn.

 

5 cách loại bỏ chất tạo ngọt nhân tạo khỏi chế độ ăn uống

Chất tạo ngọt liên quan đến nguy cơ đau tim, đột quỵ

Tác động của 5 chất tạo ngọt phổ biến đến sức khỏe

Ưu, nhược điểm của chất tạo ngọt erythritol