Tinh dầu cam giảm rối loạn stress sau chấn thương

Tinh dầu cam giúp giảm căng thẳng, lo sợ

Rối loạn stress sau chấn thương là gì?

Rối loạn stress sau chấn thương (PTSD) là một rối loạn lo âu thường được kích hoạt bởi việc tiếp xúc với các sự kiện căng thẳng, kỷ niệm buồn, đáng sợ, bạo hành, chiến tranh, thiên tai hoặc sự ra đi đột ngột của người thân, thậm chí thú cưng.

Người bị rối loạn có xu hướng hồi tưởng khó cưỡng lại được về các biến cố gây sang chấn, đôi khi sự kiện có cảm giác như hiện diện ngay trong thực tại, trong khi ngủ họ hay gặp ác mộng. Sự lo lắng trầm trọng do PTSD gây ra có thể kéo dài vài tháng hoặc thậm chí nhiều năm, và nó có thể có tác động đáng kể đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Ở những người nặng thậm chí là nghe tiếng nói trong đầu, nghe tiếng ai đó gọi tên mình mà không có ai bên cạnh (ảo thính). Nhiều người thấy cái bóng đi qua hay cảm tưởng có ai đứng sau lưng mình (ảo thị).

Căng thẳng mạn tính được cho là đóng một vai trò quan trọng trong việc kích hoạt và làm trầm trọng thêm tình trạng viêm trong hệ thống miễn dịch ngoại vi. Các nghiên cứu đã cho thấy, các tế bào miễn dịch lưu thông ngoại vi có thể vượt qua hàng rào máu não và gây viêm ở hệ thần kinh trung ương, từ đó gây rối loạn sức khoẻ tâm thần, bao gồm cả rối loạn stress sau chấn thương. Tuy nhiên, mối liên kết giữa những ký ức sợ hãi và hệ thống miễn dịch đã không được hiểu rõ.

Hơn nữa, điều trị rối loạn stress sau chấn thương hiện đang được giới hạn trong 2 loại thuốc được FDA chấp thuận và các liệu pháp tâm lý, bao gồm các liệu pháp nhận thức (exposure therapy).

Sống lâu hơn và ngăn ung thư gan nhờ hợp chất có trong pho mát

Vì sao ăn hạt cây ngô đồng lại bị ngộ độc?

Nên đọc

Tác giả Cassandra Moshfegh - trợ lý nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Paul Marvar thuộc Đại học George Washington (Mỹ) và các đồng nghiệp đã tìm hiểu tác động của dầu thực vật - trong đó có tinh dầu cam lên các triệu chứng rối loạn stress sau chấn thương. Trước đó, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tinh dầu cam có thể có tác dụng tương tự như thuốc giảm đau trên hệ thần kinh trung ương.

Như đã biết, tinh dầu (essential oils) được coi là sản phẩm tự nhiên, được sử dụng nhiều trong y tế. Các hợp chất thơm của tinh dầu cam (orange essential oil) thường được chiết xuất từ ​​vỏ cam. Tinh dầu có nhiều cách sử dụng như: Khuếch tán trong không khí, hít trực tiếp từ lọ đựng tinh dầu, bôi lên da và ăn uống.

Tinh dầu cam giúp giảm đáng kể sự sợ hãi

Tinh dầu cam đã được thử nghiệm trên chuột để xác định tác động của hợp chất trên bộ lưu trữ nỗi sợ hãi và kích hoạt tế bào miễn dịch. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng Pavlovian Fear Conditioning - một mô hình chuột hành vi để nghiên cứu sự hình thành, lưu trữ và biểu hiện những ký ức sợ hãi giống như rối loạn stress sau chấn thương.

Mô hình Pavlovian Fear Conditioning

Pavlovian Fear Conditioning vận hành theo cách: Khi một giai điệu được bật lên đồng thời sẽ xảy ra một tác động tiêu cực, chẳng hạn như một cú chích vào chân, gây ra sự sợ hãi cho chuột. Từ đó tạo lên sự ghi nhớ cho chuột thí nghiệm là cứ mỗi lần phát giai điệu sẽ kèm theo kích thích gây đau. Khi chỉ cần nghe thấy gia điệu mà chưa cần kích thích, chuột biểu hiện phản ứng sợ hãi và thường bất động.

Các nhà nghiên cứu chia những con chuột thành 3 nhóm: Nhóm 12 con chuột đầu tiên chỉ được tiếp xúc với âm thanh; 12 con chuột bị nhấn trong nước, tạo nên sự sợ hãi; 12 con chuột còn lại được hít tinh dầu cam 40 phút trước và sau khi bị kích thích lo sợ.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng những con chuột tiếp xúc với tinh dầu cam có ít khả năng biểu hiện hành vi bất động vì sợ hãi và dễ trở lại trạng thái bình thường sớm hơn những con chuột còn lại. Hơn nữa, những con chuột được hít tinh dầu cam có một sự suy giảm đáng kể các tế bào miễn dịch liên kết đến quá trình trao đổi sinh hóa (biochemical pathways) liên quan với rối loạn stress sau chấn thương.

Cơ chế đằng sau sự khác biệt trong hành vi giữa 2 nhóm có thể được giải thích bằng những biến thể tìm thấy ở biểu hiện gene trong não của chúng.

Nhóm nghiên cứu cho hay, cần phải có thêm các nghiên cứu để làm sáng tỏ những ảnh hưởng cụ thể của tinh dầu cam lên não và hệ thần kinh. Tuy nhiên, rõ ràng, tinh dầu cam có khả năng cao làm giảm căng thẳng và sợ hãi ở những người bị rối loạn stress sau chấn thương.