Sa sút trí nhớ giờ không còn là... nỗi lo!

Sa sút trí nhớ là tình trạng mà người cao tuổi thường hay mắc phải

“Già” cũng… vẫn cần “yêu”

5 thức uống giúp người già khỏe đẹp

Nhấc chân lên và... đi!

Ai bảo già là không thể... "sướng"

Để cái tuổi chẳng đuổi “khỏe” đi

Đôi điều về trí nhớ

Đôi lúc người cao tuổi có cảm giác mất trí nhớ tạm thời, không biết mình đang làm gì và cần làm gì. Người ta chia trí nhớ thành 2 loại: Ngắn hạn và dài hạn. Trí nhớ ngắn hạn là khả năng lưu giữ những thông tin tiếp nhận trong vài giây trước khi nó được củng cố để giữ lại lâu dài. Trí nhớ dài hạn là quá trình lưu giữ những thông tin tiếp nhận được và con người có thể nhớ tới chúng sau một thời gian, dù là ngắn hạn hay dài hạn.

Việc hình thành và duy trì trí nhớ đều phụ thuộc vào vùng hippocampus nằm sâu trong não. Bên cạnh nó là amygdala (vùng hạnh nhân) tạo cảm xúc, in dấu những ký ức của mỗi người. Lớp ngoài của vỏ não lưu giữ trí nhớ dài hạn ở những khu vực khác nhau nhờ những loại hình thông tin đa dạng như ngôn ngữ, cử chỉ, cảm giác.

Để những vùng nói trên hoạt động có hiệu quả, các động mạch nuôi não luôn phải thông suốt để não có đủ oxy, năng lượng, các chất dẫn truyền thân kinh không thiếu hụt... Khi bị xâm hại do tác động của nhiều yếu tố khiến người cao tuổi sa sút trí tuệ, mất trí nhớ, bị bệnh Alzheimer, Parkinson...

Đọc sách báo là cách giúp người già cải thiện trí nhớ

Kẻ thù nguy hiểm nhất của trí nhớ là stress, nhiều người bị stress trầm trọng khiến cơ thể phóng thích nhiều cortisol (hormone stress) làm tổn thương vùng hippocampus (vùng hình thành, duy trì trí nhớ). Strees còn làm giảm, thậm chí gây mất tập trung ở người lớn tuổi. Ngoài ra, cortisol còn thúc đẩy việc sản xuất insulin (hormone do tuyến tụy tiết ra) ngăn không cho hippocampus sử dụng đủ lượng đường huyết để não có năng lượng trong việc ghi nhớ. Stress cũng gây khó khăn cho việc nhớ lại những ký ức đã được lưu giữ.

Biện pháp cải thiện về trí nhớ

Hóa giải stress bằng phương pháp thiền hay yoga, đây là cách gỡ bỏ áp lực làm thư giãn tâm thần, tăng khả năng tập trung. Người cao tuổi cũng có thể tập luyện thể lực như đi bộ, đạp xe, tập aerobic... với cường độ nhẹ nhàng. Hoạt động thể lực chính là biện pháp "đốt cháy" stress vì nó giúp tim tăng cung lượng máu tưới não và các phủ tạng làm cho tinh thần người tập phấn chấn và sảng khoái.

Một chế độ dinh dưỡng tốt cũng giúp người cao tuổi tăng khả năng ghi nhớ

Cho não tập thể dục: Thường xuyên đọc sách báo, lướt web lành mạnh bổ ích; Chơi các trò chơi trí tuệ như ô chữ, cờ tướng, cờ vua...; Học ngoại ngữ, học chơi các loại nhạc cụ; Làm thơ, học thuộc nhiều bài thơ hài hước... sẽ làm tăng lượng oxy tới não thúc đẩy quá trình chuyển dịch từ bộ nhớ ngắn hạn sang dài hạn.

Chế độ dinh dưỡng đẩy đủ, cân đối với các loại thực phẩm giúp tăng các chất dinh dưỡng như lecithin (có trong đậu nành, trứng, lạc, mầm lúa mạch, gan động vật...); Vitamin C (trong cam, chanh, rau quả); Các vitamin nhóm B (trong gan, thận, thịt nạc, sữa, sữa chua...). Các acid béo omega-3, DHA được coi là thức ăn của não có nhiều trong các loại cá biển và cá vùng nước lạnh (cá hồi, cá trích...) giúp bù đắp một lượng đáng kể chất xám của não. Omega-3 giúp các neuron thần kinh cân bằng cảm xúc lành mạnh và tâm trạng tích cực ở người cao tuổi.

Người cao tuổi cần chế độ dinh dưỡng hạn chế năng lượng, cần uống đủ nước khoảng 2000ml/24h. Nếu thiếu nước, mất nước có thể làm tăng hormone stress, não bị tổn thương sẽ giảm thiếu trí nhớ. Người già nên uống các loại trà thực phẩm chức năng tăng cường các chất chống oxy hóa, hoạt huyết dưỡng não giúp tăng trí nhớ. Ngoài ra, cũng nên uống 1 - 2 ly rượu vang đỏ để bảo vệ tế bào cho não.

Ngủ đủ giấc, tạo giấc ngủ ngon, ngủ sâu, giúp não củng cố trí nhớ ngắn hạn, dài hạn. Sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề liên quan mật thiết đến giấc ngủ, chứng mất ngủ, chứng ngừng thở khi ngủ làm người ta mệt mỏi không thể tập trung, giảm sút trí nhớ.

Cần kiểm soát những căn bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường... cũng là những giải pháp hữu hiệu để tăng trí nhớ người cao tuổi.

Luôn có lối sống tích cực, lạc quan, yêu đời, cởi mở có tác dụng rất lớn làm giảm thiểu nguy cơ trầm cảm ở người cao tuổi, giảm sút trí nhớ, sa sút trí tuệ.

Lão hóa là quy luật tất yếu. Nếu người cao tuổi có được đầy đủ thông tin về quá trình lão hóa, biết duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, vận động vừa sức và cân bằng trạng thái tâm lý, khống chế tác động có hại của môi trường chắc chắn có thể kéo dài tuổi thọ, sống vui, sống khỏe, sống có ích, tận hưởng những tháng ngày hạnh phúc bên con cháu ở giai đoạn cuối của cuộc đời.
M.Hiếu H+
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Chăm già