Liên đoàn Đái tháo đường Thế giới công nhận bệnh đái tháo đường type 5

Bệnh đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng glucose huyết do khiếm khuyết về tiết insulin, tác động của insulin hoặc cả hai.

Bệnh đái tháo đường type 5 có gì khác biệt?

Mọi loại đái tháo đường đều gây rối loạn chuyển hóa glucose, làm tổn thương nghiêm trọng đến mắt, thận, thần kinh và tim nếu không được kiểm soát. Trong khi đái tháo đường type 1 do hệ miễn dịch tấn công tế bào sản xuất insulin và type 2 liên quan đến việc cơ thể kháng insulin hoặc không sản xuất đủ insulin (thường do béo phì), thì một dạng ít được biết đến hơn là đái tháo đường type 5 lại bắt nguồn từ suy dinh dưỡng ở trẻ em.

Theo BS. Meredith Hawkins, Giám đốc sáng lập Viện Đái tháo đường Toàn cầu tại trường Y Albert Einstein (Mỹ) và là đồng Chủ tịch nhóm công tác IDF về bệnh Đái tháo đường type 5 chia sẻ, các chuyên gia y tế đã biết đến đái tháo đường type 5 từ lâu nhưng thường chẩn đoán nhầm thành type 1 hoặc type 2. Tuy nhiên, việc nhận diện đúng rất quan trọng vì bệnh nhân đái tháo đường type 5 chỉ cần liều insulin rất nhỏ, hoặc thuốc uống. Liều insulin thông thường có thể gây hạ đường huyết nguy hiểm, thậm chí tử vong. Đây là điều mà BS. Hawkins đã nhận thấy khi điều trị cho các bệnh nhân trẻ tuổi ở Châu Phi nhiều năm trước.

Các loại bệnh đái tháo đường khác

Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ (ADA) phân loại đái tháo đường thành 3 dạng chính: đái tháo đường type 1, type 2 và đái tháo đường thai kỳ. Ngoài ra, ADA cũng công nhận các dạng đái tháo đường khác phát sinh từ các nguyên nhân cụ thể như xơ nang, bệnh tuyến tụy, liệu pháp steroid hoặc tình trạng di truyền.

Bên cạnh đó, các tổ chức y tế khác cũng đề xuất thêm một số loại đái tháo đường: đái tháo đường loại 3 được Hiệp hội Nghiên cứu Bệnh Alzheimer xem là mối liên hệ giữa kháng insulin và bệnh Alzheimer. Trong khi đó, Viện Nghiên cứu Sinh học Salk định nghĩa đái tháo đường type 4 là dạng bệnh liên quan đến tuổi tác, thường gặp ở người lớn tuổi có thể trạng gầy.

Mối liên hệ giữa bệnh đái tháo đường type 5 và tình trạng giảm cân nghiêm trọng

Dù xét nghiệm máu có thể phát hiện mức đường huyết bất thường nhưng hiện vẫn chưa có xét nghiệm đặc hiệu để chẩn đoán bệnh đái tháo đường type 5. Theo BS. Hawkins, điều quan trọng là phải đánh giá dựa trên tình trạng lâm sàng của người bệnh.

Đái tháo đường type 5 thường gắn liền với tình trạng suy dinh dưỡng nặng. Tuy nhiên, nhận thức về căn bệnh này cũng có thể giúp ích cho nhóm người ở các quốc gia thu nhập cao, đặc biệt là những trường hợp sụt cân mạnh sau phẫu thuật cắt dạ dày hoặc sử dụng thuốc giảm cân nhóm GLP-1.

BS. Hawkins cho biết bà nhận được thông tin từ các đồng nghiệp tại Nhật Bản về một số phụ nữ trẻ cố tình nhịn ăn để giảm cân, dẫn đến các triệu chứng giống với bệnh đái tháo đường loại 5. Tuy nhiên, bà cảnh báo không nên vội vàng xếp các trường hợp này vào nhóm bệnh lý hiếm gặp nói trên.

“Đái tháo đường type 5 thường bắt nguồn từ tình trạng suy dinh dưỡng kéo dài từ nhỏ. Hiện tại vẫn chưa có đủ bằng chứng để khẳng định liệu việc nhịn ăn ở tuổi trưởng thành có thể gây ra bệnh lý tương tự hay không,” BS. Hawkins nhấn mạnh.

Dù vậy, BS. Hawkins cho biết việc giảm cân đột ngột và quá mức có thể làm hao hụt khối lượng cơ. Cơ xương là mô sử dụng insulin nhiều nhất trong cơ thể, đóng vai trò chủ chốt trong việc hấp thụ glucose. Khi khối cơ giảm, nguy cơ kháng insulin tăng lên, tức là cơ thể không còn phản ứng hiệu quả với insulin, dẫn đến tăng đường huyết.

 

Dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh đái tháo đường type 2

Các cách tự nhiên giúp kiểm soát đái tháo đường tại nhà

Đái tháo đường: Mắt bị mờ có cách nào cải thiện?

Đái tháo đường: Tiêm insulin bị áp-xe cần xử trí thế nào?