Đọc sách mỗi ngày: “Liều thuốc bổ” cho sức khỏe thể chất và tinh thần

Đọc sách là một thói quen tốt cần duy trì hàng ngày

Sống lâu hơn nhờ thói quen đọc sách

Theo nghiên cứu từ Trường Y tế Công cộng Đại học Yale (Mỹ) năm 2016 cho thấy: những người đọc sách thường xuyên có thể sống lâu hơn tới 2 năm so với những người không đọc. Thậm chí, lợi ích này rõ rệt hơn ở nhóm đọc tiểu thuyết so với nhóm chỉ đọc báo hay tạp chí. Ngay cả sau khi đã tính đến các yếu tố như giới tính, thu nhập, trình độ học vấn hay tình trạng sức khỏe, việc đọc mỗi ngày khoảng 30 phút vẫn có liên quan chặt chẽ đến tuổi thọ cao hơn. Theo các nhà nghiên cứu, hoạt động tưởng tượng khi đọc tiểu thuyết có thể giúp kích thích não bộ và duy trì sự minh mẫn theo thời gian.

Chậm lại quá trình suy giảm nhận thức

Khi chúng ta già đi, khả năng ghi nhớ, tập trung và tư duy thường bị suy giảm. Tuy nhiên, việc duy trì hoạt động đọc sách có thể là một “tấm khiên” bảo vệ não bộ khỏi sự thoái hóa. Các chuyên gia cho rằng, người đọc thường xuyên sẽ tích lũy được một “dự trữ nhận thức”, tức khả năng não bộ thích nghi và vượt qua những tổn thương hay thay đổi do lão hóa.

Một nghiên cứu năm 2021 cũng khẳng định: việc đọc sách hằng ngày có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức, bất kể trình độ học vấn của người đọc.

Liều thuốc xoa dịu căng thẳng

Trong một thế giới đầy bận rộn và áp lực, đọc sách đặc biệt là tiểu thuyết có thể giúp bạn thoát khỏi căng thẳng thường nhật. Một tổng quan từ năm nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học PLOS One cho thấy: đọc sách có tác động tích cực đến tâm trạng, khả năng ghi nhớ, và thậm chí là cảm xúc tích cực như hạnh phúc, chánh niệm và sự lạc quan. Ở học sinh trung học, việc đọc truyện đều đặn trong 5 tuần đã làm giảm các triệu chứng lo âu, trầm cảm và cảm xúc tiêu cực.

Ngủ ngon hơn nhờ vài trang sách

Nếu bạn đang chật vật với giấc ngủ, hãy thử đổi thói quen lướt điện thoại thành đọc sách in vào buổi tối bởi một số nghiên cứu trước đây đã cho thấy: những người đọc sách trên giường trước khi ngủ có giấc ngủ sâu và dài hơn, ít bị thức giấc giữa chừng hơn. Đọc sách giúp não bộ nhận ra “tín hiệu” cho giờ đi ngủ, giúp nhịp tim chậm lại, các cơ thư giãn và tâm trí nhẹ nhõm. Quan trọng hơn, hãy chọn sách giấy thay vì đọc trên điện thoại hay máy tính bảng, bởi ánh sáng xanh từ màn hình có thể ức chế hormone melatonin giúp điều hòa giấc ngủ, khiến bạn khó đi vào giấc ngủ và kém tỉnh táo vào sáng hôm sau.

Tăng cường khả năng hiểu thông tin sức khỏe

Người thường xuyên đọc sách sẽ có khả năng tiếp nhận và xử lý thông tin sức khỏe tốt hơn. Điều này rất quan trọng trong bối cảnh y tế ngày càng phức tạp. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), hiểu biết về sức khỏe giúp cá nhân phòng bệnh hiệu quả hơn, đưa ra quyết định điều trị chính xác và quản lý tốt tình trạng sức khỏe của mình. Việc đọc các tài liệu về y tế, hướng dẫn điều trị hoặc các bài báo sức khỏe đáng tin cậy cũng là cách giúp bạn chủ động hơn khi tiếp xúc với thông tin y khoa.

Tăng vốn từ và trí thông minh

Đọc sách là “bài tập thể dục” cho não. Trẻ em đọc nhiều thường có vốn từ vựng phong phú hơn, và điều này có liên quan đến chỉ số IQ cao hơn. Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy: những học sinh có kỹ năng đọc tốt ở tuổi lên 7 thường đạt điểm IQ cao hơn khi trưởng thành. Càng đọc nhiều, bạn càng học được cách sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, giúp cải thiện tư duy phản biện và khả năng giao tiếp.

Giúp bạn trở nên đồng cảm và hòa đồng hơn

Không chỉ giúp bạn hiểu bản thân, đọc sách còn mở rộng khả năng thấu cảm với người khác. Việc đắm mình trong câu chuyện của nhân vật giúp bạn nhìn thế giới qua lăng kính của người khác, hiểu được cảm xúc và suy nghĩ của họ. Với thanh thiếu niên, điều này đặc biệt có giá trị: đọc sách giúp tăng tính đồng cảm, cải thiện hành vi xã hội, tăng tự tin và khả năng thể hiện chính kiến.

Làm sao để đọc sách dễ dàng hơn?

Tuy ai cũng biết đọc sách tốt, nhưng việc duy trì thói quen này không phải lúc nào cũng dễ dàng. Theo khảo sát năm 2021 của Trung tâm Nghiên cứu Pew (Mỹ), có tới 23% người lớn ở quốc gia này không đọc cuốn sách nào trong vòng một năm. Tuy nhiên không bao giờ là quá muộn để xây dựng thói quen tốt này. Theo đó, bạn có thể tham khảo các bước sau:

- Bắt đầu từ những gì bạn thấy thú vị: Truyện ngắn, tạp chí, sách tranh, sách du ký... miễn là bạn cảm thấy cuốn hút.

- Đặt mục tiêu nhỏ mỗi ngày: Ví dụ 10–20 trang/ngày, hoặc 15 phút mỗi tối trước khi ngủ.

- Tạo không gian đọc thoải mái: Tránh xa tiếng ồn, điện thoại, và chọn một chỗ bạn thực sự thư giãn.

- Tham gia câu lạc bộ sách: Nếu bạn thích giao lưu, đây là cách tuyệt vời để duy trì hứng thú với việc đọc và mở rộng vòng kết nối xã hội.

Dù bạn là người mới bắt đầu hay từng là "mọt sách" quay lại sau thời gian bận rộn, thì việc đọc, dù chỉ một chút mỗi ngày cũng đủ để tạo nên sự khác biệt lớn cho sức khỏe và cuộc sống tinh thần của bạn.

 

Lý do nên đọc sách trước khi đi ngủ

Lợi ích của việc đọc sách trước khi ngủ

Thói quen đọc sách tốt cho não bộ như thế nào?

Muốn con ngoan hơn: Hãy đọc sách cùng con