Xây dựng thói quen đi ngủ khoa học, lành mạnh cho trẻ
Podcast: Xử trí ra sao khi con nghiện game?
Giải Nobel Y sinh 2025 mở ra kỷ nguyên mới cho miễn dịch học
7 sai lầm khi bổ sung collagen khiến kết quả không như mong đợi
Phương pháp nấu ăn này là bí quyết sống thọ
Dù trẻ còn bế ngửa, mới biết đi hay đang ở độ tuổi tiểu học, việc duy trì một lịch trình nhất quán, khoa học trước giờ ngủ sẽ giúp trẻ hình thành thói quen tích cực, đồng thời giảm thiểu tình trạng mệt mỏi vào hôm sau.
Những điều nên làm
1. Duy trì lịch trình ngủ đều đặn
Giờ ngủ nên được bắt đầu vào một khung cố định và theo trình tự quen thuộc. Ví dụ, có thể bắt đầu từ 6h30 tối với các hoạt động như tắm rửa, mặc đồ ngủ, đọc truyện rồi lên giường.
Những hoạt động quen thuộc lặp lại mỗi tối sẽ tạo tín hiệu cho bé biết rằng đã đến giờ nghỉ, giúp bé dễ dàng chìm vào giấc ngủ mà không cần cha mẹ ru hay bế.
2. Đưa vệ sinh răng miệng vào thói quen
Từ việc làm sạch nướu cho trẻ sơ sinh đến hướng dẫn trẻ lớn hơn đánh răng và dùng chỉ nha khoa, vệ sinh răng miệng nên là bước cố định trong chuỗi hoạt động trước giờ ngủ.
3. Giữ quy trình đơn giản và ngắn gọn
Thời lượng lý tưởng cho chuỗi hoạt động trước giờ ngủ là 15 phút đến 1 giờ, tùy độ tuổi và sự hợp tác của trẻ. Nếu có thêm bước tắm rửa, có thể điều chỉnh thời gian linh hoạt hơn.
Không cần quá nhiều hoạt động; điều quan trọng là duy trì sự nhất quán để bé cảm thấy an toàn và dễ dàng thư giãn, từ đó trẻ dễ ngủ và ngủ ngon hơn.
4. Đọc sách hoặc kể chuyện trước giờ ngủ
Các nghiên cứu cho thấy việc đọc sách, truyện buổi tối giúp trẻ bình tĩnh, giảm quấy khóc và kích thích tư duy, hỗ trợ quá trình học tập. Ngoài ra, đây cũng là khoảng thời gian gắn kết hiệu quả giữa cha mẹ và con trước khi đi ngủ.

Cha mẹ chú ý lựa chọn loại sách, truyện phù hợp với độ tuổi của con
5. Cho bé quyền lựa chọn trong giới hạn
Cha mẹ là người quyết định giờ ngủ, nhưng có thể để trẻ chọn đồ ngủ hoặc cuốn truyện yêu thích. Cảm giác được tham gia khiến trẻ hợp tác và chủ động hơn trong việc đi ngủ.
6. Nhắc con đi vệ sinh trước khi ngủ
Thói quen này đặc biệt hữu ích với trẻ hay tè dầm hoặc viện cớ đi vệ sinh để trì hoãn giờ ngủ. Nhắc trẻ đi vệ sinh trước khi ngủ còn hạn chế việc trẻ tỉnh giấc giữa đêm.
7. Tập thói quen từ sớm
Càng bắt đầu sớm, việc duy trì càng dễ dàng. Tuy nhiên, nếu con đã lớn mà chưa có lịch trình ngủ ổn định, cha mẹ vẫn có thể điều chỉnh lại từ bây giờ.
8. Chuẩn bị tâm lý cho việc trẻ có thể khóc
Một số trẻ có thể khóc khi bắt đầu vào giấc hoặc giữa đêm. Nếu bé chỉ khóc một thời gian ngắn và có khả năng tự trấn an, cha mẹ có thể quan sát thêm thay vì vội dỗ dành.
9. Tạo môi trường ngủ tối và an toàn
Sử dụng rèm chắn sáng để giữ phòng tối. Nếu bé sợ bóng tối, có thể bật đèn ngủ mờ nhưng tránh ánh sáng mạnh vì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Với trẻ trên 1 tuổi, cha mẹ có thể cho bé ôm một món đồ "an ủi" như gối ôm hoặc thú bông để giúp con cảm thấy an toàn, dễ chìm vào giấc ngủ hơn.

Có thể cho trẻ sử dụng gối ôm/gấu bông khi đi ngủ
Những điều không nên làm
1. Tránh các hoạt động kích thích trước giờ ngủ
Nên thiết lập khoảng thời gian “giảm tốc” vào cuối ngày bằng cách giảm ánh sáng, hạn chế âm thanh lớn và ngừng các trò chơi hoặc hoạt động sôi động. Trẻ không nên sử dụng thiết bị điện tử như tivi, điện thoại trong vòng 30 đến 60 phút trước khi ngủ. Việc tiếp xúc quá nhiều với màn hình ngay cả vào ban ngày cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng giấc ngủ của trẻ.
2. Đừng chờ thói quen xấu tự biến mất
Nếu trẻ hình thành thói quen ngủ kém từ sớm mà không được điều chỉnh, tình trạng này có thể kéo dài đến tuổi đi học. Việc can thiệp từ sớm giúp định hình thói quen tích cực, cải thiện giấc ngủ lâu dài cho trẻ.
3. Không tạo thói quen ngủ phụ thuộc
Khi trẻ chỉ có thể ngủ trong điều kiện nhất định như được ru, được xoa lưng, bật nhạc hoặc tivi, sẽ rất khó để trẻ tự ngủ lại khi tỉnh giấc vào ban đêm. Giúp trẻ học cách tự đưa bản thân vào giấc ngủ là một bước quan trọng trong việc xây dựng thói quen độc lập, khoa học.

Tốt nhất hãy để trẻ tự ngủ mà không phụ thuộc vào việc hát ru hay bế
4. Không kéo dài quy trình đi ngủ
Hãy đặt giới hạn rõ ràng và nhất quán. Nếu không kiểm soát, trẻ có thể tìm đủ lý do để kéo dài thời gian đi ngủ như xin thêm nước, đòi đọc thêm truyện, hát thêm bài hoặc viện cớ làm bài tập. Các yêu cầu này nên được giải quyết trước khi bắt đầu chuỗi hoạt động trước giờ ngủ.
5. Tránh caffeine trước khi đi ngủ
Không nên cho trẻ dùng nước ngọt, trà, chocolate hoặc các thực phẩm chứa caffeine như kem vị cà phê vào buổi tối để bảo đảm giấc ngủ không bị ảnh hưởng.
Bình luận của bạn