Cơ thể nói gì khi bạn thèm ăn cay?

Cảm giác thèm đồ cay có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm sở thích cá nhân, thói quen ăn uống, hoặc thậm chí là do cơ thể đang có những thay đổi nhất định.

1. Kích thích từ môi trường và giác quan

Những tín hiệu từ môi trường xung quanh, đặc biệt là hình ảnh và mùi hương có thể khiến não bộ khơi dậy cơn thèm ăn. Theo TS. Shailja Mathur - Chuyên gia dinh dưỡng tại Đại học Rutgers (Mỹ), chỉ cần xem quảng cáo món ăn yêu thích hoặc đi ngang qua cửa hàng đồ ăn nhanh, bộ não đã có thể kích hoạt cảm giác đói và mong muốn thưởng thức món ăn cay.

Đối với những món giàu hương vị như khoai tây chiên hay các món ăn cay, vùng tưởng thưởng của não được kích hoạt mạnh hơn, khiến bạn muốn lặp lại trải nghiệm này nhiều lần. Một nghiên cứu gần đây còn phát hiện rằng chỉ cần tiếp xúc với hình ảnh hoặc mùi vị của đồ cay, cơ thể đã phản ứng bằng cách tăng tiết nước bọt và nhịp tim, dẫn đến việc ăn nhiều hơn những thực phẩm có chứa dầu ớt so với đồ ăn không cay.

2. Thời tiết nóng và cơ chế làm mát cơ thể

Ở những vùng khí hậu nóng, người dân thường có xu hướng ăn nhiều đồ cay hơn. Nguyên nhân nằm ở hợp chất capsaicin trong ớt tạo nên vị cay đặc trưng. Theo chuyên gia dinh dưỡng Diana Guevara thuộc Trường Y tế Công cộng UTHealth (Mỹ), capsaicin liên kết với các thụ thể cảm nhận nhiệt trong cơ thể, làm tăng nhẹ nhiệt độ bên trong và kích thích tuyến mồ hôi hoạt động. Việc đổ mồ hôi giúp cơ thể giải nhiệt tự nhiên, khiến người ăn cảm thấy mát hơn dù ban đầu món ăn tạo cảm giác nóng rát.

3. Căng thẳng và nhu cầu tìm cảm giác dễ chịu

Căng thẳng cũng là một yếu tố quan trọng kích thích ham muốn ăn các món nhiều gia vị. Khi đối mặt với áp lực, nhiều người tìm đến những món ăn quen thuộc để tạo cảm giác thoải mái. Nếu thức ăn cay gắn liền với những trải nghiệm tích cực trong quá khứ, não bộ sẽ coi đó là “thức ăn an ủi”, từ đó thôi thúc bạn tìm đến chúng nhiều hơn trong giai đoạn căng thẳng.

Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy ăn cay gây cảm giác nóng và đau nhẹ, kích thích cơ thể sản xuất chất dẫn truyền thần kinh endorphin và dopamine tạo cảm giác hưng phấn và khoan khoái. Đây chính là lý do một số người càng ăn cay lại càng cảm thấy dễ chịu và muốn ăn nhiều hơn.

4. Thay đổi nội tiết tố và sự thay đổi khẩu vị

Sự dao động hormone trong các giai đoạn sinh lý như chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hay thời kỳ mãn kinh cũng ảnh hưởng đến khẩu vị và cơn thèm ăn. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng trong thời kỳ rụng trứng hoặc trước kỳ kinh nguyệt, nhu cầu ăn thực phẩm giàu chất béo, đường và muối thường tăng cao. Tuy nhiên, mối liên hệ cụ thể giữa thay đổi hormone và việc thèm ăn cay vẫn chưa được chứng minh rõ rệt.

Một khảo sát năm 2016 cho thấy khoảng 3,3% phụ nữ mang thai thèm ăn các món cay như ớt và cà ri, trong khi những người khác lại tránh hoàn toàn thực phẩm này. Theo chuyên gia Guevara, sự suy giảm vị giác trong thời kỳ mang thai hoặc khi bước vào giai đoạn lão hóa có thể khiến phụ nữ muốn tìm kiếm hương vị mạnh mẽ hơn, bao gồm cả vị cay.

Đồ ăn cay và những điều cần lưu ý

Thực phẩm cay chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa và chống viêm, có liên quan đến khả năng kéo dài tuổi thọ và giúp ăn chậm hơn, từ đó hạn chế việc tiêu thụ quá mức. Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp với thực phẩm cay.

Theo Chuyên gia dinh dưỡng Judy D. Simon thuộc Trung tâm Y tế Đại học Washington (Mỹ), cảnh báo rằng đồ cay có thể gây khó chịu cho những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), gây kích ứng niêm mạc miệng, thực quản và ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Một số cơn thèm ăn còn liên quan đến tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng. Ví dụ, chứng ăn đất (pica) thường gặp ở người thiếu sắt hoặc kẽm. Tuy vậy, hiện chưa có bằng chứng khoa học xác nhận mối liên hệ giữa việc thèm ăn cay và sự thiếu hụt chất dinh dưỡng cụ thể.

Như vậy, cơn thèm ăn cay có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân từ yếu tố môi trường, thời tiết, trạng thái tâm lý đến sự thay đổi hormone trong cơ thể. Ăn cay vừa phải mang lại lợi ích nhất định cho sức khỏe, nhưng nếu gây khó chịu hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa, cần điều chỉnh chế độ ăn uống và tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ để được tư vấn phù hợp.

 

Không ăn đồ cay vẫn bị nóng rát miệng là do đâu?

Muốn ăn ít lại mà không đói, hãy thử ăn cay

Podcast: Thói quen ăn cay quá mức có hại cho sức khỏe?

Đồ ăn cay có hại cho hệ tiêu hóa không?