Ăn trong chánh niệm thế nào để giảm cân?

Thực hành ăn uống chánh niệm là một trong những bí quyết giúp cải thiện sức khỏe

Ăn trong chánh niệm là gì?

Ăn trong chánh niệm (mindful eating) đang dần trở thành một thói quen được ưa chuộng. Thay vì ăn trong vô thức hay vội vã, bạn học cách cảm nhận bữa ăn bằng cả 5 giác quan: Tiếng giòn rụm khi cắn vào một miếng táo, hương vị đậm đà của chiếc sandwich, hay vị đắng khi nhâm nhi một miếng chocolate.

Thực tế, thói quen ăn khi đang làm việc hoặc di chuyển khiến ta dần mất kết nối với trải nghiệm ăn uống và bỏ qua tín hiệu từ cơ thể. Khi chuyển sang ăn trong chánh niệm, nhiều người hy vọng sẽ sống khỏe hơn, thậm chí là giảm cân.

Khái niệm "chánh niệm" bắt nguồn từ thiền định trong Phật giáo Thiền tông, được định nghĩa là "chú tâm một cách có chủ đích, trong hiện tại và không phán xét."

Khi áp dụng vào việc ăn uống, “chánh niệm” nghĩa là tập trung vào bữa ăn, không vội vàng và học cách lắng nghe cơ thể một cách trung thực. Ăn trong chánh niệm cũng yêu cầu bạn không tự trách mình khi chọn món gì đó không lành mạnh.

Ăn uống chánh niệm đem lại nhiều lợi ích với sức khỏe tinh thần và thể chất. Thói quen này giúp giảm stress, từ đó giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, việc tự lắng nghe và tôn trọng nhu cầu của cơ thể sẽ giúp bạn xây dựng lại niềm tin vào chính mình.

Thực hành chánh niệm trong ăn uống cũng được xem là một yếu tố hữu ích trong quá trình điều trị rối loạn ăn uống hoặc ăn uống mất kiểm soát, dù các nghiên cứu vẫn đang tiếp tục được mở rộng để hiểu rõ hơn về hiệu quả lâu dài của phương pháp này.

Có thể áp dụng ăn trong chánh niệm vào quá trình giảm cân?

Về bản chất, ăn trong chánh niệm không nhằm mục đích giảm cân. Trọng tâm của phương pháp này không nằm ở kết quả, mà ở trải nghiệm hiện tại.

Tuy nhiên đây cũng là cơ hội để nhìn nhận lại những quan điểm về cân nặng đã ăn sâu vào tiềm thức. Thay vì chỉ nhắm vào mục tiêu giảm cân, bạn hãy tập trung vào những hành vi lành mạnh như nhận biết tín hiệu no đói, ăn uống đủ chất và nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần. Một số nghiên cứu cho thấy: Khi tập trung vào thói quen sống tích cực thay vì con số trên cân, bạn có thể cải thiện sức khỏe toàn diện.  

Cách thực hành ăn trong chánh niệm

Ăn trong chánh niệm có thể trở thành một thử thách trong cuộc sống bận rộn. Bạn nên bắt đầu bằng cách dành riêng một khoảng thời gian cho bữa ăn để không bị xao nhãng. Khi ăn hãy quan sát hương vị, kết cấu, nhiệt độ của món ăn. Lắng nghe cảm nhận cơ thể khi ăn – đã no chưa, có thật sự muốn ăn tiếp không.

Nếu đang ăn cùng người thân, bạn hãy cất điện thoại đi. Nếu ăn một mình, hãy tập trung cảm nhận món ăn. Bạn không cần làm điều này trong mọi bữa ăn, nhưng càng thực hành nhiều, bạn sẽ càng thấu hiểu cơ thể mình hơn.

Trong trường hợp bạn vẫn còn nặng lòng với chuyện giảm cân, hãy bắt đầu bằng cách đưa vào chế độ ăn những món mà bạn từng kiêng khem. Hãy quan sát cảm xúc của mình khi ăn: Có thể là lo sợ, có thể là cảm giác mất kiểm soát. Nhưng nếu tiếp tục cho phép bản thân thưởng thức những món đó một cách chánh niệm, cảm giác bị món ăn chi phối sẽ dần biến mất. Khi bạn vận động thường xuyên và dừng việc kiêng khem cực đoan, cân nặng sẽ tự nhiên được kiểm soát ở mức khỏe mạnh.

 

Ăn trong chánh niệm và ăn theo trực giác để cải thiện sức khỏe

Chất xơ - trợ thủ đắc lực quá trình giảm cân

Các món ăn vặt phù hợp cho quá trình giảm cân

giảm cân không lo loãng xương nhờ ăn uống, tập luyện đúng cách