100 ngàn tỷ vi khuẩn đường ruột đang hoạt động thế nào trong cơ thể bạn?

Cuốn sách "Ruột ơi là ruột" giúp chúng ta khám phá bí ẩn đường ruột

Áp dụng lý thuyết cú hích vào lĩnh vực sức khỏe

Hệ miễn dịch: Phương thuốc mạnh mẽ nhất của cơ thể

Hệ miễn dịch: "Phương thuốc" của loài người từ thuở ban sơ

“Cơ thể ta đã hai triệu năm” cuốn sách hay về sức khỏe bạn không nên bỏ qua

Qua cuộc hành trình của miếng bánh đi từ miệng, thực quản, dạ dày xuống ruột non, ruột già rồi dừng chân ở một luống rau nào đó, cùng những hình ảnh minh họa ngộ nghĩnh và ví dụ gần gũi, "Ruột ơi là ruột" cung cấp những thông tin hữu ích về quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng, tầm quan trọng của vi khuẩn tốt cho với trẻ sơ sinh, chứng dị ứng, chứng bất dung nạp,…

Tác giả Giulia Enders bên cuốn sách "Ruột ơi là ruột" bản gốc

Cuốn sách được tác giả chia thành 3 phần. Ở 2 phần đầu, những trang sách đầu tiên giúp bạn đọc hiểu thêm về ruột - cơ quan tiêu hóa và nơi chuyển hóa năng lượng vật chất từ tự nhiên. Tiếp theo, "Ruột ơi là ruột" cho bạn biết rằng, ngay cả khi sự liên hệ giữa não bộ và thần kinh bị gián đoạn, đường tiêu hóa vẫn hoạt động một cách vui vẻ như không có chuyện gì diễn ra. “Đây là đặc tính độc nhất vô nhị của hệ thần kinh ruột mà không một nơi nào trên cơ thể con người có được”.

Môi liên hệ của con người và vi khuẩn

Điểm ấn tượng khiến bạn đọc không rời mắt khỏi từng trang sách nằm ở phần 3 của "Ruột ơi là ruột", thế giới của vi sinh vật trong cơ thể người được tác giả vẽ nên rất nhộn nhịp và chân thực. Qua góc nhìn của tác giả, vi khuẩn là bạn và vi khuẩn cũng là kẻ thù của chúng ta. Hay theo ngôn ngữ của ruột thì chúng ta và vi khuẩn là một hệ.

Những hình ảnh minh họa trong sách rất ngộ nghĩnh 

Giống như việc con người chiếm lĩnh trái đất, cơ thể mỗi chúng ta lại bị một quần thể còn đông gấp nhiều lần chiếm đóng - đó là vi khuẩn. Công việc xây dựng bản đồ vi khuẩn ở người chỉ mới bắt đầu vào năm 2007 cho thấy 99% vi khuẩn nằm ở ruột, có lẽ đây là nói cung cấp thức ăn dồi dào nhất cho chúng.

Hệ đường ruột của chúng ta cân nặng khoảng 2kg và chứa tổng cộng 100 ngàn tỷ vi khuẩn. Số lượng vi khuẩn trong 1gr phân còn nhiều hơn số người trên trái đất.

Các nhà khoa học tạm chia vi khuẩn đường ruột thành các loại: Có ích cho cơ thể, có hại, loại cơ hội.

Cộng đồng vi khuẩn có ích - các probiotics giúp chúng ta phân hủy thức ăn khó tiêu, cung cấp năng lượng cho ruột, sản xuất ra các vitamin, enzymes, chất kháng sinh, phân hủy độc tố và thuốc, huấn luyện hệ miễn dịch của cơ thể. Ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng lên quá trình chuyển hóa chung của cơ thể. Ví dụ như một số loài khuẩn là thủ phạm gây ra chứng béo phì, suy dinh dưỡng, trầm cảm và rối loạn đường tiêu hóa mạn tính.

Ngành khoa học nghiên cứu về vi khuẩn bên trong cơ thể người hãy còn rất non trẻ. Vì chưa biết nhiều nên các nhà khoa học tạm thời phân loại chúng vào một ngành thực vật. Bởi thế mới có thuật ngữ "gut flora" tuy không chính xác về nội dung nhưng lại khá sát về hình thức đa sắc màu các loại cây cỏ, hoa, lá trong một khu rừng tương tự như các loại vi khuẩn khác nhau cả lợi lẫn hại cùng nấm chung sống trong đường ruột. 

Bản thân con người và hệ động, thực vật đã hình thành sau hàng triệu năm tiến hóa. Trong quá trình lâu dài đó sự chung sống giữa các lợi khuẩn, hại khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng là một thực tế khách quan và cơ thể khỏe mạnh chỉ khi có được sự cân bằng giữa các nhân tố đó. Nỗ lực tạo ra lối sống “tiệt khuẩn”, sẽ làm cho hệ miễn dịch bị ngủ quên và yếu dần đi. Cách sống tốt nhất là bảo đảm sự cân bằng lành mạnh mà quá trình tiến hóa hàng triệu năm đã tạo ra giữa đa dạng các chủng loại vi khuẩn trong đường ruột tuy nhiên lợi khuẩn vẫn nắm thế chủ đạo.

Trong cuốn sách cũng nói đến việc chỉ nên dùng kháng sinh trong những trường hợp không thể không dùng và nên chuyển hướng sang sử dụng các probiotics - lợi khuẩn và prebiotics - các thực phẩm có tác dụng nuôi dưỡng lợi khuẩn ví dụ như các loại rau ,củ, quả…

Ngoài ra, còn rất nhiều vấn đề mới mẻ, sinh động của thế giới vi khuẩn mênh mông đang háo hức chờ đón bạn. Chắc chắn sẽ có rất nhiều điều thú vị khiến bạn phải bất ngờ về thế giới đường ruột của mình.

Cuốn sách Ruột ơi là ruột - Bí mật thế giới bị lãng quên do Công ty văn hóa & Truyền thông Nhã Nam phát hành.

Giá bìa: 100.000 đồng.

Giulia Enders sinh năm 1990 tại Manheim. Cô từng theo học chương trình Tiến sỹ chuyên ngành Vị tràng học ở Đại học Goethe và hiện đang là nghiên cứu sinh tại Viện Sinh học Frankfurt (Đức).
Giulia Enders từng giành giải nhất cuộc thi Thuyết trình Khoa học “Science Slam 2012” với chủ đề Darm mit Charme (tạm dịch: Sự hấp dẫn của đường ruột).
Lê Tuyết H+
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Bạn đọc viết