5 căn bệnh "sát thủ thầm lặng" thường khó phát hiện sớm

5 căn bệnh mạn tính nguy hiểm phát triển âm thầm, hầu như không có dấu hiệu cảnh báo sớm.

Thiếu ngủ dễ mắc 3 bệnh mạn tính phổ biến

Phòng ngừa bệnh mạn tính cùng chế độ ăn Đại Tây Dương

Tỷ lệ tử vong do bệnh mạn tính tăng cao vì chẩn đoán muộn

Người mắc bệnh mạn tính nên tập thể dục thế nào?

Theo Time of India, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo rằng các bệnh không lây nhiễm (NCD) là một trong những "kẻ giết người thầm lặng" lớn nhất thế giới, gây ra khoảng 3/4 tổng số ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm.

Những căn bệnh này, bao gồm bệnh tim, ung thư, bệnh hô hấp mạn tính và đái tháo đường, thường phát triển chậm trong nhiều tháng hoặc nhiều năm mà hầu như không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng, dần ảnh hưởng tới các cơ quan quan trọng khác cho đến khi gây ra những tổn thương nghiêm trọng đến tính mạng.

Do khởi phát âm thầm và các yếu tố nguy cơ phổ biến như: chế độ ăn uống kém, lười vận động, hút thuốc lá và ô nhiễm, khiến nhiều người không nhận ra mình có nguy cơ mắc bệnh cho đến khi quá muộn.

Sau đây là 5 căn bệnh mạn tính nguy hiểm phát triển âm thầm có thể cướp đi sinh mạng của bạn nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Bệnh gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ xảy ra khi lipid tích tụ quá nhiều trong tế bào gan, vượt quá 5-10% trọng lượng gan. Ở giai đoạn đầu, tình trạng này thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến bệnh dễ bị bỏ qua. Nếu không được phát hiện và kiểm soát sớm, mỡ có thể gây viêm mạn tính, dẫn đến gan nhiễm mỡ tiến triển (NASH), hình thành mô xơ và cuối cùng là xơ gan - giai đoạn tổn thương gan gần như không thể hồi phục.

Điều đáng lo ngại là bệnh liên quan chặt chẽ đến béo phì, kháng insulin, lối sống ít vận động, chế độ ăn nhiều đường và thực phẩm siêu chế biến. Một số trường hợp còn xuất hiện ở người uống rượu vừa phải nhưng có rối loạn chuyển hóa nền.

Duy trì lối sống lành mạnh là điều cần thiết để ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ. Một chế độ ăn uống cân bằng bao gồm rau xanh, trái cây, protein nạc và ngũ cốc nguyên hạt, kết hợp với hoạt động thể chất thường xuyên, có thể giúp đảo ngược tình trạng gan nhiễm mỡ giai đoạn đầu. Bên cạnh đó, khám sức khỏe định kỳ và xét nghiệm chức năng gan là rất quan trọng để phát hiện sớm.

Bệnh tim

Bệnh tim là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới, và nhiều dạng bệnh không biểu hiện triệu chứng sớm. Ví dụ, bệnh động mạch vành làm hẹp các động mạch cung cấp máu và oxy cho tim. Ở giai đoạn đầu, bệnh có thể không được phát hiện nhưng cuối cùng có thể dẫn đến đau tim.

Đau tim "thầm lặng" đặc biệt nguy hiểm vì chúng có thể xảy ra mà không có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng như đau ngực. Việc thiếu oxy đến cơ tim có thể gây ra các triệu chứng khó nhận biết như: mệt mỏi, khó chịu nhẹ hoặc khó thở, thường bị bỏ qua.

Duy trì lối sống lành mạnh cho tim và kiểm tra tim mạch thường xuyên có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc phải những căn bệnh thầm lặng này.

Tăng huyết áp

Tăng huyết áp là một trong những bệnh mạn tính phổ biến. Khoảng 1/3 người trưởng thành bị tăng huyết áp nhưng không biết. Thường được gọi là "kẻ giết người thầm lặng", bởi căn bệnh này hiếm khi gây ra triệu chứng ở giai đoạn đầu. Mặc dù không có dấu hiệu cảnh báo, tăng huyết áp có thể dần dần gây tổn thương mạch máu và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: đau tim, đột quỵ và bệnh thận.

Theo dõi huyết áp thường xuyên và khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng. Thay đổi lối sống, bao gồm: giảm lượng muối ăn, tập thể dục thường xuyên, kiểm soát căng thẳng, tránh thuốc lá và rượu bia là những chiến lược hiệu quả để kiểm soát huyết áp.

HIV/AIDS

Virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV) gây ra AIDS, một tình trạng tấn công hệ thống miễn dịch. Trong giai đoạn đầu, HIV có thể không biểu hiện triệu chứng rõ ràng, khiến việc chẩn đoán dễ bị bỏ sót. Một số dấu hiệu ban đầu, có thể giống với cúm hoặc nhiễm trùng thông thường, khiến mọi người hiểu sai về mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Mặc dù HIV không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng liệu pháp kháng virus (ART) có thể kiểm soát virus và ngăn ngừa tiến triển thành AIDS. Xét nghiệm và điều trị sớm là rất quan trọng để duy trì sức khỏe và ngăn ngừa lây truyền. Bên cạnh đó, quan hệ tình dục an toàn và khám sức khỏe định kỳ vẫn là những biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.

Đái tháo đường type 2

Đái tháo đường type 2 thường âm thầm hình thành nhiều năm trước khi được chẩn đoán. Tình trạng kháng insulin khiến đường huyết tăng nhẹ và không gây triệu chứng rõ ràng. Khi đường huyết duy trì ở mức cao kéo dài, mạch máu nhỏ ở tim, thận, mắt, thần kinh ngoại biên bị tổn thương.

Nguy cơ tăng cao ở người thừa cân, lối sống ít vận động, phụ nữ từng mắc đái tháo đường thai kỳ, người có tiền sử gia đình hoặc rối loạn mỡ máu. Ở nhiều trường hợp, chỉ khi xuất hiện mờ mắt, tê bì chân tay hoặc xét nghiệm kiểm tra sức khỏe tổng quát, bệnh mới được phát hiện. Việc tầm soát định kỳ đường huyết giúp phát hiện sớm rối loạn dung nạp glucose và can thiệp kịp thời trước khi xuất hiện biến chứng.

 
Hiệp Nguyễn (Theo Time of India)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Khỏe đẹp