Phòng ngừa bệnh mạn tính cùng chế độ ăn Đại Tây Dương

Chế độ ăn Đại Tây Dương tập trung vào thực phẩm chưa qua chế biến, rau, hoa quả cung cấp chất béo lành mạnh, chất xơ hỗ trợ bảo vệ sức khỏe tim.

Mẹ nên và không nên ăn gì trong thời gian cho con bú?

Chế độ ăn Keto có an toàn cho người mắc bệnh đái tháo đường?

Chế độ ăn kiểu Nhật có thể giúp chống trầm cảm

Người bị sỏi mật có cần kiêng ăn dầu mỡ không?

Đặc điểm của chế độ ăn Đại Tây Dương

Chế độ ăn này nổi bật với lượng tiêu thụ cao cá và hải sản tươi, vốn là nguồn thực phẩm phong phú nhờ bờ biển Đại Tây Dương dài. Bên cạnh đó, rau theo mùa đặc biệt là rau họ cải như bắp cải, cải xoăn cùng với trái cây, ngũ cốc nguyên hạt (ngô, lúa mạch đen), khoai tây và các loại đậu là thành phần không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày.

Dầu olive đóng vai trò là chất béo chính, vừa dùng để nấu nướng, vừa làm gia vị. Các sản phẩm sữa, đặc biệt là sữa tươi và phô mai cũng được người dân nơi đây ăn đều đặn với lượng vừa phải. Rượu vang cũng thường xuất hiện trong bữa ăn, phản ánh yếu tố văn hóa bản địa.

Về mặt chế biến, các món ăn thường được nấu bằng phương pháp đơn giản như luộc, nướng, hầm giúp giữ nguyên giá trị dinh dưỡng. Không chỉ là chế độ ăn, đây còn là một thực hành văn hóa, coi trọng bữa cơm gia đình và sự gắn kết cộng đồng.

Lợi ích mà chế độ ăn này mang lại

Lợi ích của chế độ ăn Đại Tây Dương bắt nguồn từ sự kết hợp cân bằng giữa các dưỡng chất và hợp chất sinh học. Thường xuyên ăn cá và hải sản cung cấp nguồn dồi dào omega-3, đặc biệt là EPA và DHA, giúp giảm viêm và bảo vệ tim mạch.

Thực phẩm có nguồn gốc thực vật đa dạng mang lại nhiều chất xơ hòa tan và không hòa tan, góp phần duy trì cân bằng đường huyết, giảm cholesterol LDL và hỗ trợ hệ tiêu hóa. Rau họ cải giàu glucosinolate có tác dụng chống oxy hóa và kháng viêm.

Các sản phẩm sữa ít chế biến, đặc biệt là loại lên men giúp cung cấp lợi khuẩn cho hệ vi sinh đường ruột, đây cũng là nền tảng của miễn dịch và sức khỏe toàn diện. Gần đây, rong biển được sử dụng nhiều hơn trong ẩm thực bản địa, bổ sung các hợp chất sinh học độc đáo như fucoxanthin, có tiềm năng chống ung thư và hỗ trợ chuyển hóa.

Chế độ ăn Đại Tây Dương thiên về các loại hải sản được chế biến tối giản cùng các loại rau xanh

Chế độ ăn Đại Tây Dương thiên về các loại hải sản được chế biến tối giản cùng các loại rau xanh

Trên thực tế, thử nghiệm chế độ ăn tại Galicia (Tây Ban Nha) với 250 gia đình tham gia trong 6 tháng đã cho thấy, tuân thủ chế độ ăn Đại Tây Dương giúp giảm cân nặng, vòng eo, hạ cholesterol “xấu” LDL và tăng cholesterol “tốt” HDL. Đặc biệt, nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa ở nhóm can thiệp thấp hơn 68% so với nhóm đối chứng.

Bên cạnh đó, dữ liệu từ hơn 35.000 người theo dõi trung bình 13,6 năm cho thấy chế độ ăn Đại Tây Dương giúp giảm nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân, bệnh tim mạch và ung thư. Một nghiên cứu khác trên hơn 13.000 người cho thấy mức tuân thủ cao còn gắn liền với giảm 9% nguy cơ trầm cảm.

So sánh với chế độ ăn Địa Trung Hải

Cả 2 chế độ ăn đều dựa trên nguyên tắc dùng thực phẩm tươi, dầu olive và ăn nhiều thực vật. Tuy nhiên, chế độ ăn Đại Tây Dương có một số khác biệt như: dùng nhiều cá, hải sản, sữa và khoai tây hơn; đồng thời rau họ cải cũng đóng vai trò quan trọng. Những điểm này khiến nó trở thành một mô hình riêng biệt, dễ thích ứng ở những khu vực ven biển có nguồn hải sản phong phú.

Như vậy, chế độ ăn Đại Tây Dương là một mô hình dinh dưỡng giàu giá trị, vừa mang lại lợi ích sức khỏe, vừa phù hợp với định hướng phát triển bền vững. Với nguồn thực phẩm tươi như dầu olive, cá, rau và các sản phẩm sữa ít chế biến, chế độ ăn này có thể giảm nguy cơ bệnh mạn tính, đồng thời nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần và sự gắn kết xã hội.

Dù còn thách thức về môi trường và nguồn cung nhưng việc áp dụng có chọn lọc và bền vững hoàn toàn có thể giúp chế độ ăn Đại Tây Dương trở thành mô hình dinh dưỡng toàn cầu, đóng góp tích cực cho một tương lai khỏe mạnh và hài hòa hơn.

 
Hà Chi (Theo News Medical & Life Science)
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Dinh dưỡng