Bí quyết giúp Novak Djokovic duy trì phong độ

Novak Djokovic vẫn duy trì phong độ ổn định ở tuổi 38 - Ảnh: Getty Images

Trong nhiều năm, quần vợt nam thế giới gắn với bộ 3 Roger Federer, Rafael Nadal và Novak Djokovic. Federer và Nadal đã rời sân đấu chuyên nghiệp, còn Djokovic vẫn thi đấu với phong độ ổn định, thậm chí nhiều lúc áp đảo thế hệ đàn em.

Dù đã 38 tuổi, Djokovic vẫn góp mặt ở các giải đấu quần vợt lớn. Anh đối đầu với những gương mặt trẻ như Carlos Alcaraz, 22 tuổi, người Tây Ban Nha. Hay Jannik Sinner, 24 tuổi, người Italy. Hoặc Taylor Fritz, 28 tuổi, người Mỹ. Đáng chú ý, chưa ai vượt qua kỷ lục 428 tuần đứng số 1 thế giới của Djokovic trên bảng xếp hạng Hiệp hội Quần vợt nhà nghề nam thế giới (ATP).

Djokovic vốn nổi tiếng với lối chơi cần nhiều thể lực, liên tục di chuyển và đổi hướng. Điều này đòi hỏi một nền tảng thể chất bền bỉ. Anh cho biết, mình duy trì được tất cả nhờ một chế độ sinh hoạt nghiêm ngặt, bắt đầu từ thay đổi lớn trong ăn uống.

“Tôi không coi chế độ ăn là bí quyết duy nhất, nhưng nó thuộc nhóm yếu tố quan trọng nhất,” Djokovic chia sẻ với trang tin Business Insider (Mỹ).

Anh học được nhiều từ việc sử dụng thực phẩm nguyên chất, chú ý nguồn gốc và cách chế biến. Bên cạnh đó là ngủ đủ giấc, uống đủ nước, quản lý căng thẳng và cân bằng cảm xúc. Djokovic cho rằng tất cả những yếu tố đó liên kết với nhau và không thể tách rời. “Khi bạn làm tốt những thứ cơ bản, bạn sẽ thấy đời sống lẫn sự nghiệp đều thay đổi theo hướng tích cực,” anh nói.

1. Phát hiện cơ thể không dung nạp gluten

Tuổi thơ Djokovic gắn liền với những món ăn Italia - được bán tại nhà hàng của gia đình tại Serbia. Mì ống, pizza và bánh mì xuất hiện trong bữa ăn hằng ngày. Gluten là loại protein có trong lúa mì và một số ngũ cốc. Với phần lớn người, gluten vô hại. Nhưng với một số trường hợp, cơ thể phản ứng tiêu cực. Người “không dung nạp gluten” thường bị đầy bụng, mệt mỏi, nghẹt mũi hoặc rối loạn tiêu hóa.

Djokovic từng nằm trong nhóm này mà không biết. Khi đi xét nghiệm năm 2009, bác sĩ thông báo anh "không dung nạp gluten". Đó là một cú sốc, bởi lúc đó anh “thậm chí chưa từng nghe về gluten”.

Bác sĩ khuyên anh loại bỏ gluten, sữa và đường tinh luyện. Đường tinh luyện là loại đường đã qua xử lý công nghiệp, thường có trong bánh kẹo, nước ngọt, dễ gây tăng đường huyết đột ngột.

“Chỉ sau 3 tháng bỏ gluten, sữa và đường tinh luyện, cơ thể tôi thay đổi rõ rệt. Tôi cảm thấy khỏe hơn, tinh thần sảng khoái hơn,” Djokovic kể. Thỉnh thoảng anh vẫn dùng một chút, nhưng tình trạng không dung nạp nhẹ vẫn còn, nên anh ưu tiên duy trì chế độ không gluten.

2. Thở tốt hơn, ngủ sâu hơn

Trước khi thay đổi chế độ ăn, Djokovic thường bị nghẹt xoang, khó thở. Đầu sự nghiệp, anh nhiều lần phải rút lui giữa trận vì các vấn đề sức khỏe cản trở thể lực trên sân.

Ngoài ra, Djokovic còn bị dị ứng phấn hoa theo mùa. Điều này khiến anh ngủ không ngon trong nhiều tuần. Sau khi cắt gluten và sữa, đường thở rộng hơn, tình trạng nghẹt mũi giảm đáng kể. Chất lượng giấc ngủ nhờ vậy cải thiện.

“Tôi ngay lập tức cảm thấy một luồng năng lượng mới,” anh nói.

Djokovic mô tả quá trình này là một “vòng xoáy tích cực”. Thở tốt hơn giúp anh chơi tốt hơn. Chơi tốt hơn giúp tinh thần thoải mái. Ngủ sâu hơn giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn sau trận đấu. Các yếu tố hỗ trợ lẫn nhau và tạo nền tảng cho thành tích ổn định.

3. Chăm sóc sức khỏe cảm xúc

Với Djokovic, tinh thần là phần không thể tách rời trong thi đấu. Anh xem việc chăm sóc cảm xúc là “hành trình không có điểm dừng”.

Anh dành thời gian hiểu bản thân và cải thiện các mối quan hệ cá nhân. Điều này giúp anh giữ tâm lý ổn định khi bước vào những trận đấu lớn.

Ngoài ra, Djokovic đã áp dụng chánh niệm. Đây là kỹ thuật quan sát cảm xúc và suy nghĩ trong hiện tại, không phán xét. Chánh niệm giúp giảm căng thẳng, giữ sự tập trung và tạo tâm lý cân bằng.

Djokovic tin rằng cơ thể, tinh thần và cảm xúc liên kết chặt chẽ. Khi 3 yếu tố này được điều chỉnh đúng cách, hiệu suất thi đấu sẽ đạt mức tối ưu.

3 thay đổi của Djokovic nghe có vẻ đơn giản, nhưng anh nhấn mạnh rằng mỗi người có cơ địa và lối sống khác nhau. Không có công thức chung, anh không muốn áp đặt thói quen của mình lên người khác. Theo Djokovic, mỗi người chỉ thực sự tiến bộ khi hiểu cơ thể và tìm được cách phù hợp với chính mình.

 

Trẻ em có nên chơi thể thao muộn vào buổi tối?

Podcast: Suy thận do tập thể thao quá sức

Vì sao bóng rổ là môn thể thao giúp cơ thể khỏe mạnh toàn diện?

3 sai lầm khiến trẻ dễ gặp chấn thương khi chơi thể thao