Thực hành chánh niệm với nhiếp ảnh

Nhiếp ảnh chánh niệm nuôi dưỡng sự bình yên trong tâm hồn và kết nối với thiên nhiên

Trong xã hội kỹ thuật số ngày nay, việc chụp ảnh và lưu giữ khoảnh khắc có thể dễ dàng thực hiện trên điện thoại thông minh, không cần đến các dụng cụ chuyên nghiệp. Không chỉ là nghệ thuật, nhiếp ảnh được nhiều người coi là phương pháp chữa lành những lo âu từ cuộc sống hiện đại.  

Chánh niệm (mindfulness) là trạng thái nhận thức đầy đủ khoảnh khắc hiện tại và không phán xét, sống chậm lại, thay vì đắm chìm trong quá khứ hoặc suy tư về tương lai. Như vậy thông qua ống kính của máy ảnh, nhiếp ảnh cũng là một cách thực hành giúp chúng ta hình thành những thói quen mới trong việc quan sát và nhìn nhận thế giới.

Theo nhiếp ảnh gia Josh Bartok và Tiến sĩ Lizabeth Roemer, Đại học Massachusetts Boston (Mỹ), 3 kỹ thuật sau giúp biến nhiếp ảnh thành liệu pháp chánh niệm:

Chụp ảnh như "lính mới"

Kỹ thuật này mời gọi chúng ta nhìn sự vật như thể lần đầu tiên thấy nó, vượt ra ngoài những câu chuyện ta thường gán cho nó, ngoài mong đợi, và ngoài cả định kiến vốn có. Để đưa điều này vào thực hành nhiếp ảnh, bạn hãy cầm máy lên với mục tiêu: Quan sát bằng đôi mắt mới mẻ.

Gợi ý của các chuyên gia như sau: Đi dạo, lắng nghe tiếng chim, cảm nhận gió trên da, và chú tâm quan sát những gì gần gũi nhất quanh bạn. Hãy tìm ba yếu tố mà bạn có thể phát hiện những điều mới trong một thứ tưởng như đã quen thuộc, hoặc trong một cảnh vật bạn vẫn thường đi ngang qua nhưng chưa bao giờ thật sự nhìn kỹ.

Từ sự gắn kết ấy, hãy thử chụp một bức ảnh theo một cách mới, chẳng hạn như cận cảnh cực gần, hoặc thay đổi góc nghiêng khi cầm máy ảnh. Đây là thực hành nhìn cái quen trong một diện mạo mới, và tìm thấy vẻ đẹp ở những nơi mà bình thường ta ít khi để ý.

Tìm điều mới mẻ

Một cách khác để thực hành nhiếp ảnh chánh niệm là đi chụp ảnh với ý định tìm thấy một điều bạn chưa từng thấy. Điều này có thể kết hợp với cách trên. Bạn có thể thực hành ở một khu vực hoàn toàn mới, nhưng cũng có thể tái khám phá chính nơi vốn đã quen thuộc. Tuy nhiên, hãy tìm kiếm điều gì đó lạ lẫm hoặc bất ngờ. Điều này không chỉ rèn luyện khả năng cởi mở đón nhận cái mới, mà còn mở rộng tầm nhìn của bạn.

Vượt ra ngoài ranh giới của sự vật

Nhiều khi việc chúng ta gọi tên một sự vật đã tạo ra giới hạn cho cách chúng ta nhận thức nó. Một cách thực hành trong nhiếp ảnh chánh niệm là không chụp “đối tượng”, mà chụp sự giao thoa của màu sắc, đường nét, ánh sáng và bóng tối.

Để làm điều này, hãy thử chụp một bức ảnh không chứa trọn vẹn bất kỳ sự vật nào, mà tập trung vào ranh giới giữa các vật thể, hoặc những mảng màu không tên.

Cả ba cách trên đều có thể biến một chuyến đi dạo ngoài trời thành hành trình nhìn ngắm thế giới qua lăng kính rộng mở. Đây là liệu pháp khuyến khích ta cởi mở với bản chất của thực tại, thay vì bị giới hạn bởi mong đợi hay định kiến của mình.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh từng có câu nói đầy triết lý: “Mọi người thường xem xét việc đi trên mặt nước hoặc trong không khí mong một phép lạ. Nhưng tôi nghĩ rằng phép lạ thực sự không phải là đi bộ hoặc nước hoặc trong không khí, mà là bước đi trên trái đất. Mỗi ngày chúng ta đang tham gia vào một phép lạ mà chúng ta thậm chí không nhận ra: Một bầu trời xanh, mây trắng, lá xanh, màu đen từ đôi mắt tò mò của một đứa trẻ – đôi mắt của chính chúng ta. Tất cả là một phép lạ.”

Nhiếp ảnh chánh niệm là hành trình trân trọng thế giới thị giác vô tận và tuyệt đẹp. Đó cũng là cách cho phép bản thân trở nên khiêm nhường và tập trung hơn vào mối quan hệ với môi trường xung quanh. Nhiều nghiên cứu cho thấy, thực hành chụp ảnh chánh niệm giúp người tham gia hạnh phúc hơn, cải thiện tâm trạng và đem lại cảm giác trân trọng cuộc sống hàng ngày.

 

Ăn trong chánh niệm thế nào để giảm cân?

5 cách đơn giản để thực hành chánh niệm

Bí quyết thực hành chánh niệm khi nghỉ hưu

Chánh niệm có thể giúp cải thiện bệnh đái tháo đường