Tỷ lệ người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu tăng cao

Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu đang trở thành vấn đề sức khỏe đáng báo động

Căn bệnh nguy hiểm ngày càng phổ biến

Hiện nay, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (non-alcoholic fatty liver disease, viết tắt là NAFLD) là nguyên nhân phổ biến nhất gây tăng men gan. Khoảng 15-30% dân số bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Tiến triển của căn bệnh này có thể dẫn đến những hậu quả nặng nề như xơ gan, ung thư gan nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.   

Gan nhiễm mỡ không do rượu là tình trạng tích tụ chất béo trong tế bào gan diễn ra ở những người sử dụng ít hoặc không sử dụng rượu. Bệnh được xác định khi lượng chất béo chiếm hơn 5 – 10% trọng lượng của gan.

Nguy cơ mắc NAFLD tăng cao do một số gene di truyền và bệnh rối loạn chuyển hóa (như béo phì, đái tháo đường, tăng huyết áp, mỡ máu cao). Người có thân hình quả táo (tức mỡ tập trung quanh bụng) dễ bị gan nhiễm mỡ hơn người có thân hình quả lê (mỡ tích tụ ở vòng hông).

Nghiên cứu mới đây tại Mỹ phát hiện, tỷ lệ mắc NAFLD tăng từ 16% vào năm 1988 lên tới 37% vào năm 2018. Theo TS Theodore Friedman – chuyên gia nội tiết tại Đại học Y khoa và Khoa học Charles R. Drew, đồng tác giả nghiên cứu, NAFLD tiến triển do thói quen ăn uống không lành mạnh và không tập thể dục. Ông khuyến cáo người dân nên kiêng đồ ăn nhanh và thực phẩm chế biến sẵn, đồng thời cắt giảm tinh bột.   

Gan nhiễm mỡ là căn bệnh "thầm lặng", người mắc thường không gặp hoặc gặp rất ít triệu chứng. Một vài bệnh nhân bị mệt mỏi, khó chịu ở vùng bụng trên bên phải. Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ ghi nhận, gan nhiễm mỡ là nguyên nhân gây bệnh về gan hàng đầu tại đất nước này. Không chỉ ở Mỹ mà trên toàn cầu, căn bệnh này đang có xu hướng tăng chóng mặt.

Điều trị và phòng ngừa gan nhiễm mỡ không do rượu thế nào?

Gan nhiễm mỡ hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Biện pháp kiểm soát cơ bản và quan trọng nhất dành cho người bị gan nhiễm mỡ không do rượu là giảm cân bằng chế độ ăn uống lành mạnh và luyện tập hợp lý.

TS. Friedman lưu ý rằng, một số nhóm thuốc như Ozempic, Wegovy và thuốc đồng vận GLP-1 vừa có thể giúp kiểm soát đái tháo đường, vừa hỗ trợ kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ do yếu tố chuyển hóa. Tuy nhiên, TS Friedman tin rằng, điều chỉnh lối sống lành mạnh vẫn là lựa chọn tốt hơn cho người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu.

Đồng quan điểm, chuyên gia tiêu hóa Meena Bansal – Trường Y Icahn (New York, Mỹ) nhận định, tỷ lệ gan nhiễm mỡ tăng cao từ cuối thập kỷ 80 có thể do những thay đổi trong thói quen ăn uống của người dân. Đây là thời điểm các nhà sản xuất bắt đầu thêm đường nhân tạo làm từ siro ngô (high fructose corn syrup) vào sản phẩm nước ngọt. Chất tạo ngọt này có thể kích thích gan dự trữ nhiều chất béo hơn.

Cần lưu ý rằng gan nhiễm mỡ có thể gặp ở cả người gầy. Nguyên nhân là một vài người dù không béo nhưng vẫn có chỉ số cholesterol ở mức cao. Tuy chỉ chiếm một tỷ lệ rất nhỏ, nhưng người gầy có nguy cơ tử vong cao hơn khi mắc NAFLD. 

 

Hội chứng rò rỉ ruột: Ăn gì, bổ sung gì mới tốt?

Không để táo bón cản trở chuyến đi du lịch

Nhận biết gan nhiễm mỡ độ 1 và cách cải thiện bằng thảo dược

Những lầm tưởng về bệnh gan nhiễm mỡ