Chế độ ăn thân thiện với môi trường giúp giảm tỷ lệ tử vong sớm

Lựa chọn thực phẩm lành mạnh giúp giảm tỷ lệ tử vong sớm, đồng thời bảo vệ hành tinh

Theo báo cáo năm 2025 của Ủy ban Eat-Lancet, chế độ ăn mang tên "chế độ ăn vì sức khỏe hành tinh" (planetary health diet) có liên quan đến việc giảm 27% nguy cơ tử vong sớm, đồng thời làm giảm tỷ lệ mắc bệnh tim mạch, ung thư, đái tháo đường và các bệnh mạn tính khác.

"Chế độ ăn vì sức khỏe hành tinh" chủ yếu bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau củ, các loại hạt và đậu (như đậu lăng và đậu đỏ), ít cá, sữa và thịt.

Theo khuyến nghị, chế độ ăn lý tưởng nên bao gồm:

- Ngũ cốc nguyên hạt: Khoảng 150gr mỗi ngày (tương đương 3-4 khẩu phần)

- Trái cây và rau củ: Khoảng 500gr mỗi ngày (ít nhất 5 khẩu phần)

- Các loại hạt: 25gr mỗi ngày (1 khẩu phần)

- Các loại đậu: 75gr mỗi ngày (1 khẩu phần)

Đối với thực phẩm có nguồn gốc động vật nên ăn ở mức vừa phải, bao gồm:

- Thịt đỏ: Tối đa 200gr mỗi tuần (1 khẩu phần)

- Thịt gia cầm: Tối đa 400gr mỗi tuần (2 khẩu phần)

- Cá: Tối đa 700gr mỗi tuần (2 khẩu phần)

- Trứng: 3-4 quả mỗi tuần

- Các sản phẩm từ sữa: Tối đa 500gr mỗi ngày (tương đương 1 khẩu phần sữa, sữa chua hoặc phô mai)

Báo cáo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hạn chế đường bổ sung, chất béo bão hòa và muối - đặc biệt là từ thực phẩm chế biến sẵn.

Tiến sĩ Helen Croker, Phó Giám đốc nghiên cứu và chính sách tại Quỹ Nghiên cứu Ung thư Thế giới, cho biết: “Báo cáo của Ủy ban Eat-Lancet mang đến cái nhìn rõ ràng và cần thiết về thách thức cấp bách trong việc hỗ trợ chế độ ăn uống lành mạnh, bền vững và có thể tiếp cận cho tất cả mọi người trên toàn cầu. Chế độ ăn vì sức khỏe hành tinh được nêu trong báo cáo này có liên quan đến việc cải thiện sức khỏe và có lợi cho những người sau chẩn đoán ung thư”.

Các phát hiện cho thấy, nếu toàn thế giới chuyển sang "chế độ ăn vì sức khỏe hành tinh", đồng thời thực hiện các chính sách khí hậu mạnh mẽ nhằm cắt giảm khí thải trên mọi lĩnh vực, lượng khí nhà kính toàn cầu có thể giảm hơn một nửa – tương đương với việc loại bỏ hoàn toàn khí thải từ tất cả các nhà máy nhiệt điện than trên thế giới.

Ủy ban Eat-Lancet cũng kêu gọi sự cần thiết phải bảo vệ các hệ sinh thái tự nhiên như rừng và đất ngập nước để duy trì sự đa dạng sinh học, một mục tiêu cốt lõi cho sức khỏe con người và hành tinh.

Báo cáo nhấn mạnh rằng chính phủ các nước có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chế độ ăn lành mạnh, chẳng hạn bằng cách đánh thuế đối với các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe và hỗ trợ trợ giá cho trái cây và rau củ.

 

Bảo vệ não bộ nhờ chế độ ăn lành mạnh tuổi xế chiều

5 mẹo xây dựng chế độ ăn lành mạnh cho người bận rộn

7 bộ đôi dưỡng chất, thực phẩm cho chế độ ăn lành mạnh

Hướng dẫn thay đổi chế độ ăn lành mạnh cho người đái tháo đường