Đẩy lùi trầm cảm cùng chế độ ăn keto

Với chế độ ăn keto, bạn phải thay thế lượng lớn carbohydrate thành chất béo.

Khi chế độ ăn ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần

Trầm cảm là một trong những rối loạn tâm thần phổ biến nhất hiện nay, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới. Bên cạnh thuốc và trị liệu tâm lý, giới khoa học ngày càng quan tâm đến vai trò của dinh dưỡng trong hỗ trợ điều trị. Chế độ ăn ketogenic giàu chất béo, ít carbohydrate từ lâu được biết đến với khả năng hỗ trợ kiểm soát cơn động kinh, quản lý cân nặng và ổn định đường huyết. Giờ đây, nó được nghiên cứu thêm về tác động lên não bộ và tâm trạng.

Theo Hệ thống Y tế Cleveland Clinic (Mỹ), chế độ ăn keto hoạt động dựa trên nguyên tắc cắt giảm tối đa carbohydrate (dưới 50gr/ngày), buộc cơ thể chuyển từ đốt cháy đường trong máu sang đốt chất béo để tạo năng lượng. Quá trình này tạo ra ketone - một dạng acid cung cấp năng lượng thay thế cho glucose được cả cơ thể và não bộ sử dụng. Khi duy trì chế độ ăn đủ lâu, cơ thể bước vào trạng thái gọi là ketosis dinh dưỡng. Các nhà khoa học cho rằng trạng thái này có thể tác động đến các chất dẫn truyền thần kinh và protein trong não, từ đó cải thiện cảm xúc.

Kết quả khả quan của nghiên cứu

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Tâm thần học chuyển dịch (Translational Psychiatry) đã tuyển chọn 24 sinh viên đại học được chẩn đoán trầm cảm. Họ được hướng dẫn thực hiện chế độ ăn keto trong ít nhất 10 tuần, với sự hỗ trợ xây dựng thực đơn cá nhân để tăng khả năng tuân thủ. 16 sinh viên đã hoàn thành nghiên cứu và được theo dõi sát sao: phỏng vấn ban đầu kéo dài khoảng 2,5 giờ, sau đó đánh giá triệu chứng hàng tuần, kèm theo xét nghiệm máu để kiểm tra trạng thái ketosis.

Kết quả cho thấy những người tham gia đạt trạng thái ketosis trong khoảng 73% thời gian nghiên cứu. Sau 3 tháng, điểm số trầm cảm tự báo cáo giảm trung bình 69%, trong khi đánh giá của chuyên gia trị liệu cải thiện tới 71%. Đây là mức cải thiện cao hơn nhiều so với hiệu quả trung bình 50% thường thấy khi chỉ điều trị bằng thuốc và tư vấn trong cùng khoảng thời gian.

TS. Ryan Patel đồng thời là Bác sĩ tâm thần tại Đại học Bang Ohio (Mỹ), nhận xét rằng đây là một phát hiện ấn tượng: “Trên mọi phương diện, những người tham gia đều khỏe hơn và không cần can thiệp khẩn cấp hay điều trị bổ sung.”

Lợi ích phụ giúp cải thiện cân nặng

Ngoài hiệu quả trên tâm trạng, những sinh viên tham gia nghiên cứu còn giảm trung bình khoảng 5kg và 2% mỡ cơ thể sau 10 tuần, nhưng mức cholesterol không thay đổi đáng kể. Dù giảm cân không phải là mục tiêu chính, đây là lợi ích phụ có thể mang lại tác động tích cực đến sức khỏe thể chất.

Một số vấn đề cần lưu ý

Dù kết quả đầy hứa hẹn nhưng các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng đây chỉ là một nghiên cứu thí điểm với số lượng người tham gia còn ít và không có nhóm đối chứng. Điều này đồng nghĩa với việc chưa thể khẳng định chắc chắn mối liên hệ nhân quả giữa chế độ ăn keto và cải thiện trầm cảm. Ngoài ra, việc áp dụng chế độ ăn này đòi hỏi sự cam kết nghiêm túc vì người tham gia cần kiểm soát lượng carbohydrate hằng ngày và theo dõi tình trạng sức khỏe.

GS. Jeff Volek thuộc Đại học Bang Ohio, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: “Vẫn còn nhiều nghiên cứu cần thực hiện, nhưng bằng chứng hiện có đủ để xem xét việc đưa keto trở thành phương pháp bổ sung cho điều trị trầm cảm.” Ông cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hướng dẫn dinh dưỡng đúng cách để người tham gia hiểu rõ chế độ ăn họ đang áp dụng, từ đó duy trì hiệu quả lâu dài.

Trên thực tế, chế độ ăn keto không phù hợp với tất cả mọi người. Nó có thể gây ra tác dụng phụ như mệt mỏi, táo bón, hơi thở có mùi hoặc rối loạn tiêu hóa trong giai đoạn đầu. Người đang điều trị trầm cảm, có bệnh lý mạn tính hoặc rối loạn chuyển hóa nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi bắt đầu.

 

Chế độ ăn Keto có an toàn cho người mắc bệnh đái tháo đường?

Chế độ ăn Keto giảm cân không có lợi với hệ tiêu hóa và tim mạch

Rủi do tiềm ẩn từ chế độ ăn Keto

Chế độ ăn keto giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer?