Chống "nhờn bệnh" cho đường hô hấp của trẻ

"Chiến đấu" ngay từ mũi

Sự cố: một phần lớn trẻ em bị viêm phế quản và viêm phổi là biến chứng từ viêm mũi. Mũi là trung tâm khơi mào và là đường dẫn thuận lợi cho viêm họng và viêm phế quản.

Nguyên nhân: viêm mũi rất dễ gây ra sổ mũi và chảy mũi ở trẻ em. Khi bé đứng thì dịch mũi chảy ra ngoài. Nhưng khi bé nằm thì dịch mũi này chảy xuống họng và đoạn trên thanh quản. Dịch này mang nhiều virút, vi khuẩn và các chất gây viêm. Chúng đóng vai trò như các dịch viêm và mang mầm bệnh làm phát tán sang các vùng khác như họng, khí quản. Vì thế, bé sẽ ngay sau đó sẽ bị viêm khí phế quản.

Trẻ em bị viêm phế quản và viêm phổi là biến chứng từ viêm mũi

Giải pháp đối phó: kiểm soát bé từ khi bị viêm mũi họng. Ngay khi bé có hiện tượng viêm mũi, chảy mũi, sổ mũi, chúng ta phải khống chế ngay.

Một mặt giữ ấm cho trẻ và tránh gió lạnh, một mặt các mẹ cần sử dụng thuốc chống chảy mũi cho trẻ em. Trong đa phần các trường hợp mầm bệnh ban đầu chỉ là virút nên các bà mẹ hãy yên tâm mà sử dụng các thuốc này. Hiện nay trên thị trường người ta thường pha lẫn một chút kháng sinh vào trong các thuốc nhỏ mũi, sẽ làm tăng hiệu quả dự phòng nhiễm khuẩn. Một số cách phối hợp an toàn bao gồm: kháng sinh neomycin, polymycin hoặc cloramphenicol + thuốc chống chảy mũi ephedrin, xylometozalin, naphazolin hoặc oxymetazolin + thuốc chống viêm corticoid liều nhẹ betamethason. Đây là công thức phối hợp tiện dụng và an toàn cho một liệu trình ngắn, dưới 3 ngày. Nhỏ mũi là việc rất quan trọng để chống lại viêm mũi họng.

Phòng vệ với quạt máy

Sự cố: mùa hè nóng bức, quạt máy là phương tiện không thể thiếu được, nhất là với trẻ nhỏ ở độ tuổi 5 - 8 tuổi. Lứa tuổi này các bé rất hay chạy nhảy, mồ hôi toát ra và rất thích hứng mặt trước quạt để đã mát. Điều này có tác dụng làm dịu cơn nóng ngay tức khắc nhưng lại rất không tốt với đường thở.

Nguyên nhân: lý do là vì quạt mát làm bay hơi nước nhanh chóng. Nhất là khi tốc độ quạt máy lớn, trực diện vào đường thở, lại thở bằng đường miệng. Lúc này khí thở sẽ không kịp được làm ấm và làm ẩm qua niêm mạc mũi. Chúng dễ dàng làm khô da và đồng nghĩa với đó là làm khô cong đường thở. Tế bào niêm mạc hô hấp rất nhạy cảm với tình trạng này. Khi bị quá khô, chúng bị hoại tử và đường hô hấp bị viêm luôn tại chỗ. Do vậy, họng và khí quản sẽ bị viêm, nhiễm thêm vi khuẩn và virút sau đó.

Nhỏ mũi là việc rất quan trọng để chống lại viêm mũi họng

Giải pháp đối phó: để kiểm soát tình trạng này, bạn nên chú ý tới trẻ ngay sau giờ chơi. Chỉ cho bé ngồi trước quạt dưới 10 phút cho ráo mồ hôi. Sau đó, bạn phải vặn nhỏ tốc độ quạt máy xuống. Đồng thời, bé phải sẽ phải thay đổi tư thế ngồi từ hướng trực diện mặt với quạt chuyển sang quay lưng lại với quạt để giảm tối đa gió thốc vào đường thở. Khi bé nằm ngủ, bạn lưu ý sử dụng quạt tốc độ chậm nhất, cho quay đều và hướng gió thổi xuôi theo đường thở, tức là chếch từ đầu trở xuống chân. Làm được như vậy, bé sẽ hạn chế viêm đường hô hấp do quạt điện gây ra. Với bé đang bị viêm đường hô hấp hoặc vừa mới điều trị, hết sức cẩn thận vì bé có thể dễ dàng bị tái phát và nặng thêm.

Nói không với tắm muộn

Sự cố: với nhịp sống hiện đại gấp gáp, các nhịp sống thường ngày dễ dàng bị thay đổi. Gia đình bạn có thể thức khuya, ngủ muộn, ăn muộn, chơi thể thao muộn và hoàn toàn có thể tắm muộn hơn. Dù vậy, bạn tuyệt đối không nên tắm muộn hơn cho trẻ nếu muốn bảo vệ đường thở của trẻ.

Nguyên nhân: khi vào đêm muộn, cơ thể thay đổi trạng thái hoạt động sang trạng thái nghỉ ngơi. Nhiệt lượng tạo ra vào đêm muộn xuống rất thấp, tốc độ chuyển hóa cũng xuống rất thấp. Mặt khác, vào ban đêm, da giãn ra toàn bộ, lỗ chân lông giãn to lại càng dễ mất nhiệt hơn. Vì thế bé dễ bị nhiễm lạnh. Nhiễm lạnh vùng cổ và vùng ngực dễ làm mạch máu co lại, tăng tiết dịch đường thở và dễ gây ra bội nhiễm mầm bệnh. Vì thế, khi tắm lạnh hoặc tắm muộn, bạn dễ thấy tượng bé bị ho và hắt hơi ngay sau đó.

Giải pháp đối phó: không tắm muộn cho bé. Bạn nên tắm cho bé vào khung giờ từ 5 - 6h chiều. Tắm sớm hơn, bé sẽ chạy nhảy và lại bẩn nguyên xi. Tắm muộn hơn thì lại dễ bị viêm đường hô hấp. Trong mọi tình huống, bạn không nên tắm cho trẻ sau 8h tối, kể cả khi bạn có sử dụng bình nóng lạnh. Vì nước nóng chỉ có tác dụng làm ấm khi tiếp xúc với nước. Khi nước ấm trôi đi, cơ thể sẽ bị mất nhiệt và lạnh ngay. Nếu bạn quá bận việc mà lỡ để quên việc tắm cho trẻ đến tận 10h tối thì chỉ nên lau chân, tay, ngực, lưng và nách bằng nước ấm. Hãy bỏ qua công đoạn tắm và chuyển sang ngày hôm sau.

Sống hiện đại với máy điều hòa

Sự cố: máy tạo ra nhiệt độ như ý để đem đến giấc ngủ ngon cho cả gia đình. Nhưng nó lại có nhược điểm cố hữu là không thể tạo ra một không gian đồng đều về nhiệt độ trong buồng ngủ. Và do đó, dễ bị viêm, nhiễm đường thở.

Nguyên nhân: lý do vì máy điều hòa vừa tạo ra hơi gió mạnh, vừa tạo ra hơi lạnh. Gió của máy sẽ đẩy hơi lạnh đi tới vùng nào mà gió tới. Nếu không chú ý, bạn có thể bị hơi lạnh của điều hòa đi thẳng vào trong khí quản của trẻ nhỏ. Mặt khác, vì hơi mát rất dễ chịu. Nhưng giới hạn từ mát sang lạnh rất mong manh. Nếu không chú ý, bé của bạn có thể bị nhiễm lạnh do điều hòa và sẽ bị ho luôn.

Nếu không chú ý, bạn có thể bị hơi lạnh của điều hòa đi thẳng vào trong khí quản của trẻ nhỏ làm bé bị nhiễm lạnh do điều hòa

Giải pháp đối phó: để sống hiện đại và an toàn với máy điều hòa, bạn nên biết cách sử dụng máy thông minh và thân thiện với sức khỏe. Ban đầu, bạn để chế độ làm lạnh nhanh để tạo hơi mát khẩn cấp. Song chế độ làm lạnh nhanh chỉ nên duy trì tối đa trong 5 phút đầu tiên. Trong 5 phút này, không khí nhanh chóng được làm mát, đường thở chưa bị quá khô và cơ thể chưa bị mất nhiệt nhiều. Trong 5 phút này bạn cũng không nên cho bé nằm xuống ngay.

Sau giai đoạn làm lạnh nhanh, bạn sẽ chuyển sang chế độ hoạt động theo nhiệt độ. Giải nhiệt độ tiếp theo nên sử dụng là 26 - 27oC với chế độ quạt gió to. Chế độ này làm hơi mát tràn đều trong phòng.

Khi bắt đầu vào giai đoạn ngủ, bạn chỉ nên để máy điều hòa ở chế độ 280C, quạt gió to hay nhỏ tùy thuộc vào độ lớn của căn phòng. Một điều lưu ý là không nên bố trí máy ngược hướng với hướng nằm ngủ. Vì như vậy có thể làm hơi lạnh thốc ngay vào mũi và gây ra viêm mũi họng.

Cách bố trí an toàn là điều hòa xuôi theo hướng nằm, lệch hướng với giường hoặc chỉ thổi đến ngang chân. Nếu phòng ngủ rộng, bạn có thể bố trí điều hòa lệch vị trí giường nằm, như vậy sẽ rất an toàn. Khi bé ngủ, bạn nhớ có một tấm chăn mỏng để phủ lên ngực bụng, nhất là vào giữa đêm để giữ ấm cơ thể cho trẻ.